Çocuklarda kardeş kıskançlığına dikkat!

Medical Park Trabzon Hastanesi Psikoloğu Niltem Hürfikir ’Çocuklarda kardeş kıskançlığı konusunda neler yapılmalıdır’ konusunda anne ve babalara uyarılarda bulunarak “Kıskançlık ‘Annem babam beni eskisi kadar sevecek mi?’, ‘ Ya kardeşimi benden daha çok severlerse’, ‘Benden daha çok onunla ilgilenirlerse’, ‘Ben yine eskisi gibi annem ve babamla yalnız olmak istiyorum’ gibi çeşitli düşünceler kardeş kıskançlığının temelini oluşturmaktadır. Kıskançlık; sevdiğimiz birisinin, başkası ile daha çok ilgilendiği kanısına varıldığında takınılan olumsuz tutumdur. Kardeş kıskançlığı her yaş döneminde görülmekle birlikte okul öncesi dönemde daha sık karşılaştığımız sorunlardan biridir. Kardeşi kıskanma doğal bir duygu olmakla birlikte , onların anne babalarını çok sevmelerinden kaynaklanan normal bir duygu olduğunu bilmeliyiz” dedi.

'TEMELDE GÜVENSİZLİKTEN KAYNAKLANIR'

Kıskançlığın nedenlerine değinen Hürfikir ”Temelde güvensizlikten kaynaklanır. O ana kadar kendine yöneltilen ilgi ve dikkatin kardeşine yöneltilmesinde doğan rahatsızlık en temel nedendir. Kardeşin doğmasıyla birlikte ona ayrılan zamanın azalması çocukta, kardeşe karşı gibi görünen ama aslında anne babaya karşı olan kızgınlık, kırgınlık gibi duyguların gelişmesine neden olabilir. Çocuk kendini terk edilmiş, güvensiz ve desteksiz hissetmeye başlar. Kıskançlıkta rol oynayan bir başka etken de kardeşler arasındaki yaş farkıdır. Yaş farkı az olan kardeşlerde kıskançlığın görülme sıklığı, yaş farkı fazla olanlara oranla biraz daha yüksektir. Cinsiyete göre de bazı farklılıklar yaşanabilir; çocuk kız ve doğan kardeş erkek ise, ana-babanın kendi cinsiyetinden hoşnut olmadığını düşünebilir. Ailelerin cinsiyete ilişkin görüşleri varsa ve bunu yansıtıyorlarsa, cinsiyete göre kıskançlık yaşanması kaçınılmaz bir durumdur” diye konuştu.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Ailesinin kardeşi ile ilgilenildiğini gören çocuk, aşırı davranışlar sergilediğini kaydeden Hürfikir “Onu evde istemediğini, onsuz daha mutlu olacaklarını ve onu sevmediğini söylerler. Ailesinin kardeşi ile ilgilenildiğini gören çocuk, aşırı davranışlar sergileyip dikkati üzerine çekmeye çalışarak ailenin kardeşe olan ilgisini azaltmaya çalışırlar. Kardeşe zarar verme davranışları sergileyebilirler. Bazı çocuklarda kardeşe aşırı ilgi ve sevgi gösterip anne babasının kaybettiği ilgisini geri kazanmaya çalışabilir. Altına kaçırma, parmak emme, tırnak yeme, bebeksi davranma gibi davranışlarda bulunabilir. Hem gün içinde hem de geceleri aşırı sinirli olurlar. Huzursuz bir görünümleri vardır, sakinleşmekte zorlanır ve kimi zaman çevrelerindeki insanlara öfkeli davranabilirler” ifadelerini kullandı.

ANNE-BABA NELER YAPMALI?

Kıskançlık konusunda anne-babalara önemli görevler düştüğünü hatırlatan Hürfikir “İlk önce kıskançlığın doğal bir duygu olduğu kabul edilmelidir. Aile, çocuğa gösterdiği ilgiyi kardeş olduktan sonrada göstermeye devam etmelidir. Çocuğu kıskançlık duygusundan dolayı suçlama , cezalandırma yada yargılama yapılmamalıdır. Çocuk kardeşe zarar verme davranışlarında bulunuyorsa aşırı tepki göstermeden yaptığı yanlış anlatılmalıdır. Kardeşler arasında kıyaslama yapılmamalıdır. Kardeşlerin birbiri ile olan ilişkilerini güçlendirmek adına aileler faaliyetler düzenleyebilirler. Çocuğun durumu daha kötüyse mutlaka bir pedagog ile görüşülmelidir. Anne-babanın aralarında iş bölümü yapması gerekir. Anne kardeşle ilgilenirken babanın diğer çocukla ilgilenmesi, çocuğun kendisiyle de ilgilenildiğini hissetmesi sağlanmalıdır. Kardeşini sevmek zorunda olduğu söylenmemeli, ’Sen artık ablasın veya ağabeysin" diyerek yaşının üzerinde olgunluk bekleyip onun da hâlâ çocuk olduğu unutulmamalıdır” uyarısında bulundu.

İHA