Giriş
Soru: İki sorum var: 1)1 Ağustos 1963 doğumluyum. SSK’ya ilk giriş tarihim 1 Aralık 1990 olup bugüne kadar 3340 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? 2)31 Ocak 1992 doğumlu bir kızım ve 4 Şubat 1997 doğumlu bir oğlum var. Doğum borçlanmasından faydalanabilir miyim?Zuhal ÇAKIR Cevap:1) Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 2110 gün daha prim ödeyerek, 3340 gün olan prim ödemenizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) Doğum nedeniyle işten ayrılmışsanız veya işten ayrıldığınız tarihten itibaren 300 gün içinde doğum yapmışsanız, doğum yaptığınız tarihlerden sonra, sigortalı olarak çalışmadığınız her doğum için 720 günü borçlanabilirsiniz. Her doğumdan sonra 720 gün çalışmadığınızı varsayarsak, doğum borçlanması yoluyla toplam 1440 gün (4 yıl) kazanabilirsiniz. Doğum borçlanması yaptığınızda 670 gün daha prim ödeyerek emekli olmanız da mümkün.
Dükkânı oğlunuza devrettiğinizde Gelir Vergisi ve KDV doğar
Soru: 3 Mart 1964 doğumluyum. SSK başlangıcım 1992 olup, SSK’ya 1510 gün ödenmiş primim var. Bağ-Kur girişim 2002. 7 yıldır Bağ-Kur’luyum. Ne zaman ve nasıl emekli olurum? Bağ-Kur’dan mı? Yoksa SSK’dan mı emekli olacağım? Emekli olsam daha iyi olur. Ayrıca bakkal dükkânımı oğluma devretmek istiyorum. Ama mal stokum 150.000 TL civarında olduğu için, ‘vergi borcu çıkar’ deniyor. Bu doğru mu? Kiraz YILMAZ Cevap: SSK emekli olmak için avantajlı. Çünkü, SSK’dan emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak bu şartlarla emekli olabilmeniz için, Bağ-Kur sigortanızı kapatıp sigortalı bir işte çalışarak en az 1260 gün prim ödemeniz gerekiyor. Bağ-Kur ve sigorta başlangıç tarihlerinizi yıl olarak vermişsiniz. Bu açıdan emekli olacağınız tarihi hesaplayamıyoruz. Ancak, Bağ-Kur’a 8 yıl prim ödemeniz varsa, 1 Şubat 2010 tarihinden itibaren sigortalı bir işte çalışmaya başlayacağınızı varsayarsak, prim ödemenizi 1260 güne tamamlayacağınız Ağustos 2013’te sigortadan emekli olabilirsiniz. Dükkânınızı oğlunuza devrederken malları oğlunuza fatura edeceğiniz bedel ile malların maliyet bedeli arasında fark kazancınız olup, bu kazanç üstünden Gelir Vergisi ödemeniz gerekir. Ayrıca KDV de doğar.
Primi yeterli olanın çalışma zorunluluğu yok
Soru: 17 Mart 1973 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 27 Eylül 1995’tir. Yüzde 45 özürlü olarak vergi indiriminden yararlanarak 18 Ağustos 2001 tarihinden itibaren faydalanarak 17 Temmuz 2007 tarihine kadar çalıştım. Mali durumlar nedeniyle işyerim kapandı. Bunun üzerine 19 ay askerlik borçlanması yaptım. Bedelini ödedim. 1997-2000 yılları arasında 3 yıl 3 ay Bağ-Kur ödemem var. Emekli olabilmem için bağlı olduğum ilçe vergi dairesi müdürlüğünden, son 2 ayımı vergi indiriminden faydalanarak çalışma öngörüldüğünü belirttiler. Emekli olabilmem için çalışmam gerekli mi? Bağlı bulunduğum il sosyal güvenlik kurumuna 27 Şubat 2010 tarihinden itibaren emekli olabilmek için başvuruda bulunabilir miyim? Ve şu an çalışamadığım için, son 2 ayı çalışmak mecburiyetim var mı? İsmi Mafhuz Cevap: Askerlik yaptığınız tarih emekli olma şartlarınızı belirliyor. Şayet askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz 6 Ağustos 2003 tarihinden önce yapmışsanız, borçlanma başlangıç tarihini 19 ay geri götürerek emekli olmak için 16 yıl sigortalılık süresi ve 3760 gün prim ödeme şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 16 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 27 Şubat 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 2 ay çalışmanıza gerek yok. Ancak, askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız, yaklaşık 60 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 3920 güne tamamlamanız şartıyla, 17 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 27 Eylül 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Serbest bölge faaliyet ruhsatı iptal edilen vergi avantajından yararlanamaz
Soru: Serbest bölgede faaliyet gösteren ancak faaliyet ruhsatını iptal etmiş olan bir firma bölgede kaldığı süre içinde, 5810 sayılı kanunda belirtilen “...Bu bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili olarak yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar Damga Vergisi ve harçlardan müstesnadır” maddesine göre damga vergisi istisnasından yararlanmaya devam edebilir mi? Ali KAYA Cevap: 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun 5’inci maddesi hükmüne göre, serbest bölgede sağlanan vergi avantajlarından yararlanmanın en önemli koşulu, Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan ruhsat almaktır. Serbest bölgede faaliyette bulunmak üzere ruhsat alan yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişiler, serbest bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili olarak yapılan işlemler ve düzenlenen kâğıtlar için Damga Vergisi ve harçlardan müstesna tutulmuştur. Serbest bölgede faaliyet ruhsatı iptal edilen kişi veya kurum, Damga Vergisi istisnasından yararlanamaz.
Babanız askerliğinin 6 ayını borçlanarak bir yıl erken emekli olabilir
Soru: Babam 7 Nisan 1963 doğumlu. 17 Ekim 1988 yılında esnaflığa başladı, 31 Aralık 2009 tarihine kadar hiç ara vermeden esnaflığa devam etti. 12’nci basamaktan Bağ-Kur’u bırakıp sigortaya geçtim. Sigorta başlangıç tarihi 27 Aralık 2007. Bu tarihten beri prim ödemeye halen devam ediyor. Babam ne zaman emekli olabilir? Saliha BAYRAKTAR Cevap: Babanız SSK’lı olduğu tarihten itibaren en az 1260 gün prim ödemesi halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde eder. SSK’dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi. 27 Haziran 2011 tarihine kadar prim ödeyerek prim ödemesini 1260 güne tamamlaması şartıyla 51 yaşını dolduracağı 7 Nisan 2014 tarihinde emekli olabilir. Askerliğini 17 Ekim 1988’den önce yapmışsa, askerlik süresinin 6 ayını borçlanması halinde, 50 yaşını dolduracağı tarihte de emekli olması mümkün.
Genel Sağlık Sigortası’na prim ödeyerek sağlık yardımı alabilirsiniz
Soru: 1980 doğumluyum. 1 Haziran 1998 sigorta girişim mevcut olup, en son Mart 2009’a kadar çalışma hayatım vardır. Mart ayında işten çıkarıldım. 6 ay işsizlik parası aldım. Bu esnada sağlıktan da faydalandım. Eylül 2009’da işsizlik param ve sağlık sigortam da bitti. 3160 gün prim ödemem var. Şu an iş bulamıyorum. Sağlıktan nasıl faydalanabilirim? Önerebileceğiniz bir şey var mı? Astım hastasıyım. Rutin olarak ilaç kullanıyorum. Burcu BORAN Cevap: Genel Sağlık Sigortası’na prim ödeyerek sağlık yardımı alabilirsiniz. Ödenecek aylık prim tutarı gelirinize göre 29.16 TL ile 174.96 TL arasında değişiyor. Ancak aile içi kişi başına düşen aylık geliriniz asgari ücretin üçte birinden az ise prim ödemeden sağlık yardımı almanız da mümkün. Bunun için yapmanız gereken, yeşil kart talebinde bulunmaktır.
