Giriş
Cilt kanseriyle ilgili doğru sanılan 8 yanlış!
"Güneşten koruyucu ürünü kullandım, tüm gün güneş altında kalabilirim", "Ailemde cilt kanseri öyküsü yok, o halde çok dikkatli olmam gerekmiyor..." Özellikle güneşin cilt üzerindeki etkisi konusunda toplumda “doğru” sandığımız bu tür “yanlış” bilgilerin faturası ağır olabiliyor
YANLIŞ: Ailemde cilt kanseri öyküsü yok, o halde çok dikkatli olmam gerekmiyor. DOĞRUSU: Malign melanoma dışı cilt kanserlerinde aile hikayesi yüzde 10 etkili olurken bu oran malign melanomda yüzde 35'e yükseliyor. Cilt kanserinde genetik durumunuzun yanı sıra kişisel hikayeniz de önem taşıyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Hülya Sağlam, cildinizde güneş yanığı sorunu yaşamışsanız ve 50den fazla beniniz varsa cilt kanserine yakalanma riskinizin katlanarak arttığına dikkat çekerek “Ayrıca 35 yaş öncesinde sadece bir kez solaryuma giren kişilerde malign melanoma riski yüzde 75 artıyor. diyor.
YANLIŞ: çok fazla güneşe maruz kaldığımı düşünmüyorum, cilt kanseri olma ihtimalim düşük. DOĞRUSU: Yapılan anketlerde her 100 kadından 50'si güneşe maruz kalmadığını düşünse de yüzde 43'ünde güneş yanığı tespit edilmiş. Hayatı boyunca 5'ten fazla güneş yanığı olanların oranı da yüzde 72'ye yükseliyor ki bu son derece tehlikeli olan malignmelanom kanserine yakalanma riskini 2'ye katlıyor.
YANLIŞ: Bronzlaşmak sağlıklıdır. DOĞRUSU: “Bronzlaşmanın sağlıklı hiçbir bir tarafı yok uyarısında bulunan Dermatoloji Uzmanı Dr. Hülya Sağlam “Estetik kaygılar nedeniyle daha ince görünmek, cildin homojen renkte olmasını sağlamak için yapılan bu hata, cilt kanseri ve cilt yaşlanmasının en önemli nedenlerinden birini oluşturuyor. diyor.
YANLIŞ: Vücuda D vitaminidepolamak için bol bol güneşlenmeliyim. DOĞRUSU: Güneşlenmeyi haklıgöstermek içinfaydalarınıabartmamalıyız. D vitamini ihtiyacı içinvücudun herhangibir alanınıngünde 15dakikagüneştekalmasıyeterli geliyor. Bu süreden daha fazla güneşte kalmak ise cilt kanserine adeta davetiye çıkarıyor.
YANLIŞ: Güneş koruyucuyu sürdüm, tüm gün güneşlenebilirim. DOĞRUSU: Güneş koruyucu ürünü sürmeniz, tüm gün boyunca güneş altında kalabileceğiniz anlamına gelmiyor. çünkü güneş koruyucuların etkisi ortalama 2 saat sürüyor.Yapılan bir ankette her 100 kişiden 81'i güneş koruyucu kullandığınısöylese de bu kişilerin yüzde 50'ye yakınında güneş yanığı oluşmuş. Bu da ankete katılan kişilerin önemli bir bölümünün güneş koruyucuyu yetersiz ya da yanlış kullandığı anlamına geliyor. Güneş koruyu ürünü güneşe çıkmadan en az 20 dakika önce sürmeli ve ortalama 2 saatte bir yenilemelisiniz. Sahilde ise daha sık sürmeyi ihmal etmeyin. Kapalı ortamlarda olsanız da açık alanlara da güneş koruyucu uygulamalısınız.
YANLIŞ: Benlerin alınması kanser yapabilir, benlere dokunulmamalı! DOĞRUSU: Sanılanın aksine benlerin alınması kesinliklekanserleşmeye ya da kanserinyayılmasına neden olmuyor. Doktorunuz riskli gördüğü benden bir kısmınıya da tamamını kriyoterapi, ablatif lazer veya cerrahi olarak çıkarmak isteyebilir. Bunun kesin tanı konulması yani patolojik tetkik için yapılması gerekiyor.
YANLIŞ: Düzenli olarak dermatolojik muayene olmam gerekmiyor. DOĞRUSU: Kendi kendimize muayene olduğumuzda sırt, kalça, ense ile genital bölgedeki sorunları fark edemeyebiliyoruz.Bu nedenle yılda bir kez dermatoloji uzmanına cilt kontrolü yaptırmakson derece önemli, çünkü erken tanı hayatkurtarıyor.Kontrol sırasında aile öykünüzü ve geçmişte güneş yanığı ilesolaryumhikayeniz varsa, bunu hekiminizle paylaşmayı da ihmal etmeyin.
YANLIŞ: Koruyucu ürünü yüzüme ve gövdeme sürmem yeterli olacaktır. DOĞRUSU: Güneş koruyucu ürünleri göz kapaklarımıza, kulaklara, kolların iç kısımlarına ayak üstlerine, enseye, saç deresinin sınırlarınasürmemiz önemli. Saçlı deride özellikle saçları seyrek olan kişiler sprey formunda güneş koruyucularını kullanabilirler. Ayrıca mümkün olduğunca şapka takmak da daha etkili bir koruma sağlıyor.