Çölyak Boğaziçi Üniversitesi'nde ders oldu

2017-2018 akademik yılının güz döneminde Yrd.Doç.Dr. Sibel Akmehmet Şekerler tarafından toplumda ve üniversite içinde çölyak hastalığına dair bilinç geliştirilmesini amaçlayarak açılan ders bir gönüllülük projesine dönüştü. Ders kapsamında yürütülen çalışmalar sonucu Boğaziçi Üniversitesi yemekhanesine glutensiz ekmek getirilmesi sağlandı. Dersi alan öğrenciler, Çölyakla Yaşam Derneği aracılığıyla TBMM’de kurulan çölyak hastalarıyla ilgili araştırma komisyonuna da destek sundu.

Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Sibel Akmehmet Şekerler, çölyak hastalığına dair tanıların hastalığın toplumda pek bilinmemesi sebebiyle 5 ila 11 yıla dek geç alınabildiğini belirterek şunları söyledi; “Çölyakla Yaşam Derneği'nde başlattığım araştırma çerçevesinde katılımcı araştırmacı olarak veri toplayıp gönüllülük de yapıyordum. Araştırma süresince üniversite öğrencilerinin o ortamda çok güzel işler yapabileceği fikrine vardım. Dönem başında 3. sınıf öğrencilerine bir e-posta attım. Bu klasik bir ders olmayacaktı. Hep beraber konuşarak süreci şekillendirecektik. Bir sözleşme gibiydi aramızda. Mesajı attıktan sonra ‘’Herhalde bu konuyla ancak birkaç kişi ilgilenir’’ diye düşündüm. Ancak umduğumdan da fazla öğrenci ilgilendi. Dersin ötesinde hayata katıldık."

ÖĞRETİM ÜYESİ, ÖĞRENCİ VE STK BİR ARADA

Hastalığın şu an için bilinen tek tedavisinin çölyak hastalarının ömür boyu glutensiz diyetlerine sadık kalmaları olduğunu hatırlatan Yrd. Doç. Dr. Sibel Akmehmet Şekerler, öğrencileri ile birlikte üniversitedeki çölyak hastalarını belirlemek adına çalışmalar da yürüttüklerini söyleyerek “Öğrencilerimiz ile hastaların kim olduğunu bulup onlara özel yemekler çıkaracak birimi ayarlamak konusunda bir çabamız oldu. Ama bu testler çok pahalı olduğu için SGK'nın geçerli olmadığı özel hastaneler buna çok yanaşmıyor. İkinci dönem yine bu konuda çalışmalar olacak. Bu arada kampüse glutensiz ekmek getirilmesiyle ilgili bir çalışma yürüttük. Öğrencilerimizin azmi ve enerjisi beklentimin çok üzerinde oldu. Çok çeşitli projeler çıktı. Bu dersin özelliği öğretim üyesi, öğrenciler ve STK'nın üçünü ortak bir çerçevede bir araya getirmesi idi. Bu konuda hâlâ yapacak çok iş var” dedi.

ÇÖLYAK NEDİR?

Çölyak hastalığı ince bağırsağın, gluten adlı proteine karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi, hassasiyetidir. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllar gluten içerir. Alınan gıda, ince bağırsakta bileşenlerine ayrıştırılıp bağırsak mukozası üzerinden kana karışır. Vücudumuzun yeterince gıda alabilmesi, ince bağırsakta çok sayıda bulunan ve villus çıkıntıları olarak adlandırılan kıvrımlar tarafından sağlanır. Çölyak hastaları glutenli yiyecekler tükettiklerinde bağırsak mukozasında alerji nedeniyle villus çıkıntıları ve kıvrımları tahrip olarak azalır ve küçülürler. Böylece bağırsak yüzölçümü gittikçe azalır ve alınan gıdalar emilemez hale gelir. Sonuçta beslenme yetersizliği, arkasından da hastalık belirtileri ortaya çıkar.