Giriş
Başka amaçlar için üretilmiş 15 şey
Kola, koşu bandı, topuklu ayakkabı... Onları neredeyse her gün kullanıyor ve tüketiyoruz. Peki, piyasaya sürüldükleri ilk zamanlar, asıl amaçlarının farklı olduğunu biliyor muydunuz? İşte başka amaçlar için üretilmiş 15 şey...
MİKRODALGA
Raytheon şirketinin çalışanı mühendis Percy Spencer, radar ekipmanlarını incelemekteydi ve aktif radardaki mikrodalgaların cebindeki çikolatayı erittiğini fark etti. Percy bunu bir fırsat olarak görerek magnetrona biraz mısır koydu ve mısır anında patlamaya başladı. Böylece mikrodalga fırın girişimi başlamış oldu.
POŞET ÇAY
1904 yılında New York’tan çay ve kahve ithalatçısı, Thomas Sullivan, çayları ipek poşetlere dökerek değişik bir tarzda çay satmaya karar verdi. Müşterileri bu yeni çaydan hoşnuttu ama farklı bir nedenden ötürü elbet: normalde poşetleri açıp çayı demlemek yerine kaynamış suya poşetli çayı atmak daha kullanışlı gelmişti. Sonuç olarak satışlar tavan yaptı ve fikir evrensel bir biçimde popülerite kazandı.
STRES YAYI
Stres yayı ilk başta çocuklar için değildi. Denizcilik mühendisi Richard T. James, hassas gemi malzemelerini yapımında çalışıyordu ve yanlışlıkla zıplayarak uzaklaşan gergi yayını düşürdü. Bu şekilde çocuk oyuncağı yapma fikri doğmuş oldu ve kısa zamanda stres yayı dükkan vitrinlerinde yerini aldı. James Spring & Wire Şirketi bu oyuncaklardan 300 milyon’dan fazla sattı.
VAZELİN
19. yüzyıl ortalarında, petrol yatağı çalışanları, petrol kulesi pompalarında biriken yapışkan madde ile sürekli savaş halindeydiler. İngiliz kimyager Robert Chesebrough bu durumda bir fırsat olarak gördü. Bu ”yapışkan petrol”den bir parça alarak bazı araştırmalar yaptı ve aslında faydalı taraflarının olduğunu gördü. Sonuç olarak, çok kısa bir zamanda kullanım alanı, halıların temizliğinden yaraların iyileşmesine kadar yayıldı.
YASTIK
Mezopotamya’da sert baş dayanakları insanların saçlarını ve suratlarını böceklerden korumak için kullanıldığı sıralarda yastıklar varlıklı insanların elde edebileceği şeylerdi. Eski Çin’de ise yumuşak yastıkların faydasız olduğu inanılırken, bambu, yeşim taşı, porselen, ağaç veya bronzdan yapılan sert baş dayanaklarının güç verip şeytanlardan koruduğuna inanılıyordu.
TOPUKLU AYAKKABI
Eski Mısır’da dini törenlerde yüksek topuklu ayakkabı giymek, yüksek rütbeli memurların statü simgesiydi. Bu hem kadınlar hem de erkekler için geçerliydi. Bu tarz ayakkabılar aynı zamanda kasaplar tarafından kanlara basmamak için de kullanılırken Pers atlıları ok atarken tutunabilmek için de kullanırlardı. Ortaçağ Avrupa’sında, daha sonra popüler olacak yüksek topuklar aristokrasiler için bir ayrıcalıktı. En sonunda 20. yüzyılda ünlü sivri topuklar icat edildi.
YAPIŞKAN NOT
Dr. Spencer Silver kalıcı bir yapışkan icat etme sürecindeydi ama ortaya çıkan yapıştırıcı yeterince güçlü değildi ve eşyalar kolayca ayrılıyordu. Sonra iş arkadaşı Arthur Fry, bu yapışkanı kutsal kitabında önemli yerleri ayırmak için kullanmayı teklif etti. Kısa zamanda not almak için kullanılan yapışkan kağıtlar dükkanlarda yerlerini aldı ve hala dünya çapında kullanılmakta.
KOŞU BANDI
Modern bir koşu bandının prototipi Sir William Cubit tarafından 1818 yılında aylak tutsakların kas gücünü kullanarak tahıl öğütmek için yaratılmıştır. Tutsaklar yatay bir parmaklığa tutunup sonsuz bir merdivende yürürlerdi.
OYUN HAMURU
Bu madde, başlangıçta, baca kurumunu kirleten şöminelerle donatılmış evlerde, duvar kağıdını temizlemek için kullanılmıştı. Kolayca süngerle temizlenebilen vinil duvar kağıtlarının ortaya çıkmasıyla, temizleyici ana amacını kaybetti. Ardından, mucidi olan kişinin kreş öğretmeni olan bir akrabası, bu macun benzeri maddeyi çocuklara oynamaları için verdi ve çocuklar oyuncağa bayıldı! Daha sonra renklendirici ile değiştirilerek deterjan maddeden çıkarıldı ve şu anki halini aldı.
BALONCUKLU NAYLON
Ünlü baloncuklu naylonlar 1957 yılında mühendis Alfred Fielding ve Marc Chavannes tarafından icat edildi. İlk başlarda istenilen üç boyutlu plastik bir duvar kağıdı olmasıydı ama işler istenilen gibi gitmedi. Yine de icat edenler materyalin paketleme için de kullanılabileceğini söyledi ve çok geçmeden patentli baloncuklu naylon birçok alanda vazgeçilmez olarak kullanılmaya başlandı.
KOLA
Amerikan İç Savaşında gazi olan eczacı John Pemberton, kola cevizi ve koka yapraklarından bir karışım yaptı. Yaptığı bu karışımı yaralardaki sinir sistemini tedavi etmek için morfin alan askerlere kullanmalarını önerdi. Daha sonra, bunu içeceğe çevirerek bir iş kurdu ama sonradan bütün hisselerini sattı. Yeni sahipleri kokain’den arındırılmış şekilde koka yapraklarından kola üretmeye başladılar.
SİYAH ELBİSE
1920’li yıllara kadar siyah elbiseler genellikle yasın bir sembolüydü ve en az 2 sene giyilirdi. Sonradan 1926 yılında Coco Chanel, sevgilisinin anısına Vogue tarafından ”Chanel’s Ford” olarak adlandırılan ünlü küçük siyah elbisesini dikti. İlk başta film starları tarafından giyilen elbise daha sonra dünya çapında ünlü oldu.
KARAOKE
Japon rock müzisyeni Daisuke Inoue, bir kafede insanlara grup şarkılarını sözsüz çalıyor ve insanlar da parçayı tamamlıyordu. Bir gün kafeye gidemedi ve iş arkadaşlarından birine kendi bölümünü kaydettiği bir kaset verdi. Daha sonra 1971 yılında şarkıları sözsüz çalan bir makine icat etti bu şekilde de onunla aynı yorucu işi yapan müzisyenler biraz rahatlarken insanların da ritme ayak uydurarak şarkı söylemesi kolaylaştı.
AĞIZ ÇALKALAMA SUYU
Joseph Lawrence bu antiseptiği 1879 yılında ameliyat aletlerinin temizlenmesi için icat etti. Fakat insanlar ürünün potansiyalini görerek her yerde kullanmaya başladılar. Bunların içinde yaraları tedavi etme, dişçilik, kepek ve mantar tedavisi ve hatta deodorant olarak kullanmak bile vardı.
VIAGRA
Kalp rahatsızlığı için bir tedavi geliştirmeye çalışan ilaç şirketi, klinik denemeleri sonucunda buldukları yeni ilacın bu tedavi için yararsız olduğunu gösterdi. Fakat ilacın ilginç yan etkisi ise şuydu: madde pelvik bölgesindeki kan akışını güçlü bir şekilde etkilemekteydi. Bu şekilde afrodizyak doğmuş oldu.