Giriş
Soru: 2005’te kızım, annesine ait dairenin kuru mülkiyetini, intifa hakkı annesinde olmak üzere satın aldı. Daha sonra 2007’de bu daireyi annesinin intifa hakkından feragat etmesi ile aynı gün tam mülkiyet sahibi olarak tapuda rayiç bedel üzerinden birisine sattı. Bu durumda 5 yıldan önce sattığı için değer artışı vergisi ödemesi gerekiyor muydu? Ayrıca annesinin intifa hakkından kızı lehine feragat etmesi sebebi ile Veraset ve İntikal Vergisi ödemeli miydi? Faruk GÖRELİ Cevap: 1) Annenin sahip olduğu intifa hakkından kızı lehine feragat etmesi, kuru mülkiyet sahibi olan kızına ivazsız bir hak intikalidir. İvazsız mal ve hak intikali de Veraset ve İntikal Vergisi’ne tabi bulunuyor. Dairenin intifa hakkının kızınıza geçtiği tarih itibarıyla, annenin yaşına göre, Vergi Usul Kanunu’nun 296’ncı maddesi hükmünce yapılacak değerleme ile gayrimenkulün kuru mülkiyet ve intifa hakkı bedelleri hesaplanacak. Hesaplanan değer üstünden kızınız Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesi vererek, hesaplanacak vergiyi ödemek zorunda.
2) 1 Ocak 2007’den önce iktisap edilen gayrimenkullerin 4 yıl içinde elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, değer artış kazancı kapsamında Gelir Vergisi’ne tabi bulunuyor. Ancak, ivazsız (bedelsiz) iktisap edilen gayrimenkullerin elden çıkartılmasından sağlanan kazançlar Gelir Vergisi’ne tabi bulunmuyor. Kızınız, dairenin kuru mülkiyetini bir bedel karşılığı satın alıp, 4 yıl elde tutmadan sattığı için kuru mülkiyet satışından elde ettiği kazancın değer artış kazancı kapsamında Gelir Vergisi’ne tabi tutulması gerekir. Ancak, dairenin intifa hakkını ivazsız elde ettiğinden, satış bedelinin, intifa hakkına isabet eden kısmının Gelir Vergisi’ne tabi tutulmaması gerekir.
Eski yasaya tabi olarak 55 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz
Soru: 6 Nisan 1960 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Ağustos 1976. 3660 gün prim ödemem var. 7 Mart 1980’de askere gittim. Raporlu olarak 8 Mayıs 1980’de terhis oldum. Ne zaman emekli olabilirim? Ali İhsan ÇAPUT Cevap: 8 Eylül 1999 itibarıyla sizin gibi 23 yıldan fazla süredir sigortalı olanlar, bu tarihte uygulamaya konan ve toplumda mezarda emeklilik olarak adlandırılan yasaya tabi olmadan, eski yasa yaş şartlarına tabi olarak emekli olabiliyor. Eski yasaya göre; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olarak emekli olmanız mümkün. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız 6 Nisan 2015’te emekli olabilirsiniz.
Doğum borçlanması yapıp 58 yaşınızın dolmasını bekleyebilirsiniz
Soru: 1 Nisan 1964 doğumluyum. 12 Eylül 1988 sigorta başlangıç tarihliyim. 2200 gün prim ödemem var. Sigorta ödemem halen devam ediyor. 1993 ve 1995 doğumlu iki çocuğum var. Doğum borçlanmasından yararlanırsam, ne zaman ve kaç yaşında emekli olurum? Necla GÖK/İSTANBUL Cevap: Doğum tarihleriniz sonrasındaki 2 yıl süresince prim ödemeniz yoksa, iki doğumunuzu da borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Emekli olmak için, 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum borçlanmasından sonra 1660 gün daha prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca doğum borçlanmasından sonra prim ödemeseniz dahi, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Nisan 2022’de emekli olmanız da mümkün.
Kira beyanı destek primi ödemeyi gerektirmez
Soru: 4/b emeklisi, hiçbir vergi kaydı olmayan birinin, faal olmayan ve resen vergi terki yapılan limited şirketinin ticaret odasında halen kaydının silinmemiş olması durumunda emekli aylığından destek primi kesilebilir mi? 2- Götürü gayrimenkul sermaye iradından dolayı emekli aylığından destek primi kesintisi olur mu? SIRAÇ C. Cevap: 1) Limited şirketin adresinde bulunamadığı gerekçesiyle vergi kaydının kapatılması, şirket ortağının destek primi ödeme zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Şirket ortağı ortaklıktan çıkmadığı, şirketin tasfiyesine veya iflasına karar verilmediği sürece destek primi ödemek zorunda. 2) Gayrimenkul sermaye iradından dolayı destek primi ödeme yükümlülüğü bulunmuyor.
Mart 2012’de emekli olabilirsiniz
Soru: 5 Nisan 1960 doğumluyum. SSK’ya girişim 1989’dur. 60 gün prim ödemem var. 1994’te Bağ-Kur’a girdim. 11 yıl, 4 gün hizmetim var ve 9 Eylül 2008’de tekrar SSK’ya giriş yaptım. Halen SSK’lı olarak çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Türkan ERDEM Cevap: 9 Mart 2012’ye kadar aralıksız prim ödeyerek 9 Eylül 2008’de başladığınız çalışmayla toplam 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi olursunuz. Çalışarak prim ödemenizi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte (9 Mart 2012’de) emekli olabilirsiniz.
7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz
Soru: Sigorta girişim Mart 2005. Emekli olmak için kaç yaş ve kaç güne tabiyim? 1983 doğumluyum. Ayrıca 1996’da çıraklık eğitiminden girişim var. Bunun yararı var mı? O. Nuri GÜLCEMAL Cevap: Çıraklık sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. 2005 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Ücretin ödenmemesi işçiye fesih hakkı verir
Soru: Ben maaşımı alamadığımdan dolayı işi bırakmak zorunda kaldım. Avukata başvurarak protesto çektirdim. Çalıştığım firma ise çıkışımı istifa olarak gösterdi. Bundan dolayı işsizlik maaşı alamıyorum. Türkiye İş Kurumu (İşkur) benden kıdem tazminatı bordrosu ve ihbar tazminatı bordrosu istedi. Bunu da firma vermedi. Maşımı almak için bu konuda başka nerelere başvurmalıyım? Hasan ÖZ Cevap: Ücretin kanun veya iş sözleşmesine göre hesaplanıp, ödenmemesi işçiye iş akdini haklı nedenle fesih haklı verir. İşten ücretinizin ödenmediği gerekçesiyle ayrıldığınızı kanıtlayabiliyorsanız, iş mahkemesine dava açarak, kıdem, ihbar tazminatlarınızı ve ücret alacağınızı alabilirsiniz. İşsizlik ödeneği kaybınız içinde ayrıca dava açmanız mümkün. Bir diğer husus da şikâyet hakkınızı kullanarak, durumu bölge çalışma müdürlüğüne bildirerek, ihbar, kıdem tazminatı, ücret alacağınız ve işsizlik ödeneğinizin ödenmesinin sağlanmasını talep edebilirsiniz.
2