Çok özel bir kafe; DOWN

İstanbul-Mecidiyeköy’e yolunuz düşerse, Cemal Sururi Sokak’ı bulun ve bir fincan çay içmek ya da mantı yemek için mutlaka Şişli Down Cafe’ye uğrayın. Bu kafe, bildiklerinize benzemiyor: Down Cafe’de zihinsel engelli, otistik ama çoğunlukla turizm ve otelcilik okulunda öğrenim görmüş Down sendromlu gençler çalışıyor.

Müşterilere çay, kahve, yemek servisi yapıyorlar öncelikle. İhtiyaç olduğunda da mutfağa girip patates, havuç soymaktan geri kalmıyorlar. Yanlış anlamayın; emeklerinin karşılığında, sembolik de olsa maaş alıyorlar: Ayda 100 lira civarında. Kafenin açılmasına, Down sendromlu Sezil’in mimar babası Saruhan Singen önayak olmuş. Kafenin yerini Şişli Belediyesi’nden talep etmiş. Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül de kafeyi ücretsiz olarak vermiş. Şişli Belediyesi kafenin kirasını, elektrik ve su faturalarını ödüyor. Kafe de çocuklara maaş veriyor, sigortalarını ödüyor.

Müşteri memnun

Menüde poğaçalar, börekler, ev yemekleri, salatalar, gözleme ve mantı var. Yemekleri kafede çalışan gençlerden Gökhan’ın annesi Nesrin Hanım yapıyor. Yani orada yiyeceğiniz her şey ‘anne elinden çıkma.’ Fiyatlar 2-2.5 lira arasında. Her sabah 08.30’da açılıp 17.00’de kapanan kafe, öğle saatlerinde epeyce kalabalık oluyor.

Bu da en çok çalışkan garsonların hoşuna gidiyor. Çünkü onlar insanlarla bir arada olmayı seviyor. Hem ne kadar çok müşteri gelirse, o kadar çok para kazanacaklarını da biliyorlar. Kafe ilk açıldığında müşteri sıkıntısı olmuş aslında. Gelenler, kapıdan çekinerek bakıyor, çocukların nasıl tepki vereceğini merak ediyorlarmış. Zamanla her şey yoluna girmiş. Hatta şimdi müşteriler “Bu çocuklar ne kadar güzel servis yapıyor”, “Aaa, ne güzel de çay taşıyor, demek ki başarabiliyormuş” diyormuş.

“Sponsora ihtiyaç var”

Kafenin idarecisi Sibel Burunsuz “Bu kafeyle çocuklarımız hayata karıştı. Bu çocuklar çok sosyal. Kimseye zarar vermek gibi bir niyet ya da hareketleri yok. Keyifle işlerini yapıyorlar. En büyük eksiğimiz, sponsor. Daha iyi hizmet vermek, daha çok çocuğu çalıştırabilmek için desteğe ihtiyacımız var. Kafemizi başka semtlerde açmak, Down sendromlu çocuklara destek olmak için herkesin yardımını bekliyoruz” diyor.

Sibel Hanım ilginç bir anısını da şöyle anlatıyor: “Kafeye hamile bir genç kadın geldi. Üzgündü. Doktoru, çocuğunun Down sendromlu olacağını söylemiş. Kararı da ona bırakmış. Genç hanım servis yapan, herkesle sohbet eden çocuklarımızı görünce hem şaşırdı hem mutlu oldu. Onu nasıl bir hayatın beklediğini anlattık. Kafeden ayrılırken, daha önce aldırmayı düşündüğü bebeğini dünyaya getirmeye karar verdiğini söyledi.”

Down sendromu nedir?

Down sendromu, çocuğun 46 yerine 47 kromozoma sahip olarak doğması sonucu görülür. Yani hastalık değil, kromozom bozukluğudur. Down sendromlu çocukların görünüşleri farklı olabilir ama onların da kendilerine özgü kişilikleri, yetenekleri ve düşünceleri vardır. Down sendromlu çocuklar genelde daha yavaş büyür, daha yavaş öğrenirler. Normalden düşük olabilen zeka seviyeleri, erken yaşta eğitim almaları halide artar. Saldırgan olmayan, aksine uyumlu ve sosyal olan Down sendromlular iyi bir eğitimle hayatlarını sürdürmekte zorlanmazlar.

( 21.04.2012 tarihli Cumartesi Postası'ndan alınmıştır. )