Giriş
SORU
Dedem seksenli yaşlarda ve hayatta. Dört çocuğu var. Bunlardan biri dedemle birlikte yaşıyor. Birlikte yaşayan evlat dedeyi kandırıp malvarlığını tapuda üzerine geçirmiş. Dedem de çevresine “Ben mallarımı kızıma hediye ettim” diyormuş. Diğer üç kardeş nasıl davranabilir? Dedemin hediye ettim sözü hukuki bir değer taşır mı? * S.E.
[[HAFTAYA]]
CEVAP
Önce ana kural, sonra istisnai durum. Ana kural şu: Herkes hayatta iken malvarlığını dilediği kimselere bağışlar da satar da. Yani her türlü tasarrufu yapabilir. Bu ana kuraldı, şimdi istisnai durum: Miras bırakacak kişi, malvarlığının tamamını hiçbir bedel almadan birilerine devrederse bunda miras kaçırma iradesi olduğu düşünülür. Bu durumda ise ancak malvalığını bağışlayan kimse öldükten sonra hukuki girişimde bulunulabilinir. Anlattığınız olayda da dede, tüm malını bir evladına bağışlamış. Bağışlamada, elden çıkan malvarlığına karşın yerine para girmez. Bu halde de diğer mirasçılar, dedenin ölümünden sonra bu mallardan mahrum kalır. Dedenin üç evladı daha var.
Onlardan mal kaçırıldığı kabul edilerek diğer evlatların hakları korunur. Hakların korunması da, diğer evlatlara yasal saklı paylarının verilmesi şeklinde olur. Evlatlar eşit miras payına sahiptir ancak böyle bir bağışlama veya bu sonucu doğuracak bir vasiyetnamenin varlığı halinde, diğer evlatlara saklı pay dediğimiz mahfuz hisseleri verilir.
Diğer evlatların saklı payı, miras paylarının yarısıdır. Buna göre, diğer üç evladın bugün için yapabileceği hukuki bir girişim yoktur. Ancak dedenizin ölümünden sonra, mallardan mahrum kalan üç evlat dava açarak elde edemedikleri mirastan mahfuz hisselerini talep edebileceklerdir. Yukarıda açıkladığım gibi mahfuz hisse yani saklı pay, miras paylarının yarısıdır.
