Hazırlayan: SERAL CUMALI

Ayşen Gruda, 30 Kasım 1945’te Erman Ailesi’nin ortanca kızı olarak (Ayten, Ayşen, Ayben) İstanbul-Yeşilköy’de Osmanlı döneminde karargah olarak kullanılan bir köşkte dünyaya geldi. Babası kara tren makinistiydi. Ayşen’in sanata düşkün bir kadın olan annesinin çok güzel sesi vardı; usul bilir, tangolar söylerdi. Varlıklı bir aile değildi Erman Ailesi. Ayşen telden arabalar yapar, köşkün karşısındaki çayırda oyunlar oynardı. Sık hastalanan bir çocuktu. Annesi Ayşen’in çok sevdiği çayırdaki badem ağacının altına hasır bir koltuk koyar, küçük kız orada oturup dinlenirdi. Yeşilköy’de Rum ve Ermeni çocuklarla büyüdü Ayşen.

Avukat olmak istiyordu

Ailece sinemaya, tiyatroya gidilirdi. Ayşen’in ablası Ayten bu sanat dolu ortamda oyunculuğu seçti. Ses Tiyatrosu’nda Avni Dilligil kadrosundaydı. Ayşen de okulda popüler bir öğrenciydi ama müsamerelerde sahnede olmak istemezdi. Oyuncu olmayı aklından bile geçirmiyordu. Ayşen Gruda bir röportajında şöyle anlatır: “Bende; ‘Çok hevesliydim, 5 yaşından beri oyuncu olmak istiyordum’ diye bir şey yok. Her şey ihtiyaçtan olur. Ben yeteneğimi bilmiyordum ama oyuncu olmak zorundaydım. Ablam Ayten Erman tiyatro için öldü dirildi ve tiyatrocu oldu. Benim aklımın ucunda yoktu, hiç öyle bir şey istemiyordum. Fakat babam ölünce çalışmak zorunda kaldım. Daha lise 2 öğrencisiydim. Evde geçim sıkıntısı başladı. Kardeşim küçüktü, ablamla ben anneme yardımcı olmak zorundaydık. Ablam aracı oldu, oyuncu oldum. Yoksa çok güzel okuyan bir çocuktum. Avukat olmak istiyordum.”

Bir gecede meşhur oldu

Ayşen, Tevfik Bilge’nin turne tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başladı. Bir röportajında şöyle anlatır: “Turne tiyatrolarında komedi oynanıyordu. Yaz turnesi, insanlar gülmek eğlenmek istiyorlar. Böylece ben de komedi oynadım...” Ayşen Erman, Ankara Meydan Sahnesi’nde tiyatro oyuncusu Yılmaz Gruda ile tanışıp evlendi. Kızları Elvan doğunca Ayşen Gruda bir süre tiyatroya ara verdi. Bu evlilik uzun sürdü. Ayşen Gruda, Yılmaz Gruda’dan boşandıktan sonra da soyadını kullanmayı sürdürdü. Zaten Ayşen Gruda olarak ünlenmiştir. Hem de bir gecede! Ayşen Gruda, 16 yıllık tiyatrocu olmasına rağmen 1977’de bir gecede meşhur olmasını şöyle anlatır: “Televizyonda bir eğlence programı içinde yayınlanan skeçti ‘Domates Güzeli’. ‘Domates Güzeli Nahide Şerbet’ tiplemesi çok sevildi. Çünkü herkesin evinde bir ‘domates güzeli’ vardır. Geri zekalıya yatan ama her şeyin farkında olan bir insan tipidir. Onlar genellikle kadın olurlar. Erkek olsaydı ‘Hıyar Güzeli’ diyecektik! O kadar doğal bir şey yazıldı ve oynandı ki; halk hemen kabul etti. Bir gecede meşhur oldum...” Ayşen Gruda daha sonra Ertem Eğilmez filmlerinin çekirdek kadrosunda yer aldı. Yakın dostu Adile Naşit’le birlikte. Hatta Ayşen Gruda’yı Ertem Eğilmez’e öneren de Adile Naşit’ti. Adile Naşit’le altlı üstlü oturuyorlardı. “Adile Naşit öldükten sonra o kadar yakın arkadaşım hiç olmadı” der bir röportajında Ayşen Gruda. Ve şu anki hayatını şöyle anlatır: “Benim hayatım da normal insanlarınki gibi. Ev işleriyle ilgileniyorum, torunum Emre ile vakit geçiriyorum. Kızıma ve torunuma vakit ayırmaktan çok büyük zevk alıyorum...”

(11.05.2014 tarihli Posta karnaval ekinden alınmıştır.)