Erken tahliye tazminat gerektirir

Arkadaşımla kalmak üzere bir öğrenci evi kiraladık. Bir senelik sözleşme yaptık ve bir senelik kira bedeli kadar senet imzaladık. Ancak sene dolmadan çıkmak zorunda kaldık. Kiralayanın elinde senet olduğu için biz hâlâ o eve kira ödemek zorunda mıyız? Y.İ. Öğrenci kardeşim, keşke ne öğrenimi gördüğünü de yazsaydın. Şayet hukuk öğrenimi görüyorsan senin için iyi bir imtihan sorusu olabilecek olayla karşı karşıyasın. Anlattığın olayın çözümüne bir çırpıda ulaşmak zor. Tahmin etmeyebilirsin ama bu karmaşık bir hukuki problem. Bak nasıl...

[[HAFTAYA]]

Bir senelik sözleşme yapıp ev kiralamışsın. Bu, bir sene müddetince kira ödeyeceksin, buna karşı da evi bir sene kullanacaksın anlamına gelir. Bir sene dolmadan çıkarsan, kiralayanı zarara uğrattın demektir. Çünkü geri kalan kira bedelinden mahrum kalmıştır, bunu senden talep eder. Ancak zararı, evin aynı şartlarla yeniden kiralanana kadar geçecek zaman kadardır. Dolayısı ile senin borcun da evin aynı şartlarla yeniden kiralanacak zaman içindeki kira bedeli kadardır. Ancak: Şayet senet imzalamasaydın durumun buydu. Peki senet neyi değiştirdi? İki ihtimal var. Bir senet, borcun ödenmesi için verilir.

Bir alacaklı vardır, senedi alır, vadesi geldiğinde senet üzerinde yazılı bedeli tahsil eder, borç kapanır. Yani kiralayan senet karşılığını kiraları alacak ve senedi size iade edecek. Bir başka ihtimal siz nakit ödemeyeceksiniz, bekleyeceksiniz, bono tedavül etmiş yani elden ele geçmiş olabilir, bu halde en son kimin elinde olduğunu öğrenip ona ödeme yapacaksınız. Bir senet vardır, yukarıda anlattığım gibi süresi geldiğinde parayı tahsil etmez, bu teminat senedidir. Alacaklının elinde bekler, borçlu zamanı geldiğinde borcunu ödemezse alacaklı bu senedi takibe koyarak alacağını alır.

Şimdi sizinki bunlardan hangisi? Kira ödemeleri için verdiyseniz, yukarıda anlattığım gibi, boş kalan süre için senedi işleme koyar tahsil eder veya siz nakit verir senedi geri alırsınız. Teminat senedi ise elinde bekletir, sizin borçlarınızın bitmesini bekler, ondan sonra iade eder. Borçlar bitmedikçe iade olunmaz. Teminat senedi olduğu ya sözleşmedeki kayıttan veya senet üzerindeki ‘teminattır’ yazısından anlaşılır. Durum o ki, siz evden erken çıkmakla bir miktar daha kira ödeyeceksiniz. Bu ödeme ise bono verdiğiniz için değil, sözleşme bitmeden evden çıktığınız için. Bana kalırsa siz evsahibi ile anlaşın, boş kalabilecek sürenin kirasını ödeyin, bononuzu geri alın.