Siyaset Anayasa değişiklik teklifinde ikinci tur ne zaman? Bundan sonra ne olacak?
Paylaş
Anayasa değişiklik teklifinde ikinci tur ne zaman? Bundan sonra ne olacak?

Anayasa değişiklik teklifinin son iki maddesinin de TBMM Genel Kurulu'nda onaylanmasıyla birlikte, 18 maddelik teklif için 9 Ocak Pazartesi günü başlayan birinci tur görüşmeler sona erdi. Peki bundan sonra ne olacak? İkinci tur ne zaman başlayacak ve süreç nasıl işleyecek? Olası referandum için hangi tarihler öngörülüyor?

TBMM Genel Kurulu'nda geçen hafta başında görüşülmeye başlanan 18 maddelik Anayasa değişiklik teklifinin son iki maddesinin de dün onaylanmasıyla, ilk tur görüşmeler sona erdi.

TBMM iç tüzüğü gereği, iki gün ara verildikten sonra ikinci tur görüşmelere başlanacak.


İLK TUR 9 OCAK PAZARTESİ BAŞLAMIŞTI


Genel Kurul'da, 18 maddelik Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin birinci tur görüşmeleri 9 Ocak Pazartesi günü başlamıştı. Günde yaklaşık 3 maddenin görüşüldüğü Genel Kurul'da dün 17 ve 18'inci maddeler kabul edildi.



İşte 18 maddelik yeni Anayasa değişikliği teklifinin tam metni

18 OCAK ÇARŞAMBA İKİNCİ TUR BAŞLAYACAK


İki günlük aranın ardından, Anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur görüşmelerinin 18 Ocak Çarşamba günü başlaması bekleniyor.

İki günlük arada, işletmelere, yatırımcılara, ihracatçılara vergisel teşvikler getiren, memurların emekli ikramiyesine yönelik düzenleme yapan, görüşmeleri yarım kalan, 38 maddelik "torba tasarının" görüşülmesi bekleniyor. Tasarının görüşmelerine 23. maddeden devam edilecek.



İKİNCİ TURDAKİ OYLAMA BELİRLEYİCİ OLACAK


İkinci tur, Anayasa değişikliği teklifinin kabul edilmesi için nihai belirleyici oylama olduğu için büyük önem taşıyor. Çünkü, birinci turda, maddelerin oylamalarında 330'un altında dahi oy çıksaydı, madde ikinci turda 330 ve üzerinde oy almışsa kabul edilmiş sayılacaktı.

Anayasa Mahkemesi, "Anayasa değişikliklerini teklif ve ikinci turdaki oylama çoğunluğu ile iki defa görüşme kuralına uyulup uyulmadığı yönünden" bir denetim yapıyor.

İKİNCİ TURDA GÖRÜŞME AÇILMAYACAK


TBMM Genel Kurulu'nda, ikinci turda, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde görüşme açılmayacak, konuşmalar yapılmayacak, sadece maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleri görüşülecek. Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında ikinci turda önerge verilemeyecek.

CUMHURBAŞKANI ONAYINDAN SONRA REFERANDUM SÜRECİ


Teklif, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilip, Cumhurbaşkanınca da onaylandıktan sonra referanduma sunulacak.

Anayasa değişikliğinin halkoylaması, Anayasa değişikliğine ilişkin kanunun Resmi Gazete'de yayımını takip eden 60. günden sonraki ilk pazar günü yapılacak. Teklifin halkoylamasında kabul edilmiş sayılması için, kullanılan geçerli oyların yarısından bir fazlasının "evet" olması gerekecek.


YSK, 2 NİSAN PAZAR GÜNÜNE GÖRE PLAN YAPIYOR


Anayasa değişiklik teklifinin Meclis’te 330 oyla kabul edilmesi durumunda başlayacak 60 günlük referandum sürecini yönetecek olan Yüksek Seçim Kurulu (YSK), hazırlıklarına başladı. Son 1 haftada toplantılar sıklaştırıldı.

Hazırlıkların referandumun 2 Nisan Pazar günü yapılması esasına göre planlandığı ancak bir haftalık gecikmenin de dikkate alınarak 9 Nisan Pazar gününün de göz önünde bulundurulduğu öğrenildi.

AK PARTİ, REFERANDUM PLANINI EN ERKEN 26 MART İÇİN YAPIYOR


AK Parti ise, anayasa değişikliğine ilişkin kanunun halk oylamasının, en erken 26 Mart Pazar günü en geç de 16 Nisan Pazar günü yapılmasını planlıyor

BEYAZ 'EVET', KAHVERENGİ 'HAYIR'

Bu arada YSK’nın, referandumda 'Evet' için beyaz, 'Hayır' için kahverengi pusulalar kullanacağı belirtildi. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin seçimde kullanılan pusulaların, sadece ihtiyaç kadar ilave basımının söz konusu olacağı, mevcut pusulaların kullanılacağı ifade edildi.

İŞTE DÜN GECE KABUL EDİLEN 17 VE 18'İNCİ MADDELER

17. MADDE KABUL EDİLDİ


TBMM’de, Cumhurbaşkanlığı sistemini de içeren anayasa değişikliği teklifiyle ilgili 17. madde 342 evet oyuyla kabul edildi. Oylamada 135 ret oyu çıktı.

17. MADDE DE NELER VAR?


Meclis genel kurulunda muhalefet ve iktidar partisi milletvekillerinin üzerinde konuştukları 17. maddede neler var:

"TBMM’nin bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019 tarihinde yapılacak.
Seçimin yapılacağı güne kadar milletvekillerinin ve cumhurbaşkanının görevi devam edecek. Meclisin seçim kararı alması halinde, 27. Yasama Dönemi milletvekili genel seçimi ve cumhurbaşkanı seçimiyle beraber yapılacak.

TBMM, anayasa değişikliği teklifinin kanunlaşıp yayımı tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde değişikliklerin gerektirdiği Meclis İçtüzüğü’nü ve kanuni düzenlemeleri gerçekleştirecek. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenleneceği belirtilen değişiklikler ise cumhurbaşkanının göreve başlama tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde cumhurbaşkanı tarafından düzenlenecek.

Hakimler ve Savcılar Kurulu üyeleri, en geç 30 gün içinde seçilecek. Değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki 40. günü takip eden iş günü, görevlerine başlayacaklar. Başvurular, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 gün içinde TBMM Başkanlığına yapılacak.

Başkanlık, başvuruları Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu karma komisyona gönderecek. Komisyon, 10 gün içinde her bir üyelik için 3 adayı üye tam sayısının 3’te 2 çoğunluğuyla belirleyecek. Birinci oylamada 3’te 2 çoğunlukla seçimin sonuçlandırılamaması halinde, ikinci ve üçüncü oylamalar yapılacak; bu oylamalarda üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğunun oyunu alan aday seçilmiş sayılacak. 5’te 3 çoğunluğun sağlanamaması halinde üçüncü oylamada en çok oyu alan seçilecek. Üyelerin 2 katı aday arasından ad çekme usulü ile üye belirleme işlemi tamamlanacak.

TBMM Genel Kurulu aynı usul ve nisapları gözeterek 15 gün içinde seçimi tamamlayacak. Mevcut Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) üyeleri, yeni üyelerin göreve başlayacağı tarihe kadar görevlerine devam edecek ve bu süre içinde yürürlükteki kanun hükümlerine göre çalışacak.

Yeni üyeler, ilgili kanunda değişiklik yapılıncaya kadar mevcut kanunun anayasaya aykırı olmayan hükümleri uyarınca çalışacak.

Görevi sona eren ve Hakimler ve Savcılar Kuruluna yeniden seçilemeyen üyelerden, talepleri halinde adli yargı hakim ve savcıları arasından seçilenler Yargıtay üyeliğine, idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilenler Danıştay üyeliğine Hakim ve Savcılar Kurulunca seçilecek.

Öğretim üyeleri ve avukatlar arasından seçilenler ise Danıştay üyeliğine cumhurbaşkanınca atanacak.

Bu şekilde yapılan seçim ve atamalarda boş kadro olup olmadığına bakılmaksızın, seçilen ve atanan üye sayısı kadar Yargıtay ve Danıştay kadrolarına üye kadrosu ilave edilecek.

Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinden Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçilenlerin, herhangi bir nedenle görevleri sona erene kadar üyelikleri devam edecek.

Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve askeri mahkemeler kalkacak.

Düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 ay içinde; Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin askeri hakim sınıfından başkan, başsavcı, ikinci başkan ve üyeleri ile diğer askeri hakimler (yedek subaylar hariç) tercihleri ve müktesepleri dikkate alınarak, Hakimler ve Savcılar Kurulunca adli veya idari yargıda hakim veya savcı olarak atanabilecekler.

Aylık, ek gösterge, ödenek, yargı ödeneği, ek ödeme, mali, sosyal hak ve yardımlar ile diğer hakları yönünden emleri uygulanmaya devam edilmek suretiyle Milli Savunma Bakanlığınca mevcut sınıflarında, bakanlık veya Genelkurmay Başkanlığının hukuk hizmetleri kadrolarına atanacak.

Kaldırılan askeri yargı mercilerinde görülmekte olan dosyalardan; kanun yolu incelemesi aşamasında olanlar ilgisine göre Yargıtay veya Danıştaya, diğer dosyalar ise ilgisine göre görevli ve yetkili adli veya idari yargı mercilerine 4 ay içinde gönderilecek.

Değişiklik yürürlüğe girdiği tarihte bulunan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK), tüzükler, Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikler ile diğer düzenleyici işlemler yürürlükten kaldırılmadıkça geçerliliğini sürdürecek.

Kanunlar ve diğer mevzuat ile Başbakanlık ve Bakanlar Kuruluna verilen yetkiler, ilgili mevzuatta değişiklik yapılıncaya kadar cumhurbaşkanı tarafından kullanılacak.

Anayasanın, seçim kanunlarında yapılan değişikliklerin, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağına dair hükmü, değişiklik yürürlüğe girdiği tarihten sonra birlikte yapılacak ilk milletvekili genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi için uygulanmayacak."


18.MADDE KABUL EDİLDİ


18. madde için Meclis'te yapılan oylamada, 344 kabul, 131 ret, 1 çeki

18.MADDE DE NELER VAR?




"Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesileceğine" dair hükmün kaldırılması, değişikliğin yayımı tarihinde; mevcut anayasada Bakanlar Kurulu, sıkıyönetim, tasarı, kanun hükmünde kararname, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ibarelerinin kaldırılmasına dair değişiklikler de TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri sonucunda cumhurbaşkanının görevi başladığı tarihte yürürlüğe girecek.

Milletvekili sayısının 600'e çıkarılması, TBMM seçimleri ve cumhurbaşkanı seçimlerinin 5 yılda bir aynı gün yapılması, cumhurbaşkanı adaylığı ve seçimine ilişkin değişiklikler, birlikte yapılacak ilk TBMM ve cumhurbaşkanı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarihte yürürlüğe girecek. "

Haberin Devamı