Dijital çağ yaratıcılık düşmanı

Akıllı telefonlar, yepyeni teknolojiler, çocuklar büyürken hem daha eğlenceli, hem de daha kolay öğrenmeyi sağlıyor, yararları inkar edilemez. Ancak, korkutucu olan, öğrenmelerinde neler eksik kalıyor, sosyal etkileşim, fiziksel beceri ve duygusal zeka nasıl etkileniyor, sağlıkları bozuluyor mu?

- Çocuklar artık dışarıda oyun oynamıyor. Mutluluk azalırken, obeziteye yatkınlık artıyor. Dünya, artık çocuklar dışarıda nasıl daha fazla zaman geçirir, nasıl saklambaç, sek sek oynayabilir diye bütçelerinden pay ayırmaya başladı. Örneğin İngiltere’de öğretmenlerin, çocukları dışarıda oyun oynatmalarını teşvik etmeleri için 300 milyon pound para harcandığı gözden kaçmamalıdır.

-Yüz yüze etkileşim yoluyla olan öğrenme ortadan kalkıyor. Bebeklerin duygularını ifade etmede, konuşmayı öğrenmede ebeveynleri izlemenin, onlarla zaman geçirmenin, birlikte olmanın rolü çok önemlidir ve bebeklik döneminden itibaren her ağladığında telefona yüklenen bir oyunla susturma kolaycılığına kaçılıyorsa, iletişim kapıları kapanmaya mahkumdur.

-Ebeveyn çocuk ilişkileri olumsuz etkileniyor. İlişkiler daha acımasız olurken, annenin de daha mutsuz olduğu göz ardı edilmemelidir.

- Okuma yeteneği azalıyor, bununla birlikte okuduğunu anlamakta da zorluk çekiyor. Yapılan bir araştırma, basılı kitap okuyan çocuğun anlama kapasitesinin, e-kitap okuyana göre daha fazla olduğunu, daha çabuk öğrendiğini ortaya koymaktadır.

- Gerçek dostluk ve arkadaşlık kavramları öğrenilmiyor. Sanal ortamda kurulan ilişkiler, arkadaşlıklar yüzeysel olmaktan ileriye geçememektedir.

- Yaratıcılıklarını kaybediyor. Düşünsenize, babası ile birlikte uçurtma yapıp uçuran çocuğun hem kendisine güveni, hem de hayal dünyası gelişmeyecek mi, dijital oyunlar bu kazanımları sağlayabilir mi?

-Empati yapmayı öğrenemiyor. Oyunu kazandığında karşısındakinin üzüntüsünü göremiyor, sadece kazanıyor ve zamanla kazanma bile haz vermemeye başlayıp, dahası kaçınılmaz oluyor.

-Dijital oyunlar bazı öğrenme becerilerini arttırsa da, insan odaklı öğrenmenin yerini alıyor. Yurtdışında yapılan bir araştırma, 2009 yılından bu yana çevrim içi oyunların yüzde 38 oranında arttığını göstermektedir. Sonucunda da insan ilişkileri zayıf insan yetişmesine neden olduğunu inkar edemeyiz.

- Sosyal etkileşim eksikliği yaşıyor. Hoşgörü, nezaket, dürüstlük, çalışkanlık, saygı gibi temel değerlerin verilmesi için gereken zaman bulunamazsa, ebeveyn, çocuk iletişiminin zayıflaması kaçınılmaz hale gelecektir.

- Dijital aletlerle geçirilen zaman uyku ve dinlenme zamanının çalınmasına neden oluyor. Sonucunda yorgun, dikkatini toplayamayan, okul başarısı düşen ve mutsuz çocukların yetişmesi kaçınılmazdır.

- Ailenin çocuklar üzerindeki kontrolünün kaybına neden oluyor. Çocukların her zaman tehlikeye açık olduğunu akıldan çıkarmamak gerekir.

Onu mutlu etmenin ipuçları

- İşten eve geldiğinizde akıllı telefonunuzu kapatın. Sürekli kapatmak olası değilse hiç olmazsa ilk yarım saat telefonunuz kapalı olsun ve çocuğunuzla diyaloğa girin.

- Televizyonunuzu kapatın. Yemek zamanı ailenin iletişim içinde olduğu anlardır, bu anı televizyonla bozmamak gerekir. Hele iştah sorunu olan çocuğun yemek yemesi ve oyalanması için akıllı telefon veya DVD ile dikkatini toplamaya çalışmayın.

- Çocuğunuzun uyku saatinde televizyonu kapatın. Kitap okuyarak beyninin gelişmesine katkıda bulunun.

- Anne ve babanın çalıştığı, kreş veya bakıcı ile büyüyen çocuk gün boyu özlem içindedir. Televizyon ve sosyal medya ile zaman geçirmek yerine çocuğunuzla kaliteli zaman geçirin.

- Fiziksel sevgi gösterin. Çocuğunuza dokunun, sevginizi gösterdiğiniz oranda kendine daha fazla güvendiğini göreceksiniz.

- Şiddetle disiplin olmaz. Disiplini sevgi ve şefkatle oluşturun.

- Şakalar yapın. Esprili notlar bırakın.

- Konuşurken gözlerinin içine bakın. Size birşeyler anlatırken bütün dikkatinizin onda olduğundan emin olun.

- Suratınız asık olmasın. Sıkıntılarınız bile olsa hissettirmeyin.