Giriş
Anne sütünün bebekler açısından nasıl hayati önemde olduğunu artık bilmeyen kalmamıştır herhalde. Ama en mükemmel gıdanın bile yetersiz kaldığı bir dönem geliyor. İşte o dönemde yapmanız gerekenler!..
Evet, ilk 6 ay sadece anne sütü yeterlidir. Bu dönemde ana besin ihtiyacı süttür çünkü. Aslında 2 yaşına kadar anne sütüne ihtiyaç duymaya devam eder bebek. Ancak 6. aydan sonra bebeğiniz için sadece anne sütü yetmez.
Bebeğiniz büyüdükçe ihtiyaçları değişkenlik gösterir. Bu da anne sütüne ek olarak farklı gıdalara geçiş yapmayı gerektirir. Bu nedenle ek besinlere geçmek şart olur.
Bu sayede bebeğinizin hem ihtiyaçları karşılanmış olur hem de hayatı boyunca tüketeceği besinlere alışması sağlanır. Neden bebeğinizin ihtiyaçları farklılaşıyor?
Çünkü büyüyor.
Hızla değişen ihtiyaçlarına cevap verebilecek besinleri ve bu dönemleri için geliştirilmiş ek gıdaları doğru seçmeniz önemlidir.
Büyüme sürecinde bebeğiniz için önemli dönüm noktalarını yakalamanız ve bu ihtiyaçlara zamanında ve doğru çözümler ile cevap vermeniz, bebeğinizin sağlıklı gelişimi için büyük önem taşımaktadır.
Çiğnemeyi öğretmek elinizde
Bebeğinizin 6. ayda ek gıdaya geçmesinden sonra beslenme konusundaki en önemli değişim noktalarından biri 8. ayıdır. Çünkü 8. aydan itibaren bebeğiniz sıvı kıvamda beslenmeden daha yoğun ve pütürlü kıvamdaki gıdalarla beslenmeye geçerek çiğnemeyi öğrenmeye başlamalıdır.
8. ay itibariyle, bebeğinizin çiğneme ve yutma refleksini geliştirmesine ve öğrenmesine destek olabilecek nitelikte yumuşak pütürcüklü yapıdaki besinlere ve ek gıdalara geçmenizde fayda vardır.
ALTIN KURALLAR
Ek gıdayla birlikte gaytanın rengi, kokusu, kıvamı değişir. Kabız olan çocuklara gün kurusu (koyu renkli kayısı) kullanılır. 4-5 adet gün kurusu bir su bardağı su ile kısık ateşte kaynatılır, rondodan geçirilir. 6 aya kadar günde 1-2 çay kaşığı, 6 aydan sonra 1-2 tatlı kaşığı kadar meyve ya da yoğurduna karıştırılarak verilir.
Ek demir damlasına 5. aydan sonra kilo başına bir damla olacak şekilde başlanır. Gaytayı siyaha boyar, bu normaldir. Demir damlası, gıdaya karıştırılmadan, su ile, herhangi bir öğünden yarım saat önce verilir.
Çiğneme fonksiyonu 18. ayda gerçekleşir. 7-8 aya kadar bebeklerin öğünlerinin hazırlanmasında süzgeç gibi araçların kullanılması gerekir.
9 ay bitene kadar bebeklerin tad alma duyuları tam olgunlaşmaz. Bu nedenle "tadını alsın" diye verilen gıdalardan (tuz, şeker gibi) uzak durulmalı. Bir önemli nokta daha: Bebek bir gıdayı yemiyor olabilir. Bunun sebebi tadını beğenmemesi değildir. Bu yüzden o gıdayı bir daha vermemek doğru değildir.
Ek gıdalar anne sütünden en az 2-2.5 saat sonra verilir. Aksi takdirde aylarca anne sütü almış bir bebeğin ek gıdalara tepki göstermesi son derece normaldir.
Ek gıdaların hazırlandığı sebze ve meyvelerin, organik tarım ürünleri olmasına dikkat etmek gerekir.
Her yeni ek gıdayla birlikte bebeğinizin cildini kontrol etmelisiniz. İlk kez aldığı bazı gıdalar alerjik tepkilere neden olabilir. Döküntü, kızarıklık, kuruluk, pullanma gibi belirtilere karşı tetikte olmakta yarar var.
Ek gıdalara geçiş sırasında bebeği doyururken gülümsemeye özen gösterin. Kaygılı olmadığınızı hissetmeli, bu geçişi doğal olarak algılamalı.
Dik oturtun. Olur da aldığı ek gıdayı tükürürse boğazına kaçmasını önlemiş olursunuz.
NE VERİLMELİ, NE VERİLMEMELİ?
Peki ek gıdalara başlarken neler verilebilir? Ve bebekler ek gıdaya nasıl alıştırılmalıdır?
Öncelikle sadece birkaç kaşıktan oluşan küçük porsiyonlardan başlayın. Bu miktarı bebeğin yeme durumuna göre arttırabilirsiniz.
İlk defa verilecek besinler, beğenip beğenmediğini test edebilmek için bebek çok açken tattırılabilir.
Bebekler yemek için asla zorlanmamalıdır! Beğenmediği besinler daha sonra tekrar denenmelidir.
Bir öğünde ilk defa verilecek gıda sayısı birden fazla olmamalıdır. Böylece bebek alerjik bir reaksiyon gösterirse ya da midesi rahatsız olursa, sorunun hangi gıdadan kaynaklandığını anlayabilirsiniz. Mesela peynir, yumurta ve tereyağdan oluşan sabah kahvaltısı mı hazırlayacaksınız bebeğinize? O halde önce sadece peynir ile hazırlayıp yedirin. Herhangi bir rahatsızlık gözlemlemediyseniz ertesi gün yumurta ekleyerek verin. Sonraki gün de tereyağ ekleyerek kahvaltısını yedirin.
Ek gıdalara yoğurt ve muhallebi ile başlayabilirsiniz. Yoğurt hem çok faydalı hem de yemesi kolay bir besindir. Bebeğinize 5. aydan itibaren yoğurt verebilirsiniz.
Ek gıdaları biberonla vermemekte yarar var. Aksi takdirde bebek kaşıkla yemeye alışamaz.
Hazırlanan yiyecekler blenderden geçirilmemeli, onun yerine kevgirle ezilerek hafif pütürlü kıvama getirilmelidir. Aksi halde bebeğiniz çiğneme ve yutmayı öğrenmede güçlük çekebilir.
İlk zamanlar (eğer bebeğinizin dişleri henüz bir şeyleri parçalayıp yiyecek sayıda değilse) damağını yormayacak, damağına zarar vermeyecek gıdaları tercih edin. Çorba, patates püresi, meyve püresi, yoğurt, muhallebi, sütte ıslatılıp ezilmiş bisküvi gibi yiyecekler uygun olur. Yiyeceklerine ekleyeceğiniz az miktarda 'sızma zeytinyağı' dişlerinin daha kolay çıkmasına yardımcı olacaktır.
Dişleri çoğalmaya başladığında; içinde bolca şehriye, pirinç, bulgur olan çorbalar, ekmek, pilav, makarna gibi besinlere geçebilirsiniz. Bu sayede bebek çiğneme alışkanlığı kazanmaya başlar.
Şekerli yiyecek hazırlarken "şeker" yerine "pekmez" kullanmanız daha doğru olur. Pekmez, hem çok besleyici hem de demir açısından zengindir.
Bebeklere 1 yaşından önce bal verilmemeli, ayrıca yemeklerine tuz, baharat ve salça eklenmemelidir!
