Cezaevinden isteğe bağlı sigortalı olabilirsiniz

Soru: Cezaevinde tutukluyum. 23 Ocak 1956 doğumluyum. 1 Eylül 1974’te SSK’lı oldum. 4930 gün primim var. Askerlik borçlanmamı yaptım. Prim gün sayıma göre, başka prim ödemeden ne zaman emekli olabilirim? Cezaevindeyken 5000 güne kalan 70 günümü ödeyebilir miyim? Böyle bir imkânım var mı? İsmail AY/Adana

Cevap: 8 Eylül 1999 itibarıyla sizin gibi 23 yıldan fazla süredir sigortalı olanlar, bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı zorlaştırdığından dolayı kamuoyunda mezarda emeklilik yasası olarak adlandırılan 4447 sayılı yasaya tabi olmadan emekli olacak.
Buna göre 25 yıl sigorta süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Cezaevinde posta yoluyla isteğe bağlı sigortaya kayıt olup, 70 gün prim ödeyerek, 4930 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Kira sözleşmesine vergi yok sözleşmedeki kefile var
Soru: Dairemizi kiraya vereceğiz. Konutlara ilişkin kira sözleşmelerinde Damga Vergisi olmadığını biliyoruz. Kira sözleşmesinde kefil olacak. Bu durumda, yani kira sözleşmesinde kefil olması halinde, Damga Vergisi ödenmesi gerekiyor mu? Gerekiyorsa yüzde kaç Damga Vergisi ödememiz gerekiyor? Can ERDİN
Cevap: Damga Vergisi’nden müstesna tutulan kağıtları belirleyen Damga Vergisi Kanunu’nunda yer alan hükme göre, işletmelerin aktiflerinde kayıtlı olmayan dairelerin mesken olarak kullanılmak üzere kiraya verilmesine ilişkin düzenlenen kira sözleşmeleri, Damga Vergisi’ne tabi değildir.
Ancak, konut olarak kullanılsa da kira sözleşmesinde kefil bulunması halinde, sözleşmede bir kiralama, bir de kefalet olmak üzere iki ayrı işlem düzenlenmesi söz konusudur.
Bu durumda, vergiden müstesna tutulduğundan kiralama işlemi için Damga Vergisi ödenmeyecek. Ancak, sözleşmedeki kefalet işlemi için, kiralama müddeti içinde ödenecek olan kira bedeli üstünden binde 8.25 oranında Damga Vergisi ödenmesi gerekiyor.
Sonuçta konut olarak kullanılmak üzere kiraya verdiğiniz dairenizin kira sözleşmesi için sadece kefilden dolayı, kiralama müddeti için de ödenecek toplam kira tutarı üstünden binde 8.25 oranında Damga Vergisi ödemeniz gerekiyor.

Mahkeme yoluyla tahsil edilen kiranın faizinin de beyan edilmesi gerekiyor
Soru: Mahkeme kararıyla tahsil edilen kira gelirlerinin tahsil edildiği yılın geliri olarak beyan edileceğini biliyoruz. Ancak, mahkeme yoluyla tahsil edilen yasal faizin beyan edilip edilmeyeceği hususunda tereddüde düştük. Mahkeme kararıyla tahsil edilen kira faizinin de beyan edilmesi gerekiyor mu? Gerekiyorsa kira geliri olarak mı beyan edilecek? Hangi yılın geliri olarak beyan edilecek? Suna TEKELİ

Cevap: Süresinde ödenmeyen ve mahkeme kararıyla tahsil edilen kiraların, tahsil edildiği yılın geliri olarak beyan edilmesi gerekir. Mahkeme yoluyla tahsil edilen kiranın, yine mahkeme kararına istinaden tahsil edilen yasal faizi, ‘alacak faizi’dir. Alacak faizlerinin de menkul sermaye iradı kapsamında beyan edilerek vergilendirilmesi gerekiyor.
Ancak, istisnaya ve vergi stopajına konu edilmemiş olan menkul sermaye iratlarının gerek vergi dairelerinin iş yükünü artırmaması, gerekse kişilere beyan külfeti yüklememesi için belli bir tutarı aşmadığı sürece beyan edilmesi gerekmiyor. 2010’da elde edilen ve tutarı 22 bin lirayı (2009 yılı için de aynı tutar geçerli) aşmayan istisnaya ve Gelir Vergisi stopajına (kesintisine) konu edilmemiş menkul sermaye iratlarının beyanı gerekmiyor.
Dolayısıyla mahkeme kararıyla tahsil edilen ve tutarı 22 bin lirayı aşan yasal faizin alacak faizi olarak beyan edilmesi gerekirken, 22 bin liranın altındaki faizin beyan edilmesi gerekmiyor.

Tasfiyede işçi alacakları öncelikli ödenecek alacaklar arasında yer alır
Soru: İşten çıkarıldığım limitet şirkete tazminat davası açtım ve kazandım. Ancak limitet şirket bu arada tasfiyeye gitmiş. Şirket üzerinde hiçbir şey yok. Alacağımı nasıl alabilirim? Murat

Cevap: Muhtemelen şirketin tasfiyesi tamamlanmamıştır. Alacağınızı tasfiye memuruna yazdırarak, tasfiye sonucunda alacağınızı tahsil etmeniz mümkün. Çünkü 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 206’ncı maddesinin ‘...İşçilerin, iş ilişkisine dayanan ve iflasın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakları ile iflâs nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları...’ hükmünce işçi alacakları, tasfiye işlemlerinde öncelikli ödenecek alacaklar arasında yer almaktadır.

Emekli Sandığı’nda 18 yaşından önceki prim ödemeleri dikkate alınmıyor
Soru: 1 Kasım 1972 doğumluyum. 1 Aralık 1988’de SSK’lı oldum. 3030 gün prim ödedim. 19 ay olan askerlik süremi borçlandım. 14 Şubat 2001’den itibaren Emekli Sandığı’na tabi olarak kamuda çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Ahmet TURHAN

Cevap: Emekli Sandığı’ndan, 1 Nisan 1981’den sonra ilk defa sigortalı olanlarda 18 yaşını doldurmadan önceki prim ödemeleriniz dikkate alınmıyor. 18 yaşından sonraki prim ödemeleriniz ve askerlik borçlanmanız dikkate alındığında, Emekli Sandığı’nda emekli olmak için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Şubat 2018’e kadar çalışarak fiili hizmet sürenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 1 Kasım 2026’da emekli olabilirsiniz.

Ücretine zam yapılmayan işçi kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir mi?
Soru: Tekstil atölyesinde çalışmaktayım. İşveren, krizi bahane ederek iki yıldan beri ücretimize zam yapmıyor. Kıdem tazminatımı alarak işimden ayrılabilir miyim? Murat ARI/İstanbul

Cevap: İşverenin ücretinize zam yapmaması nedeniyle iş sözleşmenizi tek taraflı olarak feshederek işten ayrıldığınızda kıdem tazminatı alıp alamayacağınız, iş sözleşmenizde düzenli olarak her yıl ücretinize zam yapılıp yapılmayacağına ilişkin bir madde olup olmadığına bağlıdır. Şayet iş sözleşmenizde ücretinize her yıl zam yapılacağında dair bir madde varsa, zam yapılmaması size iş sözleşmenizi haklı nedenle fesih hakkı verir.
Sözleşmenizi fesih etmeniz halinde kıdem tazminatı alırsınız. Ancak, sözleşmenizde her yıl ücretinize düzenli olarak zam yapılacağına dair bir düzenleme yoksa, ücretinize zam yapılmadığı gerekçesiyle kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılamazsınız.