Giriş
Alma dürtüsünün harekete geçmesi çok kolay, biraz moral düzeltme, biraz arkadaş baskısı, vitrinler derken... Bir de üstüne reklam bombardımanı... Peki ne yapmalı? İşte 10 adımda çözüm.
1Bugün 100 ise yarın 1000: Bir şey alacağın esnada dur ve “Bu 100 lirayı birikimime koysam getirisi emekliliğimde 1000 liraya denk gelir, kimseye muhtaç olmamak için biriktirmeliyim” de.
2Etiketi çıkartma: Ani harcamalar genellikle düşünmeden yapılır. Kasaya gitmeden önce dur ve düşün. Aldıysan da 24 saat etiketi çıkartma ki iade edebilesin.
3Eşini, nişanlını yanına çek: Eşinle/ nişanlınla gelecek hayallerini, hedeflerini paylaş. Bu onun seni engellemesini sağlar.
4Vazgeçtiklerini düşün: Yaptığın her ani harcama, seni bir şeyden vazgeçirir. Belki alacağın bir eğitimden, belki ailenle yapacağın tatilden. Ani harcama dürtüsü geldiğinde neden vazgeçtiğini unutmamak için cüzdanında hedefinin resmini taşı.
5Nakit öde: Kredi kartıyla ‘Nasıl olsa ödenir’ diyerek daha kolay para harcanıyor. Oysa nakit ödersen paranı sayman, cebindeki paranın hesabını yapman gerekecek.
6İnternetin çekimgücü: Mağaza gezer gibi internet sitelerini gezme. Tek tıkla satın almanı kolaylaştırmamak için de kredi kartı bilgilerini hiçbir sitede saklama.
7Aynaya Bak: Sürekli ihtiyacın olmayan şeyleri ani dürtü ile alıyorsan, bunun nedenini düşün. Hayatında boşluk olabilir. Nedenini bul ve sorunu kökünden hallet. Unutma ki, bu yüzleşme, kolay olmasa da seni para harcamaktan daha mutlu edecek.
8Soruştur: İnternetten oku, kullanan tanıdıkların varsa sor... Bak bakalım o ürünü satın alanlar ne diyor. Bu karar satın alma süreni uzatıp seni caydırabilir.
9Sana olan maliyetini hesapla: Aylık kazancını çalışma saatine böl. Diyelim saatte 10 lira kazanıyorsun. Vitrinde bir anda karşına çıkan o gömleğe vereceğin 20 lira senin iki saatlik alın terine bedel. Değer mi? 10Gerçek maliyet hesabını yap: Nasıl, araba alırken onun sigortasını, benzin masrafını, bakım masrafını da düşünmen gerekiyorsa özellikle büyük maliyetli her satın alımında bu hesabı yapmayı unutma
ÇILGINLIK YAPMA
Soru: 12 yıl önce boşandım. Boşanma sonrası elime toplu para geçti fakat parayı iki yılda bitirdim. Bir sürü borç yaptım. Şimdi mirasla bir miktar para gelecek. İşsizim, yatırım, birikim, ev almak, sigorta ödemek, kalan borçlarımı ödemek gibi kalemlerim var. Bu parayı nasıl kullanabilirim? Cevap: İlk önce borç listesi yap. Nereye ne borcun var, faiz oranı ne? Ödeme planı düzenle. Kaç yaşındasın, çocuğun var mı bilmiyorum ama kendine uygun bir yerde, aşırıya kaçmadan sana yetecek bir ev alabilirsin. Bu para eline geçince alışveriş çılgınlığına kapılma. Ev aldıktan sonra kalan para ve ayrıntılar hakkında mail at. Ne yapacağını karar vermene yardımcı olacağım.
Ünlülerin para karakteri
Kimsenin parasına karışmam
- Para denince aklınıza ilk gelen? Enerji, yaşam için gerekli. Alma/verme enerjisi.
- Pazarlık yapar mısınız? Kazıklandığıma inanırsam.
- İlk parayı kaç yaşında, ne işten kazandınız? O para ile ne aldınız? 16 yaşımda Milli Piyango’dan. Bisiklet.
- Restoranda kim öder? Alman usulü ya da sırayla ödenmeli.
- Para ile ilgili pişmanlığınız var mı? Yok.
- Dayanamayıp hep aldığınız bir şey? Seksi ayakkabılar.
- Cebinizde şu an kaç lira var? 100 TL.
- Evde uyguladığınız en güzel tasarruf yöntemi? Elektrik açmam, çok aydınlığı sevmem, musluktan deli su akıtmam, diş fırçalarken boşa akıtmam
- Milyon verseler satmam dediğiniz şey ne? Milyonuna bağlı.
- Borç? Sevmem, enerjisini sevmem.
- Para ile ilgili sizi en çok etkileyen örnek kişi kim oldu? Eniştem.
- Diyelim ki 30 bin liram var. Bu parayı ne yapayım? Kimsenin parasına karışmam. İyi/kötü benden bilmesin.
- Birisi sizden borç istese, siz de vermek istemeseniz, ne dersiniz? Karşımdaki insana güvenmem gerek. Aslında, vermeyi de almayı da sevmem. Arkadaşlığımı etkilemesin diye.
- Döviz, altın, emlak? Emlak.
- Kaç adet kredi kartınız var? İki.
- Kredi kartı ödemesinde asgari mi tamamı mı? Tamamı
Saba Tümer’İn Para Karakteri; Ekranların şen kahkahası ; parayı enerji olarak görüyor, ne kadar verirsen o kadar geri alacağına inanıyor. Zaaflarının farkında, borç konusunda disiplinli
