Giriş
EYT şartları belli oldu! Emekli olacaklar bu 9 maddeye dikkat
EYT düzenlemesi için geriye sayım başlarken EYT adaylarının dikkat etmesi gereken 9 madde sıralandı. Öte yandan EYT ile emekli olacakları ilgilendiren 3 şart belli oldu. EYT düzenlemesi 5 aşamadan geçerek yasalaşacak. İşte detaylar.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı EYT'de teknik çalışmayı tamamladı ve konuyu AK Parti milletvekillerine aktardı. AK Parti milletvekilleri EYT düzenlemesi için teknik metinleri kanun teklifi haline getirdi ve imzalar atıldı.
EYT düzenlemesi için kanun teklifi yarın Meclis Başkanlığı'na sunulacak ve sonrasında Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek.
EYT şartları ile ilgili açıklama saat 11:00'de yapılacak basın toplantısı ile gelecek.
EYT düzenlemesi 5 aşamadan geçerek yasalaşacak:
Kanun teklifi metinleri hazırlandı
Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek
TBMM Genel Kurulu'nda oylanacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın onayına sunulacak
Resmi Gazete'de yayımlanacak
5 milyona yakın EYT'ye tabi vatandaş şartları tamam olduğu anda emekli olacak. Aşağıdaki şartları tamam olup sadece yaşa bekleyen EYT'li sayısı 2,25 milyonu geçti. Böylece prim günü ve sigortalık süresi tamam olmayan 2,5 milyon kişinin olduğu hesaplanıyor.
8 Eylül 1999 öncesi 18 yaş altı emeklilik sigortası girişi olan vatandaşlar da EYT yasasına tabi olacak. Burada sadece kadınlarda 20 erkeklerde 25 yıl olan sigortalılık süresi 18 yaşından itibaren hesaplanacak.
EMEKLİLİK ADIM ADIM GELECEK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı EYT çalışmasını bitirerek gerekli altyapıyı oluşturdu ve taslağı milletvekillerine iletti. EYT yasa tasarısı Meclis'e geldi ve AK Parti grubunda milletvekillerinin imza aşaması tamamlandı. Taslak Meclis Başkanlığı'na sunulmasının ardından Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nunda görüşülecek.
EYT taslağının Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda onaylanmasının ardından EYT yasası taslağı Meclis Genel Kurulu'nda oylanarak yasalaşacak ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasına sunulacak. EYT yasası Şubat ayı içerisinde Başkan Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Tüm bu aşamaların yaklaşık 2 hafta içerisinde tamamlanması bekleniyor.
EYT İÇİN ŞUBAT'TA YASA MART AYINDA MAAŞ
Şubat ayında Meclis'te oylanacak EYT yasasının yürürlüğe girmesi ile emeklilik için hak sahibi vatandaşlar ilk maaşlarını Mart ayı içerisinde alacak.
TÜM EMEKLİLERİN MAAŞLARI NASIL HESAPLANIYORSA EYT MAAŞI HESAPLAMASI DA ÖYLE OLACAK
Son günlerde bazı medya kuruluşlarında 'EYT'liler düşük zam alacak' şeklinde haberler gerçeği yansıtmıyor. EYT'lilerin maaşları da her SGK'lı gibi hesaplanacak. Düzenlemeyi bir kenara koyacak olursak her ay yaklaşık 40 bin kişi emekli oluyor. Bu kişilerin maaşları nasıl hesaplanıyorsa EYT'lilerin de emekli maaşları öyle hesaplanacak.
SGK'nın maaş hesaplama robotu ile hesaplama yapanlar bu ekranın refah payını görmemesi nedeniyle kafaları karıştı. Bu durum bazı medya organları tarafından çarpıtıldı.
EYT'LİLERİN MAAŞ HESAPLAMASI NASIL YAPILACAK?
EYT yasası çıktıktan sonra primi ve sigortalılık süresi tamam olanların maaş hesapları, diğer tüm emekli aylığı bağlananlar gibi, 3 dönem üzerinden yapılacak.
EYT MAAŞ HESABINDA 3 DÖNEM DİKKATE ALINACAK
1999 yılı öncesi,
1999 yılı - 2008 arası ve
2008'den sonraki dönem olmak üzere
3 ayrı hesaplama söz konusu olacak.
Bu 3 dönemdeki hesaplar yapılıp birleştirilerek emeklinin maaşı ortaya çıkacak. Kısacası emekli maaşı hesaplaması yapılırken sigortalılık dönemindeki tüm kazançlar dikkate alınacak.
Kişilerin çalıştıkları yıllar, aylık kazançları, çalışma süreleri, yaş beklerken ödenen fazla primler ve işe ara verip vermemiş olmaları emekli maaşı hesaplanırken ödenecek tutarı ortaya çıkaracak.
Matematiksel olarak maaş hesaplanırken ilk olarak 1999 öncesindeki gün ve kazançlar dikkate alınacak ve aylık bağlama oranı ile çarpılacak. Burada çıkan rakam bugüne güncellenecek. Daha sonra 1999 ile 2008 arasındaki dönem için de yine aylık bağlama oranı ve yeni güncelleme katsayıları kullanılacak.
Burada büyüme oranı devreye giriyor. 2008 sonrası için ise yine farklı bir aylık bağlama oranı ve büyüme hızının yüzde 30'u alınacak. Bir önceki yılın enflasyon oranı da maaş hesaplamasında ve güncellemesinde kullanılacak. Böylece bu 3 hesap toplanarak emekli maaşı oluşturulacak.
KİMLER YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI ALACAK?
EYT'ye tabi olanlar da temelde bütün emekliliğe hak kazanmışlar gibi prim gün sayısının çok olmasına bağlı olarak değil SGK'ya bildirilen prime esas kazanca göre maaş alacak. Yani brüt maaşı yüksek olanlar daha fazla emekli maaşı alacak.
Bütün çalışma hayatı asgari ücret üzerinden bildirilenler ise daha düşük maaş alacak. Burada üç ayrı hesaplama yapıldığı için tüm kazançlar önem kazanıyor. Yani son yıllar değil ilk çalışma hayatınızdan bu güne kadar tüm kazançlarınıza bakılıyor.
Ayrıca 3 döneme ilişkin farklı Aylık Bağlama Oranları ve güncelleme katsayılarıyla nedeniyle; bu oranların yüksek olduğu dönemlerde primi daha fazla olan hak sahipleri daha yüksek emekli maaşı alacak.
BU 9 MADDEYE DİKKAT
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, Twitter hesabından “EYT’de Nelere Dikkat Etmelisiniz!” sorusuna 9 maddeyle yanıt verdi:
1-EYT yasası ile artık SSK-Bağ-Kur ve Emekli Sandığında Yaş şartı yok.
2-Yaş şartı SSK'da 5 bin gün, Bağ-Kur ve Emekli Sandığında ise kadınlarda 7bin 200 gün, erkeklerde ise 9 bin günü tamamlama koşulu ile yaş şartı yok.
3- SSK'da en az 3600 günle, Bağ-Kur ve Emekli Sandığında ise 5 bin 400 günle kadınlar 50, erkekler 55 yaşında emekli olacak.
4- 3 bin 600 günle emekli olanlar ile 5 bin günle emekli olanlar arasında emekli maaşında fark olmayacak.
5- Prim gün sayınız eksik ise önceliğiniz 3 bin 600 günle emeklilik olabilir, yaş şartı olmadan emeklilik için eksik günlerinizi tamamlamak kaç yılınızı alır.
6- Son bin 261 gününüz Bağ-Kur ve Bağ-Kur gününüzü kadınlarda 7 bin 200, erkeklerde 9 bin güne tamamlamak için kalan süreniz 3 yıl 6 aydan uzun ise SSK'ya geçerek 3 yıl 6 ay 1 gün SSK'lı çalışarak daha erken SSK'dan emekli olabilirsiniz.
7- Bağ-Kur'da 1.5.2021 öncesi ödemediğiniz ve sildirdiğiniz günlerinizi günlük 115 TL'den canlandırabilirsiniz ancak bunu ödemek yerine SGK affından yararlanarak daha az para ödeyerek bu günlerinizi alabilirsiniz.
8- Bağ-Kur'a 1.5.2021 sonrası ödemediğiniz prim günleriniz varsa ve primleri ödemek size emeklilik için avantaj sağlamıyorsa SGK affından yararlanarak bu günlerinizi 31.12.2022'ye kadar sildirip emekli olabilirsiniz.
9- 5510 sayılı yasanın 41. maddesine göre SGK'ya eksik günlerinizi borçlanmak için müracaatta bulunmuş ve primlerinizi ödemiş iseniz 3 bin 600 günle emeklilik hakkı elde edebiliyorsanız, borçlanma tutarlarını geri isteyebilirsiniz.