Deprem vergileri devleti kurtardı

Geçen hafta alkol ürünlerine yapılan yüzde 30’luk Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) zammı tartışılırken devletin yaptığı zamlarla alkol ve sigaradan aldığı vergi ile bütçeyi tutturabildiği ortaya çıktı.

HaberTürk gazetesinin haberine göre, 1999 yılında yaşanan büyük depremin yaralarını sarmak için çıkarılan vergilerle başlayan ve daha sonra bu vergilerin birleştirilerek 12 Haziran 2002’de adı ÖTV olarak değiştirilen ve vatandaşların satın aldığı ürünler üzerinden alınan vergi ile devlet 10 yılda kasasını doldurdu.

VERGİ ARTIŞI, ALTINI BİLE KAT KAT SOLLADI

Bu vergileri artıra artıra sadece alkol ve sigaradan 67 milyar dolar (93 milyar TL) gelir elde etti. Öyle ki dünyada fiyatı en çok artan ürün olan altındaki artış bile alkol ve sigaradan alınan ÖTV’deki artışın 5’te birinde kaldı. Altın fiyatı 10 yılda yüzde 373 artarak 287 dolardan bin 359 dolara çıkarken sigaradan alınan vergi bunun 5.6 katı, alkolden alınan vergi ise 3.3 katı fazla arttı. Tütün ürünlerinden alınan 2000 yılından bu yana ÖTV yüzde 2 bin 126, alkolden alınan vergi ise aynı dönemde yüzde bin 126 arttı. 2000 yılında bu ürünlerden sağlanan ÖTV geliri 893 milyon lirayken bu tutar 2010 programında toplam 18.5 milyar dolar olarak öngörüldü ve ilk 9 aylık gerçekleşmeler de bu yıl bu hedefin tutturulacağını hatta geçileceğini ortaya koydu.

IMF’YE İHTİYAÇ YOK

Devletin sigara ve alkolden 67 milyar dolar topladığı son 10 yılda Uluslararası Para Fonu’ndan sağladığı kaynak 2001 büyük krizi yaşanmasına ve kriz nedeniyle olağanüstü koşullarda yaklaşık 25 milyar dolarlık büyük kaynak sağlanmış olmasına rağmen toplamı bunun çok altında 46.7 milyar dolarda kaldı. Devletin en büyük dış kaynağını sağladığı IMF’den aldığı kredi toplamı da 47 yıl boyunca 50 milyar dolara ancak ulaşıyor. Yani sigara ve alkolden alınan ÖTV tutarına ulaşamıyor.

DEPREM MAĞDURU İÇİN KONULMUŞTU

Alkol ve sigaranan da içinde olduğu ÖTV ise 10 yılda devlet bütçesinde nedereyse kurtarıcı rolü üstlenmiş. Çünkü 1999 yılında depremin acılarını sarmak için çıkarılan cep telefonlarından alınan Özel İletişim Vergisi (ÖİV) ile birlikte ÖTV 10 yılda bütçeye tam 257 milyar dolar (355 milyar TL) gelir sağladı. Genel bütçe gelirleri içindeki payı 2000 yılında yüzde 13 olan ÖTV’nin bu yılki payı yüzde 23’ü aşıyor. Vergi gelirleri içindeki payı ise 2000 yılında yüzde 17 iken bu yıl ÖTV’nin vergi gelirleri içindeki payı yüzde 28’e çıktı. Bu büyüklük ile vatandaşlar için en büyük vergi kalemi devlet için de en büyük gelir kalemi olma özelliğini gösteriyor. Son 10 yılda devletin bütçe gelirleri ile diğer vergi gelirleri yüzde 500 civarında artarken ÖTV’deki artış bunun tam iki katı yüzde 943 oldu.

DİĞER GELİRLERİN İKİ KATI ARTIŞ

Özellikle beyana dayanan ve şirketlerin ödediği Kurumlar Vergisi’nden devletin sağladığı gelir artışı sadece yüzde 25’te kaldı. 10 yılda artışı dikkat çeken bir başka vergi türü ise yüzde bin 295 artan ve servetine bakılmadan tüm otomobil sahiplerinden alınan Motorlu Taşıtlar Vergisi oldu. 10 yıl önce devlet sadece 306 milyon lira MTV toplarken bu tutar 2010’da 4.3 milyar lirayı geçecek.

HaberTürk