Giriş
Soru: SSK emeklisiyim. Yılbaşında bir şirkette çalışmaya başlayacağım. Emekli aylığımdan ne kadar kesinti olur? HAMİT
Cevap: Ücretli olarak çalışan emeklinin aylığından kesinti yapılmaz. Çalıştığı işyerinden aldığı ücretten ‘yüzde 7.5’ oranında sosyal güvelik destek primi kesilir. Yılbaşında çalışmaya başladığınızda emekli aylığında kesinti olmaz. Çalıştığınız işyerinden alacağınız ücretten ‘yüzde 7.5’ destek primi kesilir.
[[HAFTAYA]]
EMEKLİ AYLIĞI HESAPLARINDA YANLIŞLIK YOK DENECEK KADAR AZ
Soru: 1964 doğumluyum. 1982’de SSK’lı oldum. Sigorta ödemelerim sürekli asgari ücret üzerinden yapıldı. 5158 gün prim ödeyerek 2011’de emekli oldum. 776 lira maaş alıyorum. Maaşımın düşük olduğunu düşünüyorum. Cafer GÖKSU
Cevap: Emekli aylığını, üstünden prim ödenen kazanç tutarı ile prim sayısı belirliyor. Ayrıca, prim ödenen tarihler de çok önemli. 1 Ocak 2000’den önceki dönem için ayrı, 1 Ocak 2000 ile 1 Ekim 2008 arası için ayrı, 1 Ekim 2008’den emekli olunan tarihe kadar olan dönem için ayrı usulde emekli aylığı hesaplanıyor. Üç ayrı usulde hesaplanan aylıkların toplamı, emekli aylığını oluşturuyor. Bu nedenle arkadaşlarınızın üstünden prim ödenen kazançları farklı, prim ödediği tarihler farklı olabilir. Örneğin; prim ödemelerinin 2000’den önceki kısmı sizden fazla olanın, aylığı sizden yüksektir. Aynı şekilde 1 Ekim 2008’den sonraki prim ödemesi olmayan veya sizden az olanın aylığı da sizden yüksek olabilir. Bize göre; emekli aylığınızda yanlışlık yok. Ancak şüphenizi gidermek için, Sosyal Güvenlik Kurumu’na yazılı başvuru yaparak aylığınızın yeniden hesaplanması ve yanlışlık olup olmadığının kontrol edilmesini talep etmeniz halinde, aylığınızın hesabı kontrol edilir ve sonuç bildirilir. Özellikle son yıllarda emekli aylığı bilgisayar programı ile hesaplandığından, yanlışlık yok denecek kadar az.
Apartmanların işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı masrafını SGK karşılayacak
Soru: Kapıcısı olan apartmanlar iş doktoru çalıştıracakmış. Bu doğru mu? Cemal ARI
Cevap: 30 Haziran 2012’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre; devlet daireleri ve bir kişi çalıştıran işyerleri dahil, tüm işyerleri bu kanun kapsamında. İşverenler, işyerinin sağlığı ve güvenliğini sağlamak için, ya iş hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştıracak ya da dışarıdan iş sağlığı ve güvenliği hizmeti veren şirketlerden hizmet satın alarak işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliğini sağlayacaklar. 10’dan az (1-9 arası) işçi çalıştıran az tehlikeli işyerlerinin Bakanlar Kurulu kararı ile iş sağlığı ve güvenliği masrafları Sosyal Güvenlik Kurumu’nca (SGK) karşılanacak. Dolayısıyla yasa, kapıcı çalıştıran apartmanlara yük getirmiyor. Apartman yöneticisinin yapacağı iş, iş sağlığı ve güvenliği hizmeti veren bir şirketle anlaşma yapmaktan ibarettir. Ayrıca 50’den az işçi çalıştıran az tehlikeli işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı yükümlülüğü yönünden yasa, 30 Haziran 2014’te yürürlüğe gireceğinden, apartmanlar bu tarihten itibaren kapsama girmiş olacak.
15 yılla kıdem tazminatı almada hizmet sürelerinin tamamı dikkate alınır
Soru: 15 yılı doldurunca kıdem tazminatını hak edebilme durumu var. Buna kamudaki hizmetimiz de dahil mi? 11 yıldır özel sektördeyim. 8 yıl da kamuda çalıştım. İkisi birleşirse 19 yıl ediyor. Ancak kıdem tazminatı için sadece özel sektördeki çalışmam mı sayılıyor? Güvenç GÜNEY
Cevap: Kamu ve özel sektördeki hizmetleriniz birlikte değerlendirilir. Kamuda sigortalı çalışmışsanız sorun yok. 15 yıl sigorta ve 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Ancak, kamuda memur olarak çalışmışsanız ve hizmet sürelerinizi birleştirmemişseniz, hizmet süreniz dosyanızda görünmeyeceğinden ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısı almanız uzayabilir.
Ablanız işe girdiğinde kestireceği yetim aylığını işsiz kaldığında tekrar bağlatabilir
Soru: Ablam eşinden ayrıldı. Bağ-Kur’a tabiyken vefat eden babamdan dolayı yetim maaşı alıyor. SSK’lı bir işe girdiği takdirde, maaşı kesilecek. İşten ayrılırsa bir daha maaş ve sağlık hizmetlerinden faydalanamayacak mı? ONUR
Cevap: Ablanız yetim aylığı bağlanırken işe başladığında, aylığını kestireceğini beyan ve taahhüt etti. Sigortalı bir işe girdiğinde, yetim aylığını kestirmek zorunda. Ancak, işten ayrılıp işsiz kaldığında tekrar yetim aylığı bağlatabilir. Aylık bağlattığında da sağlık yardımı alır.
