Emekliye iki maaş

BİLAL EMİN TURAN/POSTA

Türkiye’de 11 milyon emekli var. Çoğu 1301 liralık açlık sınırının altında maaş alıyor. Maaşlar yetmediği gibi ele geçen para da iyi değerlendirilmediğinden çarçur ediliyor ve kısa sürede harcanıyor. Ayrıca hâlâ emekli olmayan milyonlarca kişi var. Devlet, bu nedenle harekete geçti. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) dışında maaş almak isteyenler için yeni bir düzenme yaptı. Yalnız, para gerekiyor.

Para kaynağına bakılmayacak

Hazine’nin ‘Yıllık Gelir Sigortaları Yönetmeliği’ne göre; 56 yaşını dolduranlar emekli ikramiyelerini, kıdem tazminatlarını, bireysel emeklilik sisteminde biriktirdiği paraları, miras kaldıysa mirası, gayrimenkulü varsa satıp elde ettiği kaynak karşılığında ömrünün sonuna kadar maaş alabilecek. Bunun için sigorta ve emeklilik şirketlerine müracaat edilecek.

Zamanı kendin belirle

Sigorta şirketine başvuranlara, ‘Gelir Sigortası’ çerçevesinde maaş ödenecek. 56 yaş kritik eşik. Bu, bireysel emeklilik sistemine göre belirlendi. 56, bireysel emeklilikte minimum emeklilik yaşı. Bu yaşın üzerindeki kişiler yatırdıkları toplu paraları karşılığında maaş alabilecek. Maaşlar, tercihe göre aylık olabileceği gibi 3 aylık, 6 aylık veya 1 yıllık ödenecek.

Belli kriteri olacak

Emekli olan ve 100 bin lira ikramiye alan 56 yaşındaki bir kişi, parasını sigorta şirketine yatırırsa Hazine’nin görüşü alınarak belirlenen tutarlarda aylık almaya başlayacak. Sigorta şirketleri toplu paradan veya her ay ödediği maaştan yüzde 2 kesinti yapabilecek. Kişi eline toplu para geçince önceki paraya ekleme yapıp maaşını daha da yükseltebilecek.

Sadece maaş yok kâr payı da var

Maaş ödemesi hemen başlayacak. Dileyen, maaşı 2-3 yıl sonra alabilecek. Erteleme en fazla 5 yıl olacak. Maaşlara her Ocak’ta enflasyon kadar zam yapılacak. Sigorta kapsamında sunulan ürünlerden hak sahibine kâr payı verilebilecek. Yani toplu paranın geliri faiz gelirinin altına düşmeyecek. Sigortalının vefatı halinde hakları kanuni mirasçılara geçecek. Ya tazminat ödenecek ya da maaş bağlanacak.

İsteyen çıkabilecek

İsteyen, Gelir Sigortası sisteminden ayrılabilecek. Sigortadan ayrılma halinde sigorta sözleşmesinde geçirilen süreye ve şirketçe belirlenecek diğer unsurlara bağlı olarak değişen erken ayrılma kesintileri uygulanabilecek. Yönetmeliğin uygulaması 6 ay sonra yani 1 Ekim 2015’te başlayacak.

56 yaşının altındaysa

Kısıtlama olmayacak

Yönetmelik kapsamında 56 yaşın altında olup, henüz emekli olamayan kişilere de önemli fırsatlar sunuluyor. 56 yaş ve üzeri kişilerin alacağı maaş için ‘ömür boyu’ şartı varken, 56 yaşın altındakilerde bir kısıtlama yok. Yani maaş bağlama, alma süresi kısıtlı değil. Esneklik var. Bu kapsamda örneğin; eline toplu para geçen 40 yaşındaki bir kişi 50 yaşında veya hemen maaş alacağını belirterek sözleşme yapabilecek.

Ne kadar para o kadar...

Başka bir örnek vermek gerekirse, ebevynler 18 yaş ve üstündeki çocuğu için sigorta şirketlerine toplu para ödeyip her ay maaş almasını sağlayabilecek. Maaşın tutarı, süresi ödenecek toplu para miktarına, sigorta şirketlerinin hazırladığı teknik tabloya göre belirlenecek. Mesela 500 bin lira karşılığında 1000 lira aylık ödenirken, 50 bin lira için 200-250 lira tutarında ödeme yapılabilecek ve bu yıllar itibarıyla artacak.