Giriş
Soru: 1970 doğumluyum. Bekârım, çalışmıyorum. Babamın sigortasından sağlık yardımı alıyordum. Ta ki Bağ-Kur sigortalısı olana kadar. Bağ-Kur’lu olunca, 2008’de çıkan yasadan dolayı babamın sağlık karnesinden yararlandırmadılar. Yeni çıkacak olan Torba Yasa’dan yaralanarak tekrar babamın karnesinden sağlık yardımı alabilir miyim? Elif TÜRKMEN Cevap: 1 Ekim 2008’den itibaren uygulamaya konan yasa değişikliği ile kız çocuklarının 18 yaşını, orta öğrenimde 20, yüksek öğrenimde 25 yaşını doldurdukları tarihten itibaren ana ve babadan sağlık yardımı almalarına mani olundu. 1 Ekim 2008 itibarıyla ana ve babasından sağlık yardımı alan, belirtilen yaşın üstündeki kız çocuklarına da durumlarında değişiklik olana kadar (evlenene veya sigortalı işe girene kadar) sağlık yardımı alma hakkı tanındı.
[[HAFTAYA]]
Durumlarında değişiklik olduktan sonra, tekrar ana ve babalarından sağlık yardımı almalarının önüne geçildi. Böylelikle yaşı ne olursa olsun ana ve babadan sağlık yardım alma dönemi 1 Ekim 2008’den itibaren sona erdi. Ancak, Meclis’te görüşmeleri süren Af Kanunu tasarısına komisyonda eklenen bir madde ile, kız çocuklarına tekrar ana ve babalarının üstünden sağlık yardımı alma hakkı veriliyor. Şayet yasa genel kurulda değiştirilmez de aynı şekilde yasalaşırsa, kız çocukları yaşa bakılmaksızın, 1 Ekim 2008’den öncesinde olduğu gibi, ana ve babası üstünden sağlık yardımı alacak. Af Kanunu yürürlüğe girdiği tarihten itibaren tekrar babanızın üstünden sağlık yardımı almaya başlayabilirsiniz.
Kaydınız varsa Bağ-Kur prim borcunuz aftan yararlanır
Soru: 1986’da yaklaşık 2.5 yıl Bağ-Kur kaydım var. Fakat hiç para yatırmadım. Okuduğum kadarıyla çıkan kanunla 2000 yılı öncesi borçlanma yapamıyoruz. Ne gibi bir yol izlemem lazım? 1993 SSK girişimde 4000 gün prim ödemem var. SSK girişimi geriye çekmem lazım. Zeynel BAYLANÇİÇEK Cevap: 1986’da Bağ-Kur’a kayıt olarak, 2.5 yıl Bağ-Kur sigortalısı olmasına karşın, tahakkuk eden primlerinizi ödememişseniz, çıkacak olan Af Kanunu’ndan yararlanarak prim borcunuzu ödeyebilirsiniz. Fakat, Bağ-Kur’u kapattığınız tarih ile sigortalı çalışmaya başladığınız 1993 arasını borçlanamazsınız. Sigorta başlangıç tarihi olarak da 1986’da Bağ-Kur’a ilk defa prim ödediğiniz gün dikkate alınır. 1986 başlangıcınıza göre, 4/a sigortasında (eski adıyla SSK) emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 475 gün daha prim ödeyerek, Bağ-Kur’la birlikte 4900 gün olan prim ödemenizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte 50 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız, 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Bir yıl erken emekli olmak için askerliğinizin 15 ayını borçlanmalısınız
Soru: 18 Ekim 1965 doğumluyum. Şubat 1988’de 13/3’ten memur olarak işe girdim. Askerliğimi l985’te 18 ay olarak yaptım. Şu anda 1/4’ten maaş almaktayım. Askerliğimin ne kadarını borçlanırsam, erken emekli olabilirim? Askerlik borçlanmasında ne kadar yatırmam gerekli? Hüseyin ER Cevap: Askerlik sürenizin 15 ayını borçlanmanız halinde emekli olmak için, 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. 2011 Kasım sonuna kadar çalışarak fiili hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 18 Ekim 2014’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmazsanız 2013 Şubat sonuna kadar çalışarak, fiili hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 18 Ekim 2015’te emekli olabilirsiniz.
5300 gün prim ödeyip 49 yaşı doldurmanız gerek
Soru: Sigorta başlangıç tarihim 15 Nisan 1986 olup, 657 gün prim ödemem var. 600 gün askerlik borçlanmasını ödedim. 2 Mart 2005’te Bağ-Kur’a giriş yaptım. 5 yıl, 10 ay, 14 gün prim ödemem var. Ne zaman Bağ-Kur’u kapatıp, SSK’ya prim ödemelerime başlayayım? Ne zaman emekli olabilirim? Turhan BALKAN Cevap: Doğum tarihinizi ve askerlik yaptığınız tarihi bildirmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinden sonra askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kur’a 22 ay (660 gün) daha prim ödedikten sonra Bağ-Kur’dan çıkıp, 1269 gün de sigortalı çalışarak prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte, 49 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Emeklilik şartlarınızı rapor oranınız belirliyor
Soru: 48 yaşında sakatlığı olan bir kadınım. 1997’de 8 ay sigortalı olarak çalıştım. Daha sonra hiç çalışmadım. Emekli olabilir miyim? Olursam ne kadar para yatırmam gerekir? Meryem YÜKSEL Cevap: 8 ay prim ödemesi ile emekli olamazsınız. Mevzuatımızda gerideki boş günleri toplu para ödeyerek kazanma usulü yok. Dolayısıyla emekli olmak için aranan gün sayısını borçlanarak kazanmanız mümkün değil. Sigortalı bir işte çalışarak veya isteğe bağlı olarak, aranan gün sayısı kadar prim ödeyerek emekli olabilirsiniz. Emeklilik şartlarınızı, kaç gün prim ödeyeceğinizi ve ne zaman emekli olacağınızı engel dereceniz (rapor dereceniz) belirliyor. Rapor derecenizi ve vergi indirim hakkı alıp almadığınızı bildirirseniz, ne zaman emekli olacağınızı hesaplayabiliriz.
Fiş kesme haddi 700 TL’ye çıktı
Soru: 2010 yılı fatura-fiş kesme haddi ve cezaları belli oldu mu? Ali Zeybek Cevap: Maliye Bakanlığı’nca, 29 Aralık 2009 tarihli Resmi Gazete’nin 6’ncı mükerrer sayısında yayımlanan 402 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel tebliği ile perakende satış fişi kesme haddi 680 TL’den 700 TL’ye yükseltildi. 1 Ocak 2011’den itibaren tutarı 700 TL (700 dâhil) olan mal ve hizmet teslimlerinde perakende satış fişi düzenlenecek. Tutarı 700 TL’yi aşan mal ve hizmet teslimlerinde fatura düzenlenmesi zorunlu. Tutarı 700 TL’nin altında olmakla birlikte, müşterinin istemesi halinde, tutarına bakılmaksızın fatura düzenlenmesi zorunlu. Ayrıca, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri tutarı ne olursa olsun kendi aralarındaki alım-satımlarında fatura düzenlenmesi gerekiyor.
