Giriş
Soru: İşyerimden haksız bir şekilde işten çıkarıldım. İşe iade davası açtım. İş akdinin feshinin tebliğ tarihi 3 Mayıs 2010’du. İş akdim de 4 Mayıs 2010’da feshedildi. Avukatım fesih tarihini baz alarak 30’uncu günde davayı açtı. İş mahkemesi de feshin tebliğ tarihini hak düşürücü sürenin başlangıcı olarak kabul etti. Ve davayı usulden reddetti. İş akdinin feshinin tebliğ tarihinden itibaren hak düşürücü sürenin başlaması, Anayasa veya diğer kanunlara aykırı değil midir? Bu konuyu Anayasa Mahkemesi’ne götürebilir miyiz? Erhan ARTAN Cevap: 4857 sayılı İş Kanunu’nun Fesih Bildirimi’ne İtiraz Usulü başlıklı 20’nci maddesi; ‘İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde dava açabilir...” hükmünü içermektedir.
[[HAFTAYA]]
Yasa, fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde dava açılacağını açık olarak belirlemiş olduğundan, hak düşürücü süre maalesef fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren başlamaktadır. Burada Anayasa’ya aykırı bir durum yoktur. Çünkü, işveren çalışana iş akdini fesh edeceğini, fesih bildirimi ile tebliğ ediyor. Tebliğ tarihinde çalışanın iş akdinin fesih edileceğinden haberi oluyor ve dava açma süresi başlıyor.
İşten ayrılabilirsiniz ancak ikramiyenizi ve emekli aylığınızı 44 yaşı doldurduğunuzda alabilirsiniz
Soru: 24 Aralık 1970 doğumluyum. 16 Eylül 1988’de Emekli Sandığı’nda işe başladım. Çocuğumdan toplam 15 ay ücretsiz doğum izni kullandım (10+5 ay). Sizden öğrenmek istediğim, kıdem tazminatımı alarak işimi bırakabilir miyim? Yaşı beklemek üzere işimi bırakırsam, özel sektörde Bağ-Kur veya SSK’lı olarak çalışabilir miyim? Eğer çalışırsam Emekli Sandığı’ndan maaş alma şansımı kaybeder miyim? Şaziye KÜÇÜK Cevap: Emekli olmak için 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. Fiili hizmet süresi şartını sağladığınızdan, 44 yaşınızı dolduracağınız 24 Aralık 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Fiili hizmet sürenizi doldurduğunuzdan isterseniz işinizden ayrılabilirsiniz. Ancak, emekli ikramiyenizi 44 yaşınızı dolduracağınız tarihte alabilirsiniz. Emekli aylığınız da yine 44 yaşınızı dolduracağınız 24 Aralık 2014 tarihinde bağlanır. 44 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar Bağ-Kur’lu veya SSK’lı olarak çalışmanız halinde, emekli olacağınız zaman en son çalıştığınız kurum Emekli Sandığı’na tabi olmayacağından emekli ikramiyenizi alamazsınız. Ancak, Bağ-Kur’lu ve SSK’lı olarak 1260 günden (3.5 yıldan) az çalışırsanız, emekli ikramiyesi alamasanız da Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz. Sizin için en doğru olanı emekli olana kadar memuriyete devam etmenizdir.
Çalışanın aylığına haciz konabilir emeklinin konamaz
Soru: Birçok yazınızda ‘nafakanın haricinde SSK’lının maaşı haciz edilemez’ diyorsunuz. Fakat Telekom’un avukatları ‘SSK maaşınıza haciz koyduk’ diye bana mektup yazmışlar. Böyle bir şey olabilir mi? Ayrıca ben 600 TL olan borcumu altı taksitle ödeyeceğimi dilekçe ile kuruma bildirdim. Dilekçem kabul edilmedi. ‘Hepsini defaten (tek seferde) öde’ dediler. Canan ERSU/İSTANBUL Cevap: SSK’lı çalışanın değil, SSK emeklisinin emekli aylığına nafaka ve prim borcu dışında, muvafakatı olmadan haciz konamaz. Şayet SSK emeklisiyseniz, emekli aylığınıza izniniz olmadan haciz koyamazlar. Emekli aylığınıza izniniz olmadan haciz koymuşlarsa, bulunduğunuz yerdeki icra hakimliğine ‘haczedilemezlik şikayeti’nde bulunduğunuzda, konan haciz kaldırılır. Ancak, SSK sigortalısı olarak çalışıyorsanız ücretinize haciz konabilir.
Af kanunu işletmedeki faturasız malların kayıtlara alınmasına imkan sağlıyor
Soru: Af kanunu ile faturasız mallara ne gibi kolaylık gelecek? Faturasız mallar deftere yazılabilecek mi? Yazılacaksa kaç TL vergi ödenecek? Biraz detaylı bilgi verebilir misiniz? Bahri KAVRUK Cevap: Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın yaptığı açıklamalara göre; ödeme kolaylığı yasası ile işletmede yer almasına rağmen, kayıtlarda yer almayan malların kayıtlara alınmasına imkân sağlanıyor. Stoklarda bulunan malların kayıtlara alınarak, stoklarla kayıtların uyumlu hale getirilmesinde ödenecek vergi, malın tabi olduğu KDV oranına göre değişiyor. Genel orana yani, yüzde 18 oranında KDV’ye tabi olan mallar için yüzde 10, indirimli orandan yüzde 8 oranında KDV’ye tabi olan mallar için yüzde 4, yüzde 1 oranında KDV’ye tabi olan mallar için ise yüzde 0.5 (yüzde yarım) oranında vergi ödenecek. İşletmede olduğu halde kayıtlarda yer almayan kıymetli maden ve ziynet eşyası içinde yüzde 2.5 oranında vergi ödenmesi gerekiyor.
Şirket müdürünün sorumluluğu ödenmeyen vergi ve prim borcuna karşı
Soru: SGK prim alacaklarını şirket müdüründen icra yoluyla tahsil etti. Şirketin ve ortakların mal varlığı olmadığı için böyle bir yola girdi. Ben de bu şirketin eski bir çalışanı olarak kıdem tazminatı için şirket müdürüne karşı dava açabilir miyim? Tazminatı alabilme durumum nedir? SERHAT Cevap: Şirket müdürü, kanuni temsilci sıfatı ile şirketten tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan vergi ve prim borçlarından tüm mal varlığı ile sorumludur. Bu bağlamda çalıştığınız şirketin prim borçları, şirket müdüründen tahsil edilmiş. Kanuni temsilcilerin vergi ve prim borçlarına (kamu alacaklarına) karşı sorumluluğu olmasına karşın, kamu dışındaki kişi ve kurumlara olan şirket borçlarına karşı bir sorumluluğu bulunmuyor. Şirketten alamadığınız kıdem tazminatını şirket müdüründen alamazsınız.
Aylığınızın düzeltilmesini talep edin
Soru: 2002’de babamı kaybettim. Emekli maaşı bana bağlandı. Ablam eşinden boşanınca maaşımız ikiye bölündü. Eylül 2010’da ablam memur oldu. Ama onun maaşı kesilip benimki artması gerekirken, hala maaşım eksik yatmakta. Ne yapmam gerekiyor? Dilekçe yazmamız mı gerekiyor? Hiç bilgim yok (7 yaşında böbrek nakli sonucu işitme kaybım var). MEHMET Cevap: Bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne yazılı olarak başvurarak durumu anlattığınızda yetim aylığında gerekli düzeltme yapılacaktır.
