Burun estetiğinde ince detaylar

ESRA ÖZÜBEK

eozubek@elle.com.tr

Rinoplasti, yani burun estetiğinin temel açıklaması; görünümü düzeltmek için burnun tekrar şekillendirilmesi işlemi. Rekonstrüktif rinoplasti ise doğumsal bozukluk veya yaralanma sonucu oluşmuş şekil bozukluğunu düzeltmek için yapılıyor.

İçerdeki şekil bozukluğundan kaynaklanan burun tıkanıklığını rahatlatmak adına yapılan ameliyatla birlikte de uygulanabiliyor. Laf aramızda, burun estetiği öyle geniş bir konu ki... Neyse ki Op. Dr. Bahadır Baykal her sorumuza en basit cevabı verdi.

- Burun estetiği neden uygulanır?

Burun estetiği, burun kemik ve kıkırdak yapısının yeniden şekillendirilmesi işlemidir. Bu ameliyatla burnunuzda her türlü değişiklik yapılabiliyor. Burun deliklerinizi, burun ucunuzu şekillendirebiliyor, burnunuzu kısaltıp uzatabiliyoruz. Ayrıca eğri ve çarpıksa, düzeltebiliyoruz.

- Burun ameliyatlarında önemli noktalar ne?

Bence mutlu bir burun ameliyatının sırrı cerrah seçiminde yatıyor. Bu yüzden de uzmanlaşmış doktoru seçmek, en önemli nokta. Ayrıca, eskiden hokka gibi burunlar modaydı. Günümüzdeki trend ise doğal ve yüze uyumlu, fonksiyonel olarak sorunsuz burunlar. Yani ameliyatınız ne kadar belirsizse, sonuç o kadar başarılıdır.

- Burun estetiğinde yaş sınırı ne olmalı?

18 yaşından önce yapılmamalı. Ancak gördüğüm kadarıyla 18 yaş altı gençlerde burun estetiği bir çılgınlık haline dönüştü. Çocuklarına iyi bir karne karşılığında burun ameliyatı vaat eden hastalarım var. Oysa bu çok sakıncalı. Henüz yüz kemiklerinin gelişimini tam olarak tamamlamadığı bir yaşta yapılacak ameliyat, ilerde ciddi sorunlara yol açabilir.

Sadece ülkemizde değil, estetikte yaş sınırı tüm dünyada düştü maalesef. Ne var ki bazı hastaları bu genellemeden ayırmak gerek. Örneğin, travma sonrasında burun kemiği kırılan ve eğri olarak iyileşen küçük çocuklarda burun tıkanıklığı olur. Bu da çocuğun hem fiziksel gelişimini, hem psikolojisini, hem de yüz kemiklerinin gelişimini olumsuz etkiler. Sonuçta kronik sinüzit, kronik orta kulak iltihabı gibi hastalıklar gelişir. Böyle bir çocukta yaş sınırını gözetmeden tüm girişimlerin yapılmasında fayda vardır.

- Ülkemizde en sık yapılan estetik uygulama burun estetiği diye biliyorum. Yanılıyor muyum?

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de burun estetiği yüz estetik cerrahisi girişimleri içinde en sık yapılan. Ama aynı zamanda da en zor estetik ameliyatlardan biri. Çünkü bu tip operasyonlar bir yandan cerrahiyi, bir yandan üç boyutlu sanatsal yaklaşımı, diğer yandan da insan psikolojisini içeriyor.

Neyi istediğin değil, neyi istemediğin önemli

- Burun eğriliği sağlıklı nefes almayı engeller mi?

Burundan nefes almakta zorlanan kişinin yaşam kalitesi düşer ama daha önemlisi burun eğriliği burun, sinüs ve kulak fonksiyonlarını da etkileyen süreçleri tetikleyebilir. Burun boşluğunu ikiye ayıran burnun iç kısmında, kıkırdak ve kemikten oluşan bir duvar vardır. Bu duvarın eğri olması elbette nefes almayı zorlaştırarak sağlık açısından sıkıntı yaratır. Horlama, uykuda soluk durması ve sinüzite zemin hazırlar.

- Doktor-hasta ilişkisinde en önemli aşama hangisidir?

Burun estetiğine karar verdikten sonra doktorunuzla yapacağınız ilk görüşme ve muayene önemlidir. Çünkü ne tip bir burun arzuladığınızı ve gerçekleşmesi muhtemel sonucu en iyi tartışacağınız ve anlayacağınız süreç, bu ilk görüşmede gizlidir. Neyi istediğiniz elbette önemlidir ama daha önemli olan neyi istemediğinizdir. Sizi mutsuz edecek bir burnun nasıl olduğunu doktorunuza en ince ayrıntısına kadar anlatmanızda yarar var.

- Ameliyat nasıl yapılıyor?

Tüm burun ameliyatları genel anestezi altında yapılır. Burun estetiğinde iki farklı teknik kullanılır. Biri kapalı teknik, diğeri açık teknik. Kapalı teknik: Burun kanatlarının iç kısmından yapılan küçük kesiyle başlanır. Açık teknik: Burun-dudak bileşkesinin üst kısmından, yani burun ucunun alt kısmından yapılan küçük bir kesiyle başlanır.

Ben kapalı tekniği, daha az sorunlu burunlarda tercih ediyorum. Burun ucunu ilgilendiren sorunlar büyükse ya da travmaya bağlı aşırı eğri bir burun söz konusuysa açık tekniği uyguluyorum.

‘Tampon eziyetine son’

- Ameliyat sonrası dikkat edilmesi gereken noktalardan söz eder misiniz?

Göz çevresinde oluşacak şişlik ve morarma için buz uygulaması ilk 24 saat önemlidir. Bu şişlik yedi günde tamamen geçer. Ameliyat sonrasında bir süre burnunuzdan nefes almakta zorlanırsınız. Artık burun içine tampon yerleştirme dönemi bitti. Ya hiçbir şey koymuyoruz ya da içinden hava geçişini sağlayacak özel silikonlar yerleştiriyoruz.

Tampona göre oldukça konforlu ve rahatsızlık hissini daha az veren bir yöntem bu. Bu silikonları genellikle 24 saat içinde çıkartıyoruz. Ameliyat sonrası ağzınız kuruyacağı için su ve hafif içeceklere izin var. Özellikle aspirin veya aspirin türevi ilaçları, yani kan pıhtılaşmasını önleyen ilaçları kullandırtmıyoruz. Ayrıca bir süre en az iki yastıkla yatmanızı, böylece başınızı yüksekte tutmanızı öneriyoruz.

Böylece ameliyat sonrası oluşacak şişliğin azalması kolaylaşır. Ameliyattan sonra en az iki hafta süreyle efor gerektiren egzersizlerden ve spordan kaçınmak önemli. Ayrıca, üç ay süreyle direk güneş ışınına maruz kalmamak da nekahat döneminin daha iyi geçmesini sağlıyor.

- Pansuman zamanında hastayı neler bekliyor?

Burnun dışındaki pansumanlar çıkarıldığında çevre dokularda bir miktar şişme ve renk değişikliği fark edilebilir. Burnunuz şiş ve ucu yukarı dönmüş görülebilir. Bu kendiliğinden düzelir. Tamponlar alındıktan sonra yaklaşık 20 gün, burundan rahat nefes alıp veremeyebilirsiniz.

Bu dönemde kesinlikle sümkürmemeniz ve hapşırmamanız gerek. Burun şekliniz birinci ayın sonunda epey oturmuş olacaktır. Ama tam anlamıyla iyileşme için 6-12 ay gerekebilir. Yedinci günden sonra iş hayatınıza dönebilirsiniz.

- Hastadan ya da doktordan kaynaklanan başarısız burun estetiğinin nedenleri ve çözümleri ne?

Bazen cerrahın burun estetiği konusunda tecrübeli ve bilgili olmamasından, bazen hastanın ameliyat sonrası dönem için verilen tavsiyelere dikkat etmemesinden, bazen de hastanın doku ve kıkırdak yapısının ameliyatın başarısını etkileyecek kadar kötü olmasından (ince/kalın cilt ya da zayıf kıkırdak) dolayı ameliyat başarısız olabilir.

Başarılı bir ameliyattan sonra bile birkaç ay burun tıkanıklığı normaldir. Fakat burun içi şişlik ve kabuklanma normal süreyi aşarsa sorun vardır. Üçüncü aydan sonra düzelmeyen tıkanıklıklar dikkate alınmalıdır.

Bir taşla birkaç kuş vurulabilir

- Estetik operasyon sırasında diğer burun ameliyatları da yapılabilir mi?

Şekil bozuklukları burun fonksiyonunu olumsuz etkiler. Bu nedenle burun içindeki tüm problemler aynı anda ele alınmalı. Estetik burun ameliyatı olmak için başvuranların önemli bir bölümünde sadece şekil bozukluğu değil, ciddi burun tıkanıklığı, nefes alma zorluğu da var. Muayene ettiğimizde burun içinde çeşitli sorunları tespit ediyoruz.

Bunların en sık görüleni, burnun orta hattını oluşturan kıkırdak ve kemik yapılardaki, deviasyon denilen eğrilikler. Genellikle iç bölmeyi ameliyat sırasında düzeltiyoruz. Eğer burun içi etlerin büyümesi gibi sorunlar varsa, ameliyat sırasında bu sorunları ele alıp kalıcı olarak çözüyoruz. Yani estetik ve fonksiyonel sorunları birlikte çözüyoruz. Bazen kişilerde kronik sinüzit ya da polip gibi hastalıklar olabiliyor. Rinoplastiyle beraber sinüslere de müdahale edebiliyoruz.

(03.11.2012 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır.)