Çok önemli uyarı: Benlerinize ayda 15 dakika ayırın

Dermatoloji Uzmanı Uz. Dr. Selma Salman, benler ve benlerin kanserleşme riskine karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi:

ERGENLİK DÖNEMİNDE ARTMASINDAN KORKMAYIN

"Hemen herkeste bulunan benler ciltte oluşan iyi huylu oluşumlardır. Doğumda daha az olan benlerin sayısı çocukluk ve erişkinlik dönemi boyunca artar. Hormonal etkilerden dolayı ergenlik ve gebelik döneminde daha fazla artış gösteren benlerin sayısı genellikle 30’lu yaşlardan sonra azalır. Genetik yatkınlık ve güneş ışınlarına fazla maruz kalmak da ben sayısında artışa yol açabiliyor.

ANİ DEĞİŞİMLERİ GÖZ ARDI ETMEYİN

Benlerin çapları yıllar içinde artarak deriden kabarık hale gelebilirken aynı zamanda renk değişikliği dE yaşanabilİYOR. Ancak bu değişim çok yavaş olur. Dikkat edilmesi gereken benler üzerinde aylar içinde ani meydana gelen değişikliklerdir.

- Var olan bir bende ani gelişen büyüklük, renk ve şekil değişimleri gerçekleşirse,

- Benin şekli asimetrik ve 6 mm’den büyükse,

- Ben üzerinde açık-koyu kahverengi, siyah, kırmızı gibi iki ya da daha fazla renk varsa,

- Ben üzerinde kanama, pürüzlü ve pul pul doku, sulantı ya da iyileşmeyen bir yara oluştuysa,

- Vücuttaki diğer benlere şekil olarak benzemeyen diğerlerinden farklı görünen bir ben fark edilirse zaman kaybetmeden dermatoloğa başvurulması gerekiyor.

'SARIŞIN RENKLİ GÖZLÜLER DAHA DİKKATLİ OLMALI'

Kontrolsüz güneşe maruz kalma, bronzlaşma ve güneş yanığı sonucu deri hücrelerinde genetik hasar oluşabiliyor. Hasarla hücrelerin sınırsız çoğalması sonucu zamanla benlerin üzerinde kötü huylu bir tümör olan malign melanom gelişebiliyor. Malign melanom yüzde 70-80 sağlam deri bölgelerden gelişirken yüzde 20-30’ u önceden var olan bir ben üzerinden oluşabiliyor. Mavi gözlü, çilli, kızıl ya da sarışınlar ile açık tenli olup kolaylıkla güneş yanığı olanlar malign melanom gelişmesi bakımından riskli grupta bulunuyor. Bununla birlikte çocuklukta güneş yağını geçirmek, çalışırken veya tatilde güneş ışınlarına kontrolsüz maruz kalmak, 50’den fazla bene sahip olmak, ailede cilt kanseri öyküsünün olması ve organ nakli geçirmek malign melanom gelişme ihtimalini artırıyor.

KANSERLEŞMEDEN ÖNLEMİNİZİ ALIN

Dermatolog tarafından yapılan yıllık rutin kontrollerin yanı sıra yeterli ışık altında her ay benlerin incelenmesi ve gerekirse küçük notların alınması hayatı önem taşıyabiliyor.

15 dakikayı geçmeyen basit rutin kontrolün yanında benlerin kanserleşmesini engellemek için benlere olan UV maruziyetini azaltmak, birincil koruma yöntemi. Bu amaçla:

- Günlük güneş koruyucu, güneş gözlüğü, şapka gibi koruyucu kıyafetler kullanılmalı.

- Özellikle yaz aylarında 11.00 15.00 saatleri arasında direk güneş ışığından kaçınmak ve gölgede oturmak öneriliyor. Her gün 11.00-15.00 saatleri arasında ön kol ve bacakları 20-30 dakika güneşe tutmak D vitamini üretimi ve kemik sağlığı açısından yeterli oluyor.

- Kontrolsüz güneşlenmek ve solaryum ile bronzlaşmaktan kaçınılmalı. Her ikisi de deri sağlığı açısından zararlı. Güneşten gelen zararlı ultraviyole ışınları (UV) ciltteki DNA'da zararlara yol açabiliyor. Solaryum kullanan insanların kullanmayan insanlara göre yüzde 74 oranında malign melanom olma riski artıyor.