Boğaz'ın risk haritası

İstanbul Boğazı'nda Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi'nin (VTS) 2003'te devreye girmesinden sonra ciddi bir gemi kazası yaşanmadı. Milliyet Cadde'nin haberine göre sistem devreye girmeden önce Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Emre Otay'ın İstanbul Boğazı'nın kaza açısından riskli bölgelerini ortaya çıkarmak için yaptığı araştırmaya göre, Boğaz'da 200'ü aşkın deniz kazası oldu.

Bu kazalar üzerinden yapılan araştırmaya göre İstanbul Boğazı'nda gemi kazası için en riskli bölgeler çarpışma açısından Sarıyer, Emirgan-Kanlıca, Rumeli Hisarı-Kandilli, sahile bindirme ve karaya oturma açısından ise Emirgan, Bebek, Kuruçeşme. Ayrıca akıntıyla birlikte hareket eden gemilerin daha zor dümen tutması nedeniyle kuzeyden güneye giden gemiler daha çok kazaya karışıyor.

VTS'de ciddi kaza yok, risk var

İstanbul Boğazı'nda bu yıl içinde 28 Mayıs'ta bir yük gemisi Yeniköy'de sahile oturdu, Haziran ayında ise ikinci bir gemi Galatasaray Adası yakınlarında zorlukla durabildi. VTS sistemi, 2003'te devreye girdikten sonra ciddi bir kaza yaşanmadı ancak uzmanlara göre Boğaz'da riskin artmaması yine insan faktörüne bağlı.

VTS çerçevesinde, İstanbul Boğazı'nda 8, Çanakkale Boğazı'nda 5 radar istasyonu ve komuta merkezi hizmet veriyor. Boğaz kenarındaki kulelerdeki radar antenleri, kameralar, GPS, meteoroloji, akıntı, tuzluluk ölçer sensörlerden gelen bilgiler kontrol merkezine iletiliyor ve o bilgilerin entegrasyonuyla yapılan sentezlerle gemi trafiğine yardım ediliyor. Uygun rotada seyretmeyen gemiler telsizle uyarılıyor.

İşte o riskli bölgeler:

- Transit geçen her 100 bin gemiden 46 tanesi çarpışma, 23 tanesi de bindirme veya oturma yoluyla kazaya maruz kaldı.

- Küçük gemiler büyük gemilere oranla daha fazla kaza yapıyor.

- Güneye doğru seyreden gemiler, kuzeye doğru gidenlere oranla daha çok kazaya neden oluyorlar. Bunun nedeni, akıntıyla birlikte hareket eden gemilerin daha zor dümen tutması.

- Çarpışma sonucu olan kazalar sahile bindirme ve karaya oturma şeklinde oluşan kazalara oranla daha sık.

- Çarpışma açısından en yüksek risk taşıyan bölgeler, Sarıyer, Emirgan-Kanlıca, Rumeli Hisarı-Kandilli.

- Sahile bindirme ve karaya oturma açısından yüksek riskli bölgeler, Emirgan, Bebek, Kuruçeşme.