Doğal afet değil bu bir cinayet

Yetkililer tehlikeye gözlerini kapatır. Bu yüzden neredeyse her şiddetli yağmur sonrası Karadenizli ağlamaya başlar. İşte önceki gün de klasik bir Karadeniz trajedisi yaşandı. Meteoroloji ‘Sağanak geliyor’ diye uyardı. Kimse ciddiye almadı. Önce yağmur yağdı, sonra heyelan oldu: 12 kişi öldü...

YOLLAR ULAŞIMA KAPANDI

Rize’de yağmur önceki gün saat 19.00’da başladı, giderek şiddetini arttırdı. Önce merkezdeki Veliköy Deresi taştı. Karadeniz Sahil Yolu ulaşıma kapandı, Rize- Artvin arasında ulaşım saatlerce sağlanamadı. Yolun her iki tarafında biriken araçların sayısı gece geç saatlerde 500’e ulaştı. Su yüksekliğinin artması nedeniyle bazı sürücüler araçlarını bırakarak güvenli bölgelere kaçtı.

TOPRAK SUYA DOYDU

İlk gün metrekareye 24 saat içinde 166.2 kilogram yağış düştü. Toprak suya doydu. Ancak önceki gün de 24 saatte 52.5 kilogram yağmur yağınca felaket geldi. Bölge genelinde dik yamaçlara kurulu bulunan çok sayıda bina, aşırı yağış nedeniyle heyelan tehdidi altında kaldı. Binaların büyük çoğunluğu boşaltıldı. Bir çok evi su bastı.

100 EV OTURULAMAZ HALDE

Ani sağanak sonrası çok sayıda ev yamaçlardan koparak kaydı, meydana gelen heyelanlar nedeniyle bazı evlerde toprak altında kaldı. Gündoğdu’da yaklaşık 20 ev yıkıldı, 100’ü aşkın ev de oturulamaz hale geldi. Sel sularına kapılarak sürüklenen yaklaşık 150 araçta büyük maddi hasar meydana geldi. Suların sürüklediği bazı araçlar ters döndü, bazı araçlar da diğerlerinin üzerine düştü.

ARA SOKAKLAR DERE YATAĞI

Gündoğdu’da ara sokaklar, dere yataklarına dönüştü, çekilen sular yerini çamur ve balçığa bıraktı. Heyelan ve sel yüzünden 12 kişi öldü, 3 kişi kayboldu. Felakette ölenlerin adları söyle: Akif Kopuz, Meliha Kopuz, Muhammet Kopuz, Vildan Kopuz, Ahmet Kopuz, Münevver Kopuz, Fazile Efil, Tahir Akat, Server Taşkıran (7), Osman Kutay, Serdar Pehlivan, Sonay Pehlivan. Kayıplar: Salim Bilgin. Havva Kopuz. Hüsniye Kopuz.

3 FABRİKADA ÜRETİM DURDU

Beldedeki Veliköy’de de hasar büyüktü. Köye ulaşımı sağlayan yol tamamen tahrip oldu. Kaya parçaları bir evin duvarından girip diğer duvarından çıktı, evler derelerin sürüklediği ağaç ve odunlarla doldu, balçıkla kaplandı. Çaykur’a ait Gündoğdu, Cumhuriyet ve Taşlıdere çay fabrikalarında meydana gelen su baskını sonrası üretimin durduğu açıklandı.

METEOROLOJİ UYARMIŞTI

Oysa, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, önceki gün öğle saatlerinde yaptığı uyarıyla adeta felaketi haber vermişti. Rize, Hopa ve Trabzon çevrelerinde aşırı yağış beklendiği bildirilmişti. Uyarıda, aşırı yağışın 18.00’e kadar süreceğinin tahmin edildiği belirtilerek, ilgililerin ve vatandaşların ani sel, su baskını, heyelan ve yıldırım düşmesine karşı tedbirli olması istenmişti.

81 YILDA 586 KİŞİ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hızır Önsoy, 1929-2010 yılları arasında, Doğu Karadeniz’de yaşanan 33 sel, heyelan ve taşkın olayında, 586 kişinin hayatını kaybettiğini, 15’i aşkın kişinin kaybolduğunu ve yaklaşık 1.5 milyar liralık maddi hasarın meydana geldiğini açıkladı. 81 yılda en ağır bilanço şu tarihlerde yaşandı: ‘1929 Trabzon-146 ölü’, ‘1988- Trabzon - 64 ölü’, ‘1990 - Trabzon - 56 ölü’, ‘1990-Rize -51 ölü’, ‘1998 - Trabzon-50 ölü.

ALTI KİŞİYE MEZAR OLDU

Heyelanda Gündoğdu Beldesi Hamidiye Mahallesi’nde Akif Kopuz’a ait ev de çöktü. Enkazdan Akif Kopuz (53), eşi Meliha Kopuz (47), oğlu Muhammet Kopuz (20), kızı Karadeniz Teknik Üniversitesi öğrencisi Vildan Kopuz (18) ile Akif Kopuz’un anne ve babası olan Ahmet (90) ve Münevver Kopuz’un (70) cesetleri çıkarıldı. Kopuz Ailesi toprak altında kalan evi, iki yıl önce yıktıkları eski ahşap evin yerine inşa etmişti. Çayeli ilçesinde yaşayan aile yazı bu evde geçiriyordu.

BENZER AÇIKLAMALAR

‘Alışılmamış boyutta’

Sabah bölgeye gelen Devlet Bakanı Faruk Nafiz Özak’ın konuşması da, bölgede yaşanan geçmiş sel felaketleri sonrası yapılan açıklamalardan bir farkı yoktu. Özak şunları söyledi: “Rize’de Cumhuriyet tarihinin en büyük yıkımı yaşandı... Alışılmamış boyutta bir felaket. Geçmişte dere vadisinde üstten aşağıya inerek heyelan olurdu ama böylesini ilk defa görüyoruz. Gündoğdu’nun doğusundan batısına kadar heyelanlar var. Afete dayalı vatandaşı koruyacak planlamalar yapmalıyız. Bölgenin afet kapsamına alınması için bir rapor çıkarılması gerekli

Rakamlar doğrulamadı

Ancak ne rakamlar ne de çok yakın tarih bu tespiti doğrulamadı. Rize Türkiye’nin en çok yağış alan illerinden. Ve Rize’ye daha önce de bu miktarda yağış düştü. Rize’de heyelan ve seller hep yaşandı, yaşanıyor. Daha 2002’de Rize Taşlıdere, Güneysu ve Çayeli’nde sel ve heyelanlarda 34 insan öldü. Bu arada Kızılay Gündoğdu’ya çadır kurdu. Başbakan Erdoğan, bölgeye 1,5 milyon liralık acil nakdi yardım gönderilmesi için talimat verdi.