Askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olabilirsiniz

Soru: 24 Ocak 1964 doğumluyum. 1 Mayıs 1988’de SSK’lı oldum. 6598 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Askerden sonra sigortalandım. Askerliğimi saydırırsam emeklilik yaşımı geri çeker mi? Ne zaman emekli olabilirim? Ahmet Cevap: 25 yıl sigorta süresi, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 24 Ocak 2014’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz askerlik süreniz (18 ay kabul edilmiştir) kadar geri giderek, 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 24 Ocak 2013’te emekli olabilirsiniz.

Fazla ödediğiniz Taşıt Vergisi’ni 2010 vergi borcuna mahsup ettirebilirsiniz

Soru: Motor silindir hacmi 2000 cc olan 1998 model Honda otomobilim var. Kasko değerinin yüzde 5’i, ödeyeceğim vergiden fazla çıkıyor. 3 yıldan beri fazla vergi ödediğimi tespit ettim. Fazla ödediğim vergileri geri alabilir miyim? Erhan GÜMÜŞ Cevap: Otomobilinin kasko değerinin yüzde 5’i, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nden fazla olanlar, vergi tarifesinde aynı yaş grubunda bulunan taşıtlar için bir alt kademede belirlenen tutarda vergi ödeyebiliyor. Bir sigorta acentesine, ‘Motorlu Taşıtlar Vergisi tutarına esas olan kasko sigortası değeri bildirim formu’ düzenletin. Bağlı olduğunuz vergi dairesine bir dilekçeyle bir alt kademeden vergi ödemek istediğinizi beyan edin. Zaman aşımına uğramadığından dolayı, geçmiş üç yıl içinde ödediğiniz vergileri de yine aynı şekilde sigorta acentesine başvurarak talep edebilirsiniz. Böylece fazla ödediğiniz vergileri geri alabileceğiniz gibi, 2010 yılı Taşıt Vergisi borcuna da mahsup ettirebilirsiniz.

47 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz

Soru: 1 Ağustos 1983’te Bağ-Kur’lu oldum. Halen prim ödemeye devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Ali Özkan KEŞAN Cevap: 25 yıl prim ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 47 yaşınızı dolduruyorsanız, istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Silinen prim borçlarının bir kısmı ödenerek gün kazanmak mümkün mü?

Soru: 63 ay Bağ-Kur prim borcumu yeni çıkan yasadan yararlanarak sildirdim. Fakat SSK’dan emekli olmak için 600 gün eksiğim var. Sildirdiğim 63 aydan 600 günlük prim ödeyerek prim eksiğimi tamamlamam ve emekli olmam mümkün mü? Şahisel ATAŞ/İstanbul Cevap: 5 yıldan fazla olan Bağ-Kur prim borçlarının silinmesi için iki yasa uygulandı. Bunlardan biri 1 Ekim 2008’e kadar yürürlükte kalan Bağ-Kur Kanunu’nun Ek19’uncu maddesi. Diğeri de 30 Nisan 2008’de yürürlüğe konan 5510 sayılı Kanun’un geçici 17’inci maddesi hükmüdür. 1 Ekim 2008’e kadar yürürlükte olmasına karşın, 30 Nisan 2008’de yürürlüğe konan 5510 sayılı Yasa’nın geçici 17’nci maddesi nedeniyle, yasaya aykırı olarak 1 Mayıs 2008’den itibaren uygulanmayan Bağ-Kur Kanunu’nun ek 19’uncu maddesi hükmüne göre, sildirilen prim borçları için, istenen sayıda günün primi ödenerek kazanılabiliyor. Şayet 63 ay prim borcunuzu Ek 19’uncu madde kapsamında sildirmişseniz, (30 Nisan 2008’den önce sildirmişseniz), durdurulan sigorta sürenizin 600 günü için prim ödeyerek, 600 gün kazanıp emekli olabilirsiniz. Prim borcunu 5510 sayılı Kanun’un geçici 17’nci maddesine göre sildirenler, kendisine lazım olan sürenin primini ödeyerek gün kazanamıyor, silinen prim borcuna ilişkin tün sürelerin primlerini ödeyebiliyor. Şayet prim borçlarınızı 5510 sayılı yasanın geçici 17’nci maddesine göre sildirmişseniz (1 Ekim 2008’den sonra sildirmişseniz) 600 gün için prim ödeyemezsiniz. 63 ayın tamamı için prim ödemeniz gerekir.

Haziran 2010’da emekli olabilirsiniz

Soru: 29 Haziran 1963 doğumluyum. 3 Ekim 1983’te SSK’lı oldum. 6466 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Hasan Alparslan GÜREL Cevap: 25 yıl sigorta, 5150 gün prim ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 29 Haziran 2010’da emekli olabilirsiniz.

Doğuştan rahatsızlığı olan malulen emekli olamıyor

Soru: Abim epilepsi hastası. 1978 doğumlu. 2004’ten beri çiftçi sigortalısı. Malulen emekli olması için ne yapmamız gerekir? Fatih KEFLİ Cevap: İlk defa sigortalı olunduğu tarihte rahatsızlığı veya engeli olanlar malulen emekli olamıyor. Abinizin rahatsızlığı doğuştan veya ilk defa sigortalı olduğu 2004’ten önceyse malulen emekli olamaz. Engellilere tanınan hakla erken emekli olabilir. Engel derecesini bilmediğimizden hangi tarihte emekli olacağını bildiremiyoruz. Ancak, rahatsızlığı 2004’ten sonra oluşmuşsa, 10 yıl sigorta (başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise süre aranmaksızın), en az yüzde 60 işgücü kaybı ve en az 1800 gün prim şartlarının üçünü birden sağladığı tarihte malulen emekli olabilir.

2010 damga vergileri yüzde 10 artırıldı

Soru: 2010’da ödenecek olan damga vergilerinde artış olmadığını, maktu tutardaki vergilerde artış olduğunu düşünüyoruz. İşlemlerimizi de buna göre yapacağız. Çünkü, geçmiş yıllarda bu şekilde uygulanmıştı. 2009’daki oranlarda Damga Vergisi ödeyebilir miyiz? Zeynep ÖZTÜRK Cevap: Son yıllarda nispi (oransal) Damga Vergisi artırılmamış, maktu (belli tutarda) damga vergileri ile nispi ve maktu Damga Vergisi’nin asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadler artırılmıştı. Ancak, 31 Aralık 2009’da Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararı ile 1 Ocak 2010’dan itibaren damga vergileri, 2009’da uygulanan nispi vergi oranları ve yeniden değerleme oranı dâhil maktu vergi tutarları yüzde 10 oranında artırıldı. Her bir kağıttan alınacak Damga Vergisi’ne ilişkin üst sınır yeniden değerleme oranında artırılarak 1.161.915,90 liraya yükseltildi. Dolayısıyla 2010’da 2009’daki oranlarda Damga Vergisi ödeyemezsiniz. 2009’daki vergi oranlarını yüzde 10 artırarak ödeyebilirsiniz. (yeni Damga Vergisi oran ve tutarları için bakınız yaklasim@yaklasim.com) Örneğin, mukaveleler için 2009’da binde 7.5 oranında ödenen Damga Vergisi, 2010’da binde 8.25, kira sözleşmeleri için 2009’da binde 1.5 oranında ödenen Damga Vergisi, 2010’da binde 1.65 oranında ödenecektir.