Ameliyatla 6 yıl önceki hale dönmek mümkün (Ameliyatla KOAH tedavisi)

Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Cemal Asım Kutlu anlattı:

Kaç tür KOAH var?

KOAH bir hastalık grubudur. Havayollarında tıkanıklık yaratan, uzun süreli bir hastalıktır. 2 önemli alt başlığı var. Biri kronik bronşit, diğeri amfizemdir. Bu hastalıklar iki farklı grup gibi algılanmamalı çünkü hemen her hastada az veya çok iki form da görülüyor.

İlaç dışında neler yapılabilir?

Destek tedavileri var. KOAH efor kapasitesinde ciddi bir düşüklüğe sebep olur. Bunun önlenebilmesi için fizik aktivitenin olabildiğince üst düzeyde tutulması çok önemli. Son yıllarda bu konuda uzmanlaşmış ekipler var. Uyguladıkları rehabilitasyon programlarıyla mevcut kapasitenin en üst düzeyde tutulabilmesini sağlıyorlar. Bu programlara beslenme ve ruhsal destekleri de eklersek hastalıkla topyekûn bir mücadele yapmış oluruz. Elbette birtakım koruyucu önlemler, varsa diyabet, tansiyon gibi ek hastalıkların uygun tedavisi de önemli. Böylece hastalık süreci önemli ölçüde kontrol edilir.

Başka yöntemler var mı?

Öncelikle oksijenden söz etmemiz gerekir. Hastalara kan ölçümlerinde görülen değişikliklerin bir düzeyde olması durumunda oksijen tedavisi verilir. Bu da destek tedavileri içinde önemli bir yer tutar. Gelelim diğer yöntemlere... Amfizem hastalarının bir kısmında akciğerde sağlam doku olmasına rağmen bu doku yetercince etkin çalışmaz. İşte akciğerin sağlam bölümlerini solunuma katkı yapabilmesi için cerrahi girişimlerden yararlanılır. Bu girişimin mantığı hastalıklı dokunun kesip atılması, sağlam dokunun daha çok çalışmasının sağlanmasıdır. Girişimle çok başarılı sonuçlar elde ediliyor.

Ne kadar iyilik sağlamak mümkün?

Biz hastalarımıza başarılı bir girişimle 5-6 yıl önceki hallerine döneceklerini söylüyoruz. İşlemden sonra solunum kapasitelerindeki artış yaklaşık 1 yıl boyunca devam ediyor. Bu sürenin sonunda gelinen noktayı tepe kabul ediyoruz. Şu noktayı vurgulamak lazım: Hem hazırlık hem de girişim sonrası dönemde hastalarımıza çok yoğun fizik-tedavi uyguluyoruz. Ayrıca tıbbi tedavilerle hastayı olabileceği en iyi noktaya getirip işlemi gerçekleştirmek başarı oranını önemli ölçüde etkiliyor. Defalarca, uygun hasta seçimi, uygun hazırlık ve uygun bir cerrahi girişimle birçok hastamızın akciğer nakli aşamasından geri döndüğünü gördüm.

Akciğer nakli gereği kalmıyor mu?

Bu hastaların çoğu bize akciğer nakli için gelenler. Uygun hastayı cerrahimi girişimle, nakilsiz tedavi etmek hem onlara büyük kolaylık sağlıyor, hem de o donör akciğer başka şansı kalmayan hastaya takılıyor. İşlemden sonra nakilde kullanılan pek çok ilacı kullanmaya gerek kalmıyor. Ayrıca işlemden sonra yıllar içinde fonksiyonları tekrar düşen hastalara da nakil yapılması söz konusu. Zaten girişim ileride bu olasılığı engellemeyecek şekilde yapılıyor.

Girişimin riski ne kadar?

Elbette bir riski var. Aslında ileri dönem hastalarda girişim yapmamanın da bir riski var. Zaten girişim öncesi tüm incelemeler bu kâr-zarar oranını belirlemeye yönelik. Aynı faydayı daha az riskle elde etmeye yönelik bazı yöntemler deneniyor ama bütün bu girişimlerin birçok tartışmalı noktaları var. Mutlaka önümüzdeki yıllar bize yeni uygulamalar, yeni yöntemler getirecek.

SİGARA İÇEN HERKES KOAH OLMAYA ADAY

KOAH sigara içenlerde veya çeşitli sebeplerle hava yollarını tahriş eden bir dumana uzun süre maruz kalanlarda görülür. Sigara dumanı akciğerlere girdiği andan itibaren vücutta çeşitli etkiler yapmaya başlar. Akciğerlerde zamanla yapısal hasarlar ortaya çıkar. Hasar hava yollarında olursa kronik bronşitten, akciğer dokusunda olursa amfizemden söz edilir. Hasar uzun yıllar sigara içen herkeste bir oranda vardır.

SÜREÇ YAVAŞLATILABİLİR

Hiçbir belirti vermese de basitçe yapılabilecek testler hava yollarındaki tıkanmayı ortaya çıkartır. İşin kötüsü gelişen hasar bir noktadan sonra artık maruziyet ortadan kalksa da ilerleyici olur ve tüm çabalara rağmen süreci durdurmak mümkün olmaz. Elbette burada ‘tedavilerin bir değeri yoktur’ sonucu çıkartılmamalı. Başarılı bir tedavi, süreci durdurmasa da önemli ölçüde yavaşlatır. Bu da ciddi başarı olarak kabul edilmeli.

YARIN: KOAH valf ve spiralle nasıl tedavi edilir?