Bakanlık tarafından yetkilendirilen kişiler iş güvenliği uzmanlığı yapabilecek

Soru: İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun, tüm işyerlerine iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu getirdiği söyleniyor. İş güvenliği uzmanı kimlerdir veya kimler iş güvenliği uzmanı oluyor? Örneğin, şirkette çalışan birini iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirebilir miyiz? Tarık KARASUR

Cevap: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere bakanlıkça iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle yetkilendirilmiş mühendis, mimar ve teknik elemanlar iş güvenliği uzmanlığı yapabilecek.

[[HAFTAYA]]

Buradaki teknik elemaları yasa, teknik öğretmen, fizikçi ve kimyager unvanına sahip olanlar ile üniversitelerin iş sağlığı ve güvenliği programı mezunları olarak tanımlamış bulunuyor. Buna göre; bakanlıkça yetkilendirilmiş olan eğitim kurumlarından iş güvenliği uzmanlığı belgesi almış olan, mühendis, mimar, teknik öğretmen, fizikçi ve kimyager ile üniversitelerin iş sağlığı ve güvenliği programından mezun olanlar, iş güvenliği uzmanı olarak görev yapabilecek. Şirketinizde bu nitelikleri taşıyan çalışanınız varsa iş güvenliği uzmanlığı yapabilir.

Kıdem tazminatı alıp ayrılanın makul bir süre çalışmaması gerek

Soru: 15 yıl ve 3600 günü doldurup kendi isteğiyle işten ayrılan kişi tekrar sigortalı olarak çalışamaz, deniyor. Bu doğru mu? Emre ÜNLÜ

Cevap: 8 Eylül 1999’da uygulamaya konan 4447 sayılı Yasa ile emekli olmak için kadına 58, erkek sigortalıya 60 yaş şartı getirildi. Prim sayısı da 5000 günden 7000 güne çıkarıldı. Mevcut sigortalıların yeni sisteme entegresi de kademli olarak sağlandı. Bu yasa, emekli olacağı tarih oldukça uzayan sigortalıların, bir de kıdem tazminatı alma sürelerinin uzamaması için; sigorta süresi ve prim şartını sağlayıp yaş şartını sağlayamayanlara kıdem tazminatını alarak işinden ayrılma hakkı getirdi. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlardan yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim şartı arandığından, bu şartları sağlayanlar, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabiliyor. Burada işten ayrılma sırasında, kişide emekli olunacak yaşın dolacağı tarihe kadar çalışmama iradesi olması gerekiyor. Çünkü işten ayrılma nedeni, süre ve primi doldurdum, artık yaş doldurana kadar çalışmayacağım demektir. Fakat işinden ayrılırken çalışmama iradesi olan kişi, makul bir süre, örneğin 4 ay-6 ay oturmaktan sıkılarak, iradesi çalışma yönünde değişebilir ve tekrar çalışmaya başlayabilir. Burada önemli olan husus, işten ayrılıp ertesi gün veya kısa bir süre (3-5 gün) sonra çalışmaya başlamamaktır. Bu takdirde işveren kıdem tazminatının iadesini isteyebilir. Ancak belirttiğimiz gibi makul bir süre sonra çalışmaya başlanması halinde, işveren kıdem tazminatını isteyemez.

15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz

Soru: Babam 20 Mayıs 1958 doğumlu. Mart 1975’te SSK’lı oldu. 3000 gün primi var. 20 ay askerlik yaptı. Askerlik borçlanmasını yatırırsa ne zaman emekli olabilir? MURATCAN

Cevap: Babanızın 8 Eylül 1999 itibarıyla 23 yıldan fazla süredir sigortası olduğundan, bu tarihte uygulamaya konan ve emekli olmayı çok zorlaştırdığından, toplumda ‘mezarda emeklilik’ olarak adlandırılan 4447 sayılı Yasa’ya tabi olmadan eski yasa şartlarıyla emekli olacak. Eski yasaya göre; yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta süresi, 3600 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabi. Askerlik süresini borçlanarak 3000 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla 20 Mayıs 2013’te emekli olabilir.

480 gün askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olabilirsiniz

Soru: 17 Eylül 1990’da SSK’lı oldum. 6589 gün primim var. 1 Ekim 1964 doğumluyum. Askerliğimi borçlanarak ne zaman emekli olurum? Borçlanmazsam tarih çok mu uzar? Mehmet KARAKAŞ

Cevap: 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 1 Ekim 2015’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmış olmalısınız. Askerlik sürenizin 480 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 480 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 1 Ekim 2014’te emekli olabilirsiniz.

Erken emekli olmak için vergi indirimi almalısınız

Soru: 1970 doğumluyum. 1990’da SSK’lı oldum. 23 yıllık sigortam var. 2012’de yüzde 57 engelli raporu aldım. Vergi indirimi almadım. 2011 yasasına göre; erken emekli olabilir miyim? Murat TUYAN

Cevap: Vergi indirim hakkı almanız halinde, 6 Ağustos 2003 tarihi itibarıyla sizin gibi 12 yıldan fazla süredir sigortalı olan engellilere tanınan haktan yararlanarak, 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim şartlarına tabi olursunuz. 3600 gün priminiz varsa yaş aranmadan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: 12 Nisan 1966 doğumluyum. 24 Aralık 1987’de Bağ-Kur’lu oldum. Askerliğimi de 18 ay olarak yaptım. Tamamını borçlandım ve bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Adalet KARAHAN

Cevap: Askerlik tarihinizi belirtmemişiniz. Sorunuzu Bağ-Kur başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik borçlanması emekli olmak için; 25 yıl prim ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 12 Nisan 2015’te emekli olabilirsiniz.

Miras kalan gayrimenkulün taksimi Tapu Harcı’na tabi

Soru: Babadan miras kalan gayrimenkulün mirasçılar arasında taksimi, vergiye veya harca tabi mi? SEVGİ

Cevap: Miras kalan gayrimenkulün, kanuni veya atanmış mirasçılar arasında taksimine ilişkin tapu tescili, gayrimenkulün vergi değeri üstünden binde 19.8 oranında Tapu Harcı’na tabidir.