'Soykırım' da Vatikan mevzuatında

Kendisinden Katolik Kilisesi’nde reformlar gerçekleştirmesi beklenen Papa Francesco, bunun adımlarını atmaya devam ediyor. Papalık Kararnamesi (Motu Proprio) yayınlayan Katoliklerin ruhani lideri, Vatikan toprakları içinde işlenen suçlara ilişkin cezai ve idari düzenlemeler yaptı.

Göreve gelişinin üzerinden 4 aya yakın bir zaman geçen Arjantinli Papa, uygulamada birçok yönden neredeyse durma noktasına gelen mevzuata ilişkin değişikliklerin yanı sıra, uluslararası sözleşmelerin uygulanmasını taahhüt eden maddeler de ekledi.

PEDOFİLİ MERCEK ALTINDA

1 Eylül’de yürürlüğe sokulması planlanan yeni mevzuata göre; ömür boyu hapis cezası kaldırılırken, suçun şekline göre en fazla 35 yıl hapis cezası verilebilecek. Papa, son yıllarda Katolik Kilisesi’nin başını ağrıtan, din adamları ve Katolik kurumlarında çalışanların pedofili (sübyancılık), çocuk fuhşu ve onların satılması ile çocuk pornografisi gibi küçüklere karşı işlenen suçların cezalarında artırıma gitti.

Başta koyu Katolik İrlanda olmak üzere Fransa, Belçika gibi Avrupa ülkeleri ve ABD’de patlak veren çocuk tacizi skandallarından dolayı ülkelerin iç mevzuatları uygulanıyordu. Ancak Papa, sadece Vatikan sınırları değil, diplomatik temsilciliklerde çalışanlar ve Katolik kurumlarına bağlı çalışanların da tüm suçlara ilişkin yeni Papalık mevzuatına göre cezalandırılmalarını istedi.

Bu arada Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, Kilisede yaşanan pedofili vakalarına ilişkin Vatikan’dan açıklamalı bir rapor istemişti.

'SOYKIRIM' İLK KEZ MEVZUATTA

Papa Francesco, kurulması için 1998 yılında çalışmalarına başlanan ve merkezi Lahey’de bulunan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) hükümlerinin uygulanmasının da mevzuata ilk kez girmesini sağladı. Mahkeme, savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, 'soykırım' suçları ve saldırı suçlarına bakıyor.

Papa geçtiğimiz ay bir araya geldiği Ermeni Patriği Nerses Bedros ile beraberindeki heyetle sohbeti sırasında, Türkiye’ye atıfta bulunarak, "20’nci yüzyılın ilk 'soykırım'ı Ermenilere yapılmıştır" demişti.

BELGE SIZDIRMAYA AMAN VERMEYECEKLER

Öte yandan, yeni eklenen maddeler arasında, uluslar arası sözleşmelerin uygulanmasına ilişkin taahhütler de var. 1949 tarihli Savaş Suçları’na Karşı Cenevre Konvansiyonu, 1965 tarihli Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme, 1984 tarihli İşkence ve Diğer Zalimane, Gayri İnsani Veya Küçültücü Muamele Veya Cezaya Karşı Sözleşme, 1989 Tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesi ve onun İsteğe Bağlı Protokolleri bunlar arasında yer aldı.

Bu arada, geçen yıl baş ağrıtan bir diğer konu olan Vatikan’ın gizli belgelerinin dışarıya sızdırılması da unutulmadı. Buna ilişkin cezanın, 6 ay ile 2 yıldan, 4 ila 8 yıla çıkarıldığı belirtildi. Geçen yıl ‘Vatileaks’ olarak adlandırılan bir skandal yaşanmış, Papa’nın baş uşağı Paolo Gabriele belge sızdırmakla suçlanarak ‘hırsızlık’tan 1 buçuk yıl hapisle cezalandırılmıştı.

Esma ÇAKIR/ROMA, (DHA)