Bu soru önemli!

15.07.2008’de evimi kiraya verdim. 15.07.2009 tarihinde kira artışı yapmadı ama 15.10.2009 tarihinde de bana haber vermeden evden çıktı. Evde bir kısım eşyası duruyor, aidat ve elektrik borcu da var. Bu halde durum nedir? A.B.

Bu soru önemli… Zira: Bizde kiraları düzenleyen özel bir kanun var. Bu kanun kiracıları korumak için çıkarılmış. Kiraya verenleri (kiralayanları) korumuyor. Bu nedenle toplum gözünde kiracılar mağdur ama yasa çerçevesinde hareket edince kiralayanlar daha mağdur. Kiracı 15.07.2008 tarihinde sözleşme yapmış. 15.07.2009’dan itibaren sözleşme yasal olarak kendiliğinden bir yıl uzamıştır.

Kiracı 15.07.2009’den en az on beş gün önce çıkacağını bildirip çıksaydı sorun yoktu. Bildirim yok ama kiracı 15.10.2009’da çekip gitmiş. Bu halde kiralayan evine giremez, zira kira sözleşmesi yasal biçimde sonlandırılmamış ama ev tahliye edilmiş. Kira sözleşmesi devam ediyor, kiralayan evine giremiyor buna karşın kira da alamıyor, ortak giderleri de kendisi karşılıyor.

Peki ne zamana kadar? Ya kiracı insafa gelecek ve kiralayanla irtibat kurup ‘evden çıktım’ diyecek (bunu demeyecek çünkü izini kaybettirmiş, borç takıp gitmiş) ya da kiralayan temerrüt nedeni ile dava açacak, mahkemeden tahliye kararı alacak, karardan sonra icra memuru marifeti ile kapıyı açtırıp girecek.
Bu arada kiracı kayıp, ödemediği paralar kârı. Kiralayan kendi kendine didişiyor, alamadığı kira zarar olduğu gibi bir de ortak gider ödüyor. Durumunuz bu ama adil bir durum değil.

Karşılık kalacak
Ablam 09.08.2009’da bir eve kiracı olarak girdi ve 550 lira teminat verdi. Tesadüf , bizim evimizdeki kiracı da çıktı, ablamın burada oturması imkanı doğdu ve 15.11.2009’da bu yere taşındı. Ancak ev sahibi 550 liralık teminatı iade etmiyor. Oysa evde hiç hasar yok. Bu teminatı nasıl geri alırız? A.K.

Kira sözleşmeleri iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Kiralayanın borcu, sözleşme süresince kiralananı kiracıya kullandırmak, kiracının borcu ise kira bedelini ödemektir. Bu, kira sözleşmesi devam ettiği müddetçe devam eder. Kiracı sözleşmenin süresi dolmadan çıkarsa, kiralayana ödeyeceği kira bedeli eksik kalır.
Bu halde kiralayan kiracıya, “Taahhüdünü yerine getir, sözleşme sonuna kadarki kira bedelini öde” deme hakkını kazanır. Ancak Yargıtay buna adil çözüm bulmuş, “Dönem sonuna kadarki kira bedelini alma, boş kalan süre için al. Zira zarar boş kalan süre için söz konusu” diyor. Şimdi sizin olayda, bu ev bir ay boş kalacak ise bu bir aylık zararı kiralayan sizin teminatınızdan karşılayacak. Yani görünen o ki bu parayı alamayacaksınız.