Daire kimin?

Eşinden ayrı yaşayan bir bayan var. Bundan uzunca bir süre önce kredi ile bir ev almışlar. Henüz boşanma davası açılmamış ama hanım eşinin bu evi satmasından korkuyor. Buna karşı ne önlem alabilir? A.C.

Okuyucumun sorusunun yanıtı pek kolay değil, zira bahsettiği daire için muhtelif ihtimaller var olabilir. Ne demek istiyorum? Şöyle: Bu daire evlilik birliği içinde alındı ise karı-koca adına birlikte malik olmuşlardır. Bu halde eşlerden biri zaten bu daireyi satamaz. Tamamını satamayacağı gibi sahip olduğu hisseyi dahi satamaz. Çünkü edinilmiş mallara katılma rejiminde ortak olan eşlerden biri bu maldan tek başına tasarruf edemez. Kanundaki cümle şudur: “Aksine anlaşma olmadıkça eşlerden biri diğerinin rızası olmadan paylı mülkiyet konusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunamaz.” Şayet bu daireye ortak iseler ayrı yaşayan eşin daireyi veya hissesini satma imkanı yoktur.

[[HAFTAYA]]

İkinci ihtimal, dairenin tek başına eşin adına tescilli olması ihtimalidir ki bu dairenin kredi ile alındığı, kredi borcunun halen ödenmeye devam olunduğu bilgisi var. Demek ki bu daire bir banka lehine ipotekli. Üzerinde ipotek bulunan bir dairenin satışı da son derece zordur. Böyle bir takyidatla kimse daire almak istemez. Bu nedenle satılması konusunda önünde bir zorluk vardır. Ancak yukarıdaki açıklamadan “İpotekli bir gayrimenkul satılamaz” anlamı çıkmasın. Alıcısı bulunursa satılır. İpotek borcu yeni alana geçer. Bunu bilerek almak isteyen biri alır, hukuki bir engel yoktur. Şayet böyle bir ihtimali de bertaraf etmek istiyorsanız yine kanundan bir madde: “Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi halinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler. Hakim, eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır; onları uzlaşmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Hakim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen önlemleri alır.” Bu madde hakime geniş bir takdir yetkisi tanımıştır. Dolayısı ile anlatılan olayda eşlerin uzun zamandır ayrı yaşıyor olması hakimin müdahalesi için yeterli olup, hakimden yasal önlem alması talep edilebilir, örneğin hakim kararı ile dairenin tapu kaydına satılamaz şerhi işlenebilir.