B vitamini sağlığınız için çok önemli!

B vitaminleri büyüme, gelişme ve diğer vücut fonksiyonları için çok önemlidir. Aldığımız besinleri enerjiye ve ihtiyacımız olan diğer öğelere çevirmede büyük önem taşıyan enzim aktiviteleri üzerinde büyük rol oynarlar. B vitaminleri sağlıklı beslenmek ve hastalıklardan korunmak için çok gereklidir. Peki siz yeterince B vitamini alıyor musunuz?

B vitaminleri vücudun enerji üretmesine, cildin, sinirlerin ve sindirim sisteminin sağlığını korumasına yardımcı olur. B kompleks vitaminleri; B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9 ve B12 vitaminlerini içerir. Bu vitaminleri diğer isimleriyle de biliyor olabilirsiniz; tiyamin (B1), riboflavin (B2), niyasin (B3), pantotenik asit (B5), piridoksin (B6), biyotin (B7), folik asit (B9) ve siyanokobalamin veya kobalamin (B12). B vitamini eksiklikleri; anemi, yorgunluk, iştah kaybı, karın ağrısı, depresyon, baş dönmesi, kol ve bacaklarda uyuşma ve karıncalanma, kas krampları, solunum yolları enfeksiyonları, saç dökülmesi, egzama, çocuklarda gelişim yetersizliği ve doğumsal hastalıklara neden olabilir.

Temel fonksiyonlarının yanı sıra B vitaminleri belirli hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Örneğin B6 ve B9 vitaminleri felç veya kalp krizinden ölme riskini azaltabilir. B vitaminleri ayrıca Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir. Folik asit (B9), kanser riskini de azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca B vitaminleri bakımından zengin bir beslenme programı, adet öncesi sendromunun etkilerini azaltmada önemli rol oynar.

B vitamini rehberi

B1 ve B2, vücudun enerji üretmesine yardımcı olur; kaslar, sinirler ve kalbin normal fonksiyonları için gerekli olan enzimlerle birlikte çalışır.
Vitamin B1 kaynağı besinler: Tahıllar, tam tahıllar, patates, deniz ürünleri, ciğer ve kırmızı fasulye.
Vitamin B2 kaynağı besinler: Tahıllar, tam tahıllar, zengin ekmek, süt ürünleri, ciğer, yeşil yapraklı sebzeler. B3 vitamini, hücrelerdeki enerji üretiminde rol oynar ve cildin, sinirlerin ve sindirim sisteminin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Vitamin B3 kaynağı besinler: Ciğer, balık, tavuk, yağsız kırmızı et, kuruyemişler, tam tahıllar, kuru fasulye B5 vitamini normal büyüme ve gelişimde rol oynar.
Vitamin B5 kaynağı besinler: Vitamin B5, çok çeşitli besinlerde ve hem bitkisel hem de hayvansal gıdalarda bolca bulunur. B6 vitamini, hem proteinlerin parçalanmasına hem de kırmızı kan hücreleri (alyuvar), sinir sistemi ve bağışıklık sisteminin sağlığını korumaya yardımcı olur.
Vitamin B6 kaynağı besinler: Balık, ciğer, tavuk, patates, buğday tohumu, muz ve kuru fasulye. B7 vitamini de hem proteinlerin ve karbonhidratların parçalanmasına, hem de hormon fonksiyonu sağlığının korunmasına yardımcı olur.
Vitamin B7 kaynağı besinler: Yer fıstığı, ciğer, yumurta sarısı, muz, mantar, karpuz, greyfurt. B9 Vitamini, DNA üretimine yardımcı olur ve alyuvar yapımında rol oynar.
Vitamin B9 kaynağı besinler: Yeşil yapraklı sebzeler, ciğer, turunçgiller, mantar, kuruyemişler, bezelye, kuru fasulye, beyaz ekmek. B12 vitamini, vücudun gelişimi için gereklidir. Kan hücreleri üretimine ve sinir sistemi fonksiyonlarına destek olur; vücudun folik asit ve karbonhidratları doğru bir şekilde kullanmasına yardımcı olur. B12 kaynağı besinler: yumurta, kırmızı et, kümes hayvanları eti, kabuklu deniz hayvanları, süt ve süt ürünleri.

Vitamin alırken dikkat edin!

Vitamin ve gıda takviyeleri sağlığınızı korumak ve ömrünüzü uzatmada önemli unsurlardır. Ama bütün vitaminler reçeteli ilaçlarla karışamaz. Reçeteli ilaçlarla birlikte kalsiyum almak ilacın emilimini aksatarak ilacın etkisini azaltır. Kalsiyum multivitaminleri de aynı şekilde etkiler. Bu problemi çözmek için magnezyum ve kalsiyum takviyelerini aldığınız herhangi bir ilaçtan bir saat sonra alın. İlaç emilimini önleyebileceğinden; ilaçları portakal suyu gibi kalsiyum içeren içeceklerle almaktan kaçının.

Menopoza geçiş döneminde depresyon

Yapılan birçok araştırma menopoza geçiş döneminde kadınların hüzünlü ve bunalımlı olma duygularının arttığı ve ruh hallerinin daha değişken olduğunu gösteriyor. Eğer geçiş dönemi daha çok belirti ve stres faktörüyle birlikte uzamışsa (27 aydan daha fazla), depresyon olasıdır. Bazı kadınların menopoza geçiş döneminde neden daha bunalımda hissettikleri hakkında birçok görüş var:

- Östrojen, sinirsel fonksiyonları etkiler bu yüzden menopoz öncesi dönemde östrojen seviyesindeki düşüşün ruh halini etkilemesi muhtemeldir.
- Hormonlar, mutluluk hormonu olarak da bilinen ve ağrıların şiddetini azaltma işlevi olan endorfin artışında rol oynar. Böylece, bir kadının hormonlarındaki değişiklik, iyi hissetmesini olumlu veya olumsuz yönde etkileyebilir.
- Beyinde, insanın ruh halini etkileyen mekanizmanın bir parçası olan serotonin reseptörleri, menopoz sonrası östrojen terapisi almış kadınlarda artış gösterir.
- Menopoza geçiş dönemi depresif bir ruh halinde, stresin etkilerini artırabilir.
- Menopoza bağlı uyku bozukluğu ve gece terlemesi yorgunluk ve sinirlilik halini artırabilir ve bu da daha depresif olmaya yol açabilir.

Kendinizi ‘kış’tan koruyun

Kuru ve sert kış aylarında dudaklarınızın çatlamasından cildinizin kurumasına kadar birçok problemle karşılaşırsınız. Kış ayları cildinize sert davranabilir ama aşağıdaki basit değişiklikler sayesinde kendinizi koruyabilirsiniz.

Sabun kullanmayın

Kış, nezle mevsimidir; bu da ellerinizi muhtemelen daha sık yıkıyorsunuz demektir. Ancak, mikroplardan arınma çabalarınız, ellerinizin kuruyup çatlamasına neden olabilir. ‘Lye’ denilen, çoğu sabunun içindeki temizleyici, sodyum hidroksit ve su karışımı çözelti, cildinizi sert, kuru hava şartlarına karşı koruyan doğal yağların elinizde barınmasına izin vermez. Daha sağlıklı eller için, kaolin içeren bir temizleyici kullanın. Kaolin, ciltteki kiri nazikçe temizler ve mikroplara karşı, antiseptik özelliğe sahiptir.

Karite (shea) yağı

Çatlayan dudaklar, kış aylarında yaşadığımız yaygın bir sorundur ve çoğu insanı vazelin içeren dudak nemlendiricilerine yönlendirir. Vazelin, cilt tarafından emilmez; sadece uçup gidene kadar dudaklarınızın üzerinde kalır. Shea yağı da denilen karite yağı, cilt tarafından emilir ve dudaklarınızın nemi hapsetmesine yardımcı olur.

Kremli şampuan

Kış mevsimindeki kuru hava, saçları da etkiler. Kremli şampuan kullanarak saçlarınızı sert hava koşullarından koruyabilirsiniz. Çoğunlukla amonyum lauril sülfat temizlik maddesi içeren kremsiz şampuanlar, gerekli olan doğal yağları saçınızdan arındırır ve saçlarınızı korumasız bırakır. Kremli şampuanlarda bulunan nemlendirici pantenol, nemi hapsederek saçların kuruyup kabarmasını önlemeye yardımcı olur.

( 22.01.2012 tarihli Pazar Postası'ndan alınmıştır. )