Dairede ayıp var

Dört yıl önce daire satın aldım ancak firma kat mülkiyet tapusunu vermiyor. Bugüne kadar “Tapularınız hazırlanıyor” diye bekletti ancak yeni öğrendik ki binalarda projeye aykırı fazla daire varmış bu nedenle tapu alamıyormuşuz. Buna karşı ne yapabiliriz? R.D.

Satılan bir mal ayıplı ise satın alan tüketicinin bazı seçimlik hakları vardır. Ayıplar açık ayıp ve gizli ayıp olarak ikiye ayrılır. Bir de taahhüt edildiği halde hiç yapılmamış işler vardır ki bunlara da ‘eksik iş’ denilir. Açık ayıp, ilk bakışta görülebilecek ayıplardır ve bununla ilgili bir cümle açıklamaya muhtaçtır. Cümle şöyle: “Teslim tarihinden itibaren altı ay içinde ortaya çıkan ayıpların teslim tarihinde var olduğu kabul edilir”.

[[HAFTAYA]]

Yani altı ay içinde ortaya çıkan tüm ayıplar açık ayıp kabul edilmektedir. Gizli ayıplar için başvurular (gayrimenkuller bakımından) öğrenme tarihinden itibaren derhal ve her halde beş yıl içinde yapılabilir. Yukarıda başvurudan söz ettim. Peki başvuru nedir? Ayıplı mal alan biri, isterse sözleşmeyi fesheder, malı iade eder parasını geri alır, isterse bedel indirimi talep eder, isterse ayıpların giderilmesi için gereken tazminatı talep eder, isterse (taşınabilir mallar için) ücretsiz onarım veya ayıpsız bir başka ürünle değiştirme de istenebilir. Olayda projeye aykırılık açık ayıp mıdır gizli ayıp mıdır? Proje, daire gezilirken el altında olup hemen bakılıp görülecek bir şey olmadığı gibi, proje incelemesi özel bilgiyi gerektirir. Herhangi birinin önüne projeyi koysanız da baksa anlamaz. Dolayısı ile projeye aykırı bir inşaattaki ayıpların gizi ayıp olduğu kabul edilmelidir. Ayıplı mallarla ilgili davranışın neler olacağı yukarıda yazılıdır. Ancak bir noktayı hatırlatayım. Gayrimenkul satışları iki türlü oluyor. Birincisi gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi yapılıp, taksit taksit ödemelerle alınan gayrimenkul veya inşası bitmiş, kullanmaya hazır, parası peşin verilip tapuda hemen alınabilen gayrimenkul. Bunlar arasında hukuki ihtilaflar konusunda ufak farklılıklar bulunuyor olmasına karşın genel hatları eşittir.