İki problem var

stanbul’un iş merkezlerinden birinde kirada dükkanımız var. Kiracı 10 yıllık. Benzer işyerlerinin kirası 14 bin TL iken bizim kiracı 4 bin TL ödüyor. Sözleşmesi Nisan’da bitti. Kiracı 10 yıllık olduğu için tahliyesini isteyebilir miyiz? İ.C.

Okuyucumun sorusu aslında annesinin sorunu imiş. Sorusu içinde problem iki tane. Birincisi kira artırımı ikincisi tahliye. Kira bedeli anlattığı kadarı ile çok düşük, çevrede 14 bin TL kendileri 4 bin TL alıyor. Bu durumda en doğal hakları mahkemeden kira tespiti talep etmek. Bunun için dava açmak gerekiyor ancak kira tespitlerinde dava açmak için bazı sürelere bakmak şart. Okuyucumun bahsettiği işyerinin kira dönemi Nisan imiş. Yeni dönem olan Nisan’dan itibaren kira tespiti talebinde bulunmak için ya bir ay önceden kiracıya ihtarname göndermek gerekirdi veya kira sözleşmesinde artırım şartının bulunması gerekir.

Şayet bir ay önceden ihtarda bulunuldu ise yeni dönem içinde Nisan 2016’dan itibaren kira artırımı talebiyle dava açılabilir. Veya kira sözleşmesinde artırım şartı yer alıyor ise bu halde ihtara ihtiyaç duyulmadan yine dönem içinde kira tespit davası açılabilir. Gelelim tahliye davasına. Kiracının 10 yıllık olması halinde 10 yılın sonunda gerekçe göstermeden tahliye davası açılabiliyor. Ancak bunun da şartları var. 10 yılın hesabı ilk kira sözleşmesinin yapıldığı tarih değil, ilk sözleşmede kabul edilen dönem bittikten sonraki uzama yılları 10 yıl olacak. İkincisi, (ki bu husus benim açımdan tartışmalı) arada bir yerlerde yenileme amaçlı sözleşme yapıldı ise 10 yıl bu sözleşme tarihinden hesaplanacak.

Benim için tartışmalı diyorum, zira arada bir yerde eski sözleşemedeki hiçbir hüküm değişmeden yeni sözleşme imzalandı ise bu uzama anlamına gelir, yeni sözleşme değildir. Bu halde 10 yılın başlangıcı ilk kiralama döneminin sonundan hesaplanmalı. Ancak Yargıtay kararlarında arada yapılan sözleşmelerin uzatma olarak kabul olunmadığı, yeni sözleşme olarak kabul edildiği görüşü hakim. Benim buna karşı olmam uygulamada bir şey ifade etmez. Sizler Yargıtay kararlarına bakacaksınız ama ben fikrimin doğruluğunda ısrar edeceğim. Uzama sadece kendiliğinden uzama olarak kabul edilemez, tarafların mutabakatı ile de uzama aynı kapıya çıkar diyeceğim. Okuyucum ilk uzama yılından itibaren 10 yılı hesaplayacak.