Davada zararınız olmaz

İki yıl önce bir eve taşındım. İki yıl içinde de dönem başlarında kiraya zam yaptım. Bu yılın başında üçüncü yılımız başlayacak. Evsahibim benden yine zam istedi, Ben bir miktar elbette yapacağım ama onun istediği zam bayağı yüksek, ödemezsem dava açacağını söylüyor. Dava açarsa zararım ne olur, ben istediği zammı vereyim mi? O.İ.

Önce bir noktaya yanıt vereyim sonra hukuki durumu açıklarım. Diyorsunuz ki istediği zamlı kirayı vereyim mi? Bu zamlı kirayı verip vermeme konusunda karar sizin zira bazı hallerde kiracı, kiralayan ile arası bozulmasın diye bazı şeylere katlanır, işte bu düşünce nedeni ile kararı siz vereceksiniz. Ancak hukuki durumunuz şöyle: Bir kira sözleşmesinde her yeni dönemde kirada bir miktar artırım yapılır. Bu artırım oranı Türkiye İstatistik Kurumu’nun hesapladığı, üretici fiyat endeksinin 12 aylık ortalamasındaki orandır. Bu oran her ayın başı itibarıyla hesaplanır, bizlerin eline ancak ayın üçünde geçer. İşte mevzuata uygun artırım bu orandır. Bu yazımı hazırlarken henüz elimize geçmediği için net rakamı veremiyorum ama öyle tahmin ediyorum ki yüzde 6 ile yüzde 7 arasında bir rakam olacak. İşte sizin mevzuata uygun zammınız bu kadar. Ancak dediğim gibi bu bir tahmin. Zira bir gün geldi bu oran yüzde 60’ların üzerine çıktı bir gün geldi yüzde 2 oldu. Dolayısı ile bu oran 6 veya 7 arası sabit değil. Siz biraz bekleyin, rakamlar ilan edilsin bu oranı uygulayın. Dava açılırsa zararınız olur mu? Hayır bu oranda zam yapar kiralayana öderseniz ve yine de dava açılırsa açılan dava nedeni ile zararınız olmaz. Ancak bunun her yıl için böyle olduğunu düşünmeyin zira bu verdiğim ölçü beş yıl uygulanacak altıncı yılın başında rayiç kira seviyesine çıkarılacak. Bunu o tarihlerde konuşuruz.

[[HAFTAYA]]

İzin alacaksınız

Biz üç kişilik bir aileyiz, ancak kirada oturduğum evin çocuk odası küçük. İki oda arasındaki duvarı kaldırıp bir geniş oda haline dönüştürmek istiyorum. Bunun için evsahibinden izin alacak mıyım? M.H.

Kira ilişkisinde taraflar kira sözleşmesi ile ve mevzuat hükümleri ile bağlıdır. Mevzuat hükümlerine göre kira sözleşmesine aykırılık tahliye nedenidir. Size bir daire teslim edilmiş, siz buna zarar vermeme ve sözleşme hükümlerine uyma borcu altındasınız. Dolayısı ile daireyi de size teslim edildiği şekilde muhafaza etme mecburiyetiniz var. Bırakın duvar yıkmayı bazı sözleşmelerde duvarlara tablo asmak için delme bile yasaklanıyor. Hele hele duvar kaldırma kabul edilebilir bir şey değil. Bu durumda akde aykırılıktan tahliyeniz istenebilir ayrıca daireye verdiğiniz zarar tazmin ettirilir. Peki kiralayandan izin alırsanız olur mu? Eh işe buna belki demem lazım zira: Birincisi bunun iznini yazılı olarak alın. İkincisi binanın inşa tarzı buna müsait mi bunu öğrenin. Zira bazı binalar betonarme karkas olarak inşa edilir, bazıları (ki bu yıllarda yaygın inşaat tarzıdır) tünel kalıp sistemi ile inşa edilir. Şayet bina betonarme karkas olarak inşa edildi ise ara duvarlar tuğladır ve tuğla taşıyıcı eleman değildir. Dolayısı ile kaldırılması binanın taşıyıcı sistemine önemli bir zarar vermez. Fakat tünel kalıp sisteminde tüm duvarlar taşıyıcı elemandır, bırakın bir duvarı toptan kaldırmayı bir pencere bile açamazsınız. Yani size sadece kiralayanın izni yetmez bir de teknik bilgi almak zorundasınız.