Emekliye haciz uyarısı

Maaşları yetmediği için tüketici kredisi ve kredi kartlarına sarılan, yarı aç yarı tok yaşamak zorunda kalan emekliler, kalan hayatlarını huzurlu ve muhtaç olmadan yaşamayı umut ederken, gırtlağa kadar borca battı. Ödenmeyen borçlar her ay katlanarak artınca bankalar emeklilerin maaşlarından kesinti yapmak için haciz işlemi başlattı. Üstelik bu işlemlerin çoğu emekliden habersiz yapılıyor. Maaşlarına bloke konan emekliler dahi bulunuyor. Fakat emeki maaşı kesintileri aslında yasal değil.

Hesabınızı bilin

Bankalar, emeklinin izni olmadan para kesintisi, aktarma yapamaz, hesabı mevduat hesabı gibi kullanamaz. Ayrıca emeklilerin gelir, aylık ve ödenekleri haczedilemez. Kanun yalnızca Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) nezdinde doğacak alacakların haczine izin veriyor. Üstelik bu haciz miktarı maaşın dörtte birini geçemiyor. Vatandaş bunun farkında olmadığı için, bu yöndeki uygulama hiçe sayılıyor. Örneğin; aylığı 1000 lira olan emeklinin SGK’ya 10 bin lira destek primi borcu varsa maaşının yüzde 25’i olan 250 lirası kesilebiliyor. Ancak bir emekli, örneğin; kredi kartı veya almış olduğu bir eşyadan dolayı oluşan borcu sebebiyle takibe uğrarsa, bu borç için maaşına kesinlikle haciz konulamıyor. Emekli, önüne koyulan ve sayfalarca olan sözleşme metnini imzaladıysa işin rengi değişiyor. Yargı bu konuda bankayı haklı bulabiliyor. O yüzden sözleşmeleri okumadan imza atmayın. Maaşa haciz konulacağıyla ilgili madde varsa bankayla bu konuyu görüşün.

İzin almak şart

Kanuna göre; ‘memur emeklileri dışındaki’ 9 milyon SSK, Bağ-Kur emeklisinin maaşına, üçüncü kişilere (banka gibi) olan borcu nedeniyle haciz konulabilmesi için borçlu emeklinin izninin, rızasının (muvafakatinin) olması gerekiyor. Alacağın takibini yapan icra daireleri, emeklinin maaşına haciz konulması için yazılı rızası yoksa haciz taleplerini reddediyor. Ama bankalar haciz yapamasa bile maaşları bloke ediyor.

Emekli her zaman haklı

Maaşlarına haciz konulan emeklilerin Cumhuriyet Savcılığı’na da suç duyurusunda bulunması gerekiyor. Böyle bir işlem sırasında bankadan, “Haciz konulan maaş benim emekli maaşımdır” şeklinde bir yazı alınarak icra dairesine götürülmeli. Hakim bu konudaki başvuruyu değerlendirip emekliyi haklı bulur ve haciz işlemi mahkeme kararıyla aynı gün kalkar. Ayrıca kredi ve kredi kartı için sözleşmeye ‘maaşa haciz konulabileceğiyle’ ilgili bir madde konulmaz. Bu hukuka aykırı. Emekli maaşına haciz konulamayacağıyla ilgili Yargıtay kararları mevcut.

Yargıtay kararı üzdü

Emekli maaşının kredi kartı borcunun bulunduğu banka şubesi tarafından bloke edildiğini görünce şok olan vatandaş, banka aleyhine alacak davası açtı. Mahkeme, tüketici Recep P.’yi haklı bulunca banka, kararı temyiz etti. Davacının yürürlükteki yasaları bilerek sözleşmenin her sayfasını ayrı ayrı imzaladığına dikkat çeken Yargıtay 13’üncü Hukuk Dairesi’nin kararında, davacı tarafından imzalanan sözleşmelerde ve aynı tarihli alınan taahhütnameler ile borcun ödenmemesi halinde banka nezdinde bulunan tüm alacakları, mevduat ve hesapları üzerinde bloke, hapis, mahsup ve takas etme yetkisini davalı bankaya verdiği hatırlatıldı. Kararda, SGK’dan aldığı maaşının kesilmesine kredinin geri ödemelerinin maaşı üzerinden yapılmasına da muvafakat ettiği (rıza gösterdiği) belirtildi.