Hak aramak bedelsiz olmalı

Bir tanıdığıma 1976 yılında bir odanın meclis kararı ile ajanlık görevi verildi. 30 yıl boyunca oda adına aidat topladı topladığı aidatları odaya teslim etti. Bu görev 30 yıl sürdü ve bu süre içinde bir de ünvan değişikliği yapıldı, artık ajan değil temsilci idi. Ancak bu 30 yıl süresince SSK primi yatırılmadı, izin kullandırılmadı. Yani İş Kanunu kapsamı dışında tutuldu. Bu görevlerden hangisi SSK kapsamına girer? Haklarını arayabilir mi? N.D.

Önce hak aramak sözcüğüne bir bakalım. Çok üzücü bir ortamdayız, milletin aklına hak aramanın büyük bir güçlük, sıkıntı, ulaşılmaz bir şey olduğu fikri sokuldu. Toplumun gözü önündeki olaylarda haksızlığa uğrayanların haksız yere eza cefa çekmesi ülkede hak aramanın mümkün olmadığı izlenimini yarattı. Bu çok korkunç bir noktadır. Hak aramak en doğal haktır, nefes almak gibidir.

[[HAFTAYA]]

Ancak önümüzde hak arayamayan kitleler örnek olduğu için hak aramak sanki bir lüks oldu. Hayır, hak arama ortamını yaratmak, vatandaşın hakkını teslim etmek, üstelik bunu bedava yapmak devletin asli görevidir. Ancak bugün adliyeden içeri adım attığınızda cebinizde en az 500 TL yok ise dava falan açamazsınız. Bu hak arama konusunda korkunç bir engeldir. Bazı davalarda bu gider 1000 TL’yi geçebilir. Bu şartlarda hak arama vardır diyebilir misiniz? Şimdi geleyim okuyucumun asıl sorusuna. Bir kurumda aidat toplama görevi üstlenmiş biri bu işyerinin işçisidir. Kurum da işverenidir. Dolayısı ile onun görevine verilen ad önemli değildir. Biri ‘ajan’ der, bir başkası ‘tahsilat memuru’, bir başkası ‘mutemet’ der. Ancak verilen ismin önemi yoktur mühim olan yapılan görevdir. Durumunu sorduğunuz yakınınız bu kurumda çalışan bir işçidir ve çalışmalarının SSK’ya bildirilmesi şarttır. Bugün için yapacağı şey, yani sizin tabirinizle hak araması, dava açma yolu ile olacaktır. Bu davada geçmiş çalışmalarının sigortalılıktan sayılmasını talep edecek. Bu davanın sonucu elbette emeklilik konusunu gündeme getirecek. Ayrıca yasal şartları var ise işten ayrıldığında tüm çalışma süresini kapsayan kıdem tazminatı, izin ücreti gibi ücretler de gündeme gelir. Bütün bunlar yakınınızın yasal hakkıdır.