Giriş
Tertemiz dünyaya gelen bebeğimiz her gün yeni bir davranış modeli geliştirmekte, bizi mutlu ettiği gibi, çileden çıkmamıza da neden olabilmektedir.
Çocuğumuzla ilişki sevgi zemininde, sabırla çevrelenmiş, öğretici, düzenli davranış ve yetkinlik kazandırıcı özellikte olmalıdır.
Özgürlüğü yaşarken, sınırlarının olduğunun da farkında olmasını sağlayacak eğitimi vermek zorunda olduğumuzu da unutmamamız gerekir.
İşte öneriler...
- Zamanında ve yerinde uyarılar yapmalıyız. Çocuğumuz bir suç işlediğinde sıcağı sıcağına yaptığının iyi bir davranış olmadığı söylenmeli, ceza verilecekse de ertelenmemeli.
- Dayak ceza olamaz. Ne kadar çileden çıksak da, insan onurunu zedeleyici davranışta bulunmamalıyız.
- Acındırarak eğitim olmaz. “Böyle yaptığın için çok üzüldüm, bak şimdi ağlayacağım” gibi söylemlerin çocuk eğitiminde rolü yoktur.
- Küstüğünüzde yola gelmezler. “Konuşma benimle, senin annen değilim” olgun bir davranış modeli değildir, bunun yerine kısa cevaplar verme, az konuşma daha etkileyici olacaktır.
- Bağırarak, korkutarak eğitemeyiz. Yüksek sesle yapılan uyarı, azarlar yerini bulmayacaktır.
- Başkalarının yanında onu aşağılamayın.
Çatışmayı körüklemek kazandırmaz. Oyuncaklarını dağıttığında azarlamak yerine “hadi birlikte toplayalım’’ demek paylaşımcı ve öğretici olacaktır.
- Davranışlar kesin ve kararlı olmalıdır. Verilen ceza ebeveynler arasında çelişki nedeni olmamalı.
- Suçun karşılığında yoksun bırakma bir yöntemdir. “Bu yaptığın doğru değil, bu yüzden bu akşam televizyon seyretmene izin vermiyoruz” uygun bir cezadır. Ancak unutulmaması gereken suçla orantılı ceza verilmesidir.
- Önceden verilmiş bir söz, ceza olarak iptal edilmemelidir. Doğum günü kutlaması sözü verilen çocuğa, kutlamanın iptal edilmesi ağır bir cezadır.
- Davranışın sonucuna katlanmasını öğretmek gerekir.
Okulda arkadaşının eşyasına zarar veren çocuğun, zararı harçlığı ile ödemesini sağlamak kalıcı etki bırakır.
- Ceza gerekirse affedillir. Suçunun farkına varıp özür dilediğinde şans tanınmalıdır.
- Ceza suça uygun ve tutarlı olmalıdır.
- Çocuğu dinlemek gerekir. Önce savunmasını dinlemek, hatalı cezanın önüne geçer.
- Ceza düşünceye değil, davranışa olmalıdır. Kardeşini kıskanıp sevmediğini söyleyen çocuğa ceza doğru değilken, kardeşine zarar veriyorsa uygun ceza doğaldır.
