Giriş
Soru: Kiralar bankaya yatırılmayıp, eski usulde olduğu gibi elden ödenirse, cezası var mı? Varsa, ceza mal sahibine mi yoksa kiracıya mı kesilecek? Barış TELLİ Cevap: Aylık tutarı 500 lira ve daha fazla olan konut kiraları ile tutarı ne olursa olsun işyeri kiralarının 1 Kasım 2008’den itibaren bankacılık kanalı üstünden ödenmesi zorunlu hale getirildi. Bankaya yatırılması gereken kiraların eski usulde olduğu gibi, bankaya yatırılmayıp elden ödenmesi ceza kesilmesini gerektiriyor. 500 lira ve üstündeki konut kiralarının banka yerine elden ödendiği belirlendiğinde, mal sahibine 250 liradan az olmamak üzere kira bedelinin ‘yüzde 5’i oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. İşyeri kiralarının bankaya yatırılmayıp elden ödenmesi halinde ise hem kiracıya hem mal sahibine özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerekiyor. Kesilecek cezanın en az tutarı, kiracının defter tutma durumuna göre, 250 lira ile 1000 lira arasında değişiyor.
Kiracım haber vermeden çıktı... (Okumak için tıklayınız...)
SSK ve Bağ-Kur’da aynı tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 6 Haziran 1971 doğumluyum. 6 Haziran 1989’dan beri Bağ-Kur’luyum. Ne zaman emekli olabilirim? SSK’ya ne zaman geçersem erken emekli olabilirim? İsmet KUŞ Cevap: Bağ-Kur’da 25 yıl prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Temmuz 2014’e kadar ara vermeden prim ödeyerek, ödemenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 6 Haziran 2022’de emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’u kapatıp, sigortalı bir işte çalışarak en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 günden başka prim ödemeseniz de 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz. SSK’ya 10 ay az prim ödemenize karşın, SSK’da da Bağ-Kur’da da aynı tarihte emekli olabilirsiniz.
Hizmet tespit davası açabilirsiniz
Soru: 10 Ağustos 1964 doğumluyum. Ocak 1982’de SSK’lı oldum. Ne var ki ilk işe giriş tarihim 1 Aralık 1982 olarak geçmiş. Bunu nasıl düzeltirim? Ya da yasal olarak nasıl bir yol izlemem gerekiyor? Emekli olmak için ne zaman dilekçe vermeliyim? Mustafa ALİ Cevap: Sigorta başlangıç tarihi, adınıza ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenen gündür. Şayet 1 Ocak 1982’de adınıza prim ödenmişse, emeklilik işlemlerinde başlangıç olarak bu tarih dikkate alınır. Sigorta kartındaki başlangıç tarihi prim ödemeyi göstermediğinden önemi yoktur. Bu başlangıca göre, 5075 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 46 yaşınızı dolduracağınız 10 Ağustos 2010’da emekli olabilirsiniz. Fakat, sigorta kartınızda başlangıç tarihi 1 Ocak 1982 görünmekle birlikte, adınıza ilk defa prim ödenen gün 1 Aralık 1982 ise başlangıç tarihiniz bu tarih olarak dikkate alınacaktır. Bu durumda işveren sigorta girişinizi kuruma 1 Ocak 1982 olarak bildirmesine karşın, prim ödemelerinizi 1 Aralık 1982’den itibaren başlatmış demektir. Bu durumda da 5150 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 10 Ağustos 2011’de emekli olabilirsiniz. Belirttiğimiz gibi, 1 Ocak 1982’deki başlangıcınıza ilişkin sigorta giriş bildirgeniz kuruma verilmiş, çalışmalarınız 1 Aralık 1982’den itibaren bildirilmişse, iş mahkemesinde hizmet tespit davası açar, çalışmalarınızı kanıtlayabilirseniz, başlangıç tarihinizin yargı kararı ile 1 Ocak 1982’ye gitmesi de mümkün.
SSK emeklisi belediye başkanları da makam ve hizmet tazminatı alabilir
Soru: İşçi statüsünde çalışırken 1994’te belediye başkanlığına seçildim. SSK primlerimi yatırmaya devam ettim. 1995’te ise emekli oldum. Belediye başkanlığı görevim devam ederken, Emekli Sandığı’ndan emekli belediye başkanlarına iki yıl önce çıkan bir yasayla görev tazminatı adı altında maaşlarına fark getirildi. Oysa SSK’dan emekli olan belediye başkanları bu haktan yararlandırılmadı. Şimdi sosyal güvenlik reformu yasalaştı. Emekli Sandığı’ndan emekli olan belediye başkanlarına tanınan bu haktan, SSK’dan emekli olan belediye başkanları da yararlanabilecek mi? Yararlanacaksa nereye başvurmalıyım? Nevzat ALTAN Cevap: Emekli Sandığı’ndan emekli olan belediye başkanının ödediği prim kadar prim ödemesi olan, yani SSK’ya 9000 gün prim ödeyen ve 60 yaşını dolduran, SSK’dan emekli olan belediye başkanlarına da makam ve görev tazminatı ödenmesi imkanı tanındı. Siz de SSK’ya 9000 gün prim ödeyerek emekli olmuş ve 60 yaşını doldurmuşsanız, makam ve görev tazminatı alabilirsiniz. Bunun için bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne yazılı başvurmanız yeterli.
Askerlik borçlanması bir yıl erken emekli eder
Soru: 24 Ocak 1964 doğumluyum. 5 Mayıs 1988’de SSK’lı oldum. 6598 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Askerden sonra sigortalandım. Askerliğimi saydırsam emeklilik yaşımda değişiklik olur mu? Ahmet Cevap: 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 24 Ocak 2014’te emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz askerlik süreniz (18 ay kabul edilmiştir) kadar geri gider ve 25 yıl sigorta süresi, 5300 gün prim ile 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. 49 yaşınızı dolduracağınız 24 Ocak 2013’te de emekli olabilirsiniz.
Emekli arsa için Emlak Vergisi ödemek zorunda
Soru: Tek dairesi olan emekliler (aylıktan başka geliri olmamak şartıyla) Emlak Vergisi ödemiyorlar. Emekli aylığımdan başka herhangi bir gelirim yok. Değeri yarım daire etmeyen bir arsam var. Bu arsa için Emlak Vergisi muafiyetinden yararlanabilir miyim? Bunun için ne gibi işlem yapmam gerekiyor? Mehmet SARI Cevap: Emekli aylığından başka geliri olmayan ve Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek meskene sahip emeklilerin bina vergisi oranı, Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirildiğinden, Emlak Vergisi ödemiyorlar. Sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulaması sadece meskenleri kapsadığından, değeri ne olursa olsun, arsanız için Emlak Vergisi ödemeniz gerekiyor.
