239 bin liraya kadar kâr payı beyan eden, vergi iadesi alacak

Soru: 2009’da limitet şirketten kâr payı alanlarda beyan haddi nedir? Yani kaç liraya kadar kâr payı alanlara beyan yok? SULTAN

Cevap: 2009’da limitet şirketlerden 44 bin liradan az kâr payı elde edenler, kâr paylarını beyan etmeyecekler. 44 bin lira ve daha fazla tutarda kâr payı elde edenler, elde ettiği geliri beyan etmek zorundalar. Ancak beyan, vergi ödeneceği anlamına da gelmiyor.
Çünkü, 239 bin liraya kadar olan kâr payı beyan edenler vergi ödemediği gibi, bir de vergi iadesi alacaklar. Vergi iadesi alınan kâr payının yarısının beyan edilmesi, hesaplanan Gelir Vergisi’nden kâr payının tamamı üstünde yapılan yüzde 15 oranında Gelir Vergisi stopajının mahsup edilmesinden kaynaklanıyor.

İki yıl elde tutulan anonim şirket hisse senedi satış kazancı vergiye tabi değil
Soru: Şirket hisse senedi sattım. Elde ettiğim kazanç vergiye tabi mi? Beyanname vermem gerekiyor mu? Hacı ELVER

Cevap: Sorunuzdan borsaya kayıtlı olmayan bir anonim şirkete (AŞ) ait hisse senedini sattığınız ve satıştan kazanç elde ettiğiniz anlaşılıyor. Borsada kayıtlı olmayan AŞ hisse senedi satışından elde edilen kazancın Gelir Vergisi’ne tabi olup olmadığı, hisse senedinin elde tutma süresine göre değişiyor.
Şayet AŞ hisse senedini iki yıl ve daha fazla süre ile elde tuttuktan sonra, elden çıkartmışsanız, elde ettiğiniz kazancın tutarı ne olursa olsun vergiye tabi değil.
Beyanname vermeyecek ve vergi ödemeyeceksiniz. Ancak, hisse senedini edinme tarihinden itibaren iki yıl içinde elden çıkartmışsanız, elde ettiğiniz kazanç değer artış kazancı kapsamında Gelir Vergisi’ne tabi.
Satış kazancınızı, hisse senedi edinme bedelinizi, edindiğiniz ay dahil, elden çıkarttığınız ay hariç, Türkiye İstatistik Kurumu’nca açıklanan aylık TÜFE artış oranında artıracak (TÜFE’deki artış oranının yüzde 10 ve üzerinde olması şartıyla) ve satış bedelinden artırılmış maliyet bedelinden düşmek suretiyle hesaplayacaksınız.
Hisse senedi satışını 2009’da yapmışsanız kazancın 7600 liralık (satış 2010’da ise 7700 liralık) istisna haddini aşan kısmını beyan etmeniz ve hesaplanan vergiyi ödemeniz gerekiyor.

Cinsiyetinizdeki yanlışlığı nüfustan kontrol edin
Soru: Geçirdiğim bir kadın rahatsızlığı için hastanede muayene oldum. Yazılan ilaçları almak için eczaneye gittiğimde eczacı, bazı ilaçları veremeyeceğini çünkü, SSK’da cinsiyetimin mart ayı itibarıyla erkek gözüktüğünü ve kadınların kullanması gereken bu ilaçları sistemin reddettiğini söyledi.
Bunun neden kaynaklandığını ve nasıl düzeltebileceğim konusunda yol gösterir misiniz? Bu konuda bir tazminat davası açabilir miyim? N.S.K

Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sağlık hizmeti sunumunda tüm süreci izlemek için Avrupa’da bile olmayan derecede gelişmiş ‘Medula’ adlı yazılım programını kullanıyor. Öncelikle sağlık yardımı alma hakkı olan tüm sigortalılar ve emeklilerin sisteme kimlik numarasına göre (kimlik paylaşım sisteminden) aktivasyonu (kaydı) yapılıyor.
Sonra da hasta kabulden başlayan ve eczanede ilaç verilmesine kadar süreç izleniyor. Cinsiyetinizin sistemde yanlış görünmesi için, İçişleri Bakanlığı Nüfus İdaresi kimlik paylaşım sisteminde yanlışlık olması gerekiyor. Bulunduğunuz yerdeki nüfus müdürlüğüne başvurarak, kayıtlarınızda cinsiyetinizi kontrol ettirin.
Bir yanlışlık varsa, düzeltilmesini talep edin. Yanlışlık yoksa sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurarak durumu anlatıp, yanlışlığın düzeltilmesini talep edin. Belli ki bir yanlışlık yapılmış. Düzeltilmesi mümkün.
Tazminat davası ile uğraşmanıza gerek yok. Ancak ilaçlar pahalıysa faturasını alıp, SGK’dan ödenmesini talep edebilirsiniz. Ödemezlerse, iş mahkemesinde dava açarak ilaç harcamanızı kanuni faiziyle birlikte mahkeme yoluyla alabilirsiniz.

5225 gün priminiz varsa Aralık 2010’da emekli olabilirsiniz
Soru: 30 Aralık 1962 doğumluyum. 2 Mayıs 1985’ten itibaren SSK’lı oldum. Hangi tarihte emekli olabilirim? Turgay ÇELEBİ

Cevap: 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. 5225 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 30 Aralık 2010’da emekli olabilirsiniz.

Emekli Sandığı ile ilgisini devam ettiren emekli ikramiyesini alır
Soru: 23 yıldan beri devlet memuruyum. 2.5 yıl sonra emeklilik hakkımı kazanıyorum. Ancak memurluğumdan istifa edeceğim. Primlerim dışarıdan ödenecek. 2.5 yıl sonra emekliliğimi hak ettiğimde emeklilik primimi de alabilir miyim? İstifa ettiğim için yanar mı? Dr. Reha BARAN

Cevap: 10 yıldan fazla fiili hizmet süreniz olduğundan ve istifa ederek memuriyetten ayrılacağınızdan, Emekli Sandığı iştirakçiliğinizi isteğe bağlı olarak devam ettirebilirsiniz. Bunun için istifa ettiğiniz tarihten itibaren en geç 6 ay içinde Emekli Sandığı’na yazılı olarak başvurarak, Emekli Sandığı ilişkinizi isteğe bağlı prim ödeyerek devam ettirme talebinde bulunmanız halinde, emekliliği hak edeceğiniz tarihe kadar sürenin emekli keseneklerini (yüzde 20 iştirakçi ve yüzde 16 kurum katkısıyla birlikte) öder ve Emekli Sandığı’ndan emekli olursunuz.
Emekli Sandığı’ndan emekli olacağınız tarihte de 23 yıl hizmet sürenize ilişkin emekli ikramiyesini alırsınız (isteğe bağlı iştirakçilik dönemi için emekli ikramiyesi alamazsınız). Emekli Sandığı ile ilginizi isteğe bağlı iştirakçi olarak devam ettireceğinizden emekli ikramiyesi hakkınız yanmaz.

Erkek çocuk çeyiz yardımı alamıyor
Soru: 18 yaşımı henüz doldurmama 10 ay kaldı. Ağabeyim babamdan dolayı SSK’dan sadece 2 ay yetim aylığı aldı. Sonra 18 yaştan dolayı kesildi. Ancak, aylığı anneme dönmedi. Acaba benim maaşım da kesilecek mi?
Yoksa anneme dönme ihtimali var mı? Bu arada bir sorum daha olacak. Yetim erkek çocuklara 1 defa olmak şartıyla evlilik yardımı yapıldığını duyduk. Bu konuda bilgi rica ediyorum? ALİ AKKAN

Cevap: Çocuklar 18 yaşını, lise ve dengi okullarda okuyorsa 20, yüksekokulda okuyorsa 18 yaşını doldurana kadar anne veya babasından dolayı yetim aylığı alabilir.
Ağabeyiniz eğitimini sürdürmediğinden 18 yaşını doldurduğundan aylığı kesilmiş. Siz de okumuyorsanız 18 yaşınızı doldurduğunuz tarihte yetim aylığınız kesilir. Yetim aylığınız kesildiğinde annenizden başka aylık alan yoksa, annenizin aylık bağlama oranı yüzde 50’den yüzde 75’e yükselir. Bir anlamda sizin aldığınız aylık annenize aktarılmış olur. Duyumunuz yanlış. Erkek çocuk evlenme yardımı (çeyiz yardımı) alamaz.