ABD bastırdı, Irak seçim yasası tamam

ABD’nin kapalı kapılar ardındaki baskısı sonuç verdi ve Iraklı liderler, parlamentonun pazar günkü oturumunda yeni seçim yasasını kabul etti. Time dergisinde yer alan makaleye göre, Irak’ta ocak ayında düzenlenecek genel seçimlere olanak sağlayan ve aynı zamanda bu ülkedeki Amerikalı muharip kuvvetlerin eylül ayına kadar geri çekilmesinin yolunu açan seçim yasası üzerindeki uzlaşma, Kerkük ve civarındaki kentlerde esas alınacak seçmen kütüğünün belirlenememesi nedeniyle uzun bir gecikmenin ardından sağlanabildi.

ŞAİBELİ DURUMLAR İÇİN KOMİSYON

Yeni seçim yasasının maddelerinin tek tek oya sunulduğu oturuma, 275 sandalyeli parlamentodaki 195 milletvekili katıldı ve seçim yasası, 141 milletvekilinin lehte oy kullanmasıyla kabul edildi. Seçmen kütükleri konusunda tercih Yüksek Seçim Kurulu’na bırakıldı ve Saddam Hüseyin döneminde evlerinden edilen Kürtlerin Kerkük’e geri dönerek oy kullanabilmelerine, ancak şaibeli durumların oluşturulacak bir komisyonca araştırılmasına karar verilerek taraflar ikna edilmeye çalışıldı.

KERKÜK'ÜN STATÜSÜNE DEĞİNİLMİYOR

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’in Kürt liderlerle yaptığı telefon görüşmelerinin ve ABD’nin Bağdat Büyükelçisinin Arap liderleri ikna çalışmalarının hemen ardından kabul edilen yasa, seçim öncesindeki pürüzleri gidermiş gibi görünüyor. Ancak, hiç değinilmeyen statü sorunu, Irak hükümetinin gelecekteki olası sorunları arasında yer almaya devam ediyor. Kerkük, zengin petrol rezervlerine sahip olmasının da etkisiyle, bu kentin kendisine ait olduğunu iddia eden Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetim ile Bağdat hükümeti arasında alevlenmesi olası gerginliğin odak noktasını oluşturuyor.

GERİLİM PATLAMAYA NEDEN OLABİLİR

Irak’ın işgalinden bu yana Kerkük’ü gözlemleyen uzmanlar, Kürt, Türkmen ve Arapların bir arada yaşadığı kentteki gerilimin şiddetli çatışmalara yol açabileceğine dikkati çekiyor. Kozmopolit yapısına ve taraflar arasındaki belirgin görüş ayrılıklarına rağmen Irak’ın geneline bakıldığında istikrarlı bir kent olarak görünen Kerkük’te güvenlik, Kürt, Arap ve Türkmen 3 general tarafından sağlanıyor.

Makaleye göre, Başbakan Nuri El Maliki, Irak anayasasının uygulanacağı ve Kerkük’ün normalleştirilmesi için Saddam Hüseyin’in 1980’lerdeki etnik temizlik kampanyası çerçevesinde bölgeye yerleştirdiği on binlerce Iraklı Arabın kentten çıkarılacağı sözü verdi. Anayasa, bölgenin eski haline dönmesinin ardından, Kerkük’ün geleceğiyle ilgili referandum yapılmasını öngörüyor. Anayasa bunu gerektirse bile, çatışmaların yaşandığı ülkede yönetimin, Arap nüfusu güç kullanarak farklı bölgelere yerleştirmesi zor görünüyor ve nitekim El Maliki bunu, referandumun geciktirilmesinde gerekçe olarak kullanıyor.

ABD ARABULUCULUĞA ZORLANIYOR

Makaleye göre, diğer yandan Irak’taki şiddet olaylarının azalması, Kerkük ile ilgili sürecin ertelenmesine neden olan birçok gerekçeyi ortadan kaldırdı ve Kürt politikacıların, El Maliki’nin, işgalin ardından, Bağdat’ın zayıf düştüğü dönemde Kürtlerin kazandığı gücü zayıflatma niyetiyle hareket ettiğinden şüphelenmesine yol açtı.

Uzmanlar, hükümetin karşı karşıya geldiği diğer güvenlik sorunlarının baş edilebilir olmasının yanında Araplarla Kürtlerin üzerinde yürüdüğü ince ipin her an kopabileceği uyarısında bulunuyor. Bölgesel yönetimin lideri Mesud Barzani ile El Maliki nadiren görüşüyor ve Irak kuvvetleriyle peşmergeler arasında geçmişte çıkan silahlı çatışmalar geleceğe dönük olumsuz mesajlar veriyor. Durum, gerginliğin artmasını istemeyen ABD’yi taraflar arasında arabuluculuk yapmaya zorluyor.

AA