Giriş
Soru: 12 Temmuz 1964 doğumluyum. Almanya’da çalıştığım sürenin 1 Eylül 1983’ten itibaren 4 yılını 3.5 dolardan borçlandım. Sonra 8 yıl Bağ-Kur’lu oldum. Sonra tekrar SSK’lı oldum. SSK’ya ödediğim primi 1260 güne tamamlamak için 450 gün daha borçlanmak istiyorum. (Almanya’da 1999’dan sonraki süreden) bilgilendirme toplantılarında bu süreyi tekrar 3.5 dolardan borçlanabileceğimi söylemelerine rağmen, SSK görevlisi 8.11 liradan hesap çıkarıyor. 1) Hangi miktardan borçlanacağım? 2) Ne zaman emekli olabileceğim? 3) Maaşım ne olur? Erol ŞAHİN Cevap: 1) Artık dolar üstünden borçlanma usulü sona erdi. Artık sigortalının, prime esas günlük kazancın alt sınırı (25.25 lira) ile üst sınırı (164.78 lira) arasında belirleyeceği kazanç tutarı üstünden (yüzde 32) borçlanma yapılabiliyor. Yıl sonuna kadar, prime esas kazancın alt sınırı üstünden borçlanma talebinde bulunmanız halinde, bir günlük borçlanma karşılığında ödeyeceğiniz tutar 8.11 liradır.
[[HAFTAYA]]
2) Ne zaman emekli olacağınızı hesaplayabilmemiz için, ilk borçlanma bedelini ödediğiniz tarihi, Bağ-Kur’lu olduğunuz tarihi, askerlik yapıp yapmadığınızı, yapmışsanız tarih ve süresini bilmemiz gerekiyor. Bu bilgileri gönderdiğinizde emekli olacağınız tarihi hesaplayabiliriz. 3) Aylık hesaplayabilmek için prim ödeme gün sayısı ve tüm çalışma döneminde üstünden prim ödediğiniz kazanç tutarlarına ihtiyaç var. Ancak, 600-700 lira arasında aylık alacağınızı tahmin ediyoruz.
Af kanunuyla yurtdışında çalışıp isteğe bağlı prim ödeyen 4/a’lı sayılacak
Soru: Çeçenistan’da çalışıyorum. İşveren sigortamı yapmıyor. “Bağ-Kur’a isteğe bağlı sigortalı olacaksın” diyor. Bu nasıl iş, ne yapmam lazım? Baha Cevap: Mevcut uygulamaya göre; ülkemizle aramızda sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerin yurtdışındaki işlerince çalıştırılmak üzere götürdüğü Türk işçilerinin kısa vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primi işverence ödeniyor, İşçi de isteğe bağlı sigortalı olarak, uzun vadeli sigorta kollarına prim ödüyor. Diğer isteğe bağlı sigortalılar yüzde 32 oranında prim öderken bunların genel sağlık sigortası primi işverence ödendiğinden, isteğe bağlıya yüzde 20 oranında prim ödüyorlar. Ancak, isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b’ye (Bağ-Kur) sayıldığından, işçi olarak çalışanın, işveren gibi prim ödemesi haklı şikayet ve yakınmalara yol açıyordu. Bu çarpıklık ‘Af Yasası’ ile gideriliyor. Yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/a’ya sayılacak. İşveren haklı, isteğe bağlı sigortaya kaydolup primini ödeyeceksinız. Af Kanunu’ndan sonra prim ödemeleriniz SSK’ya sayılacak.
Prim yeterli 58 yaşın dolmasını beklemeniz gerek
Soru: 26 Nisan 1955 doğumluyum. 1979’da SSK’lı oldum. 3600 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Sabiz İKENDİZ Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız 26 Nisan 2013’te emekli olabilirsiniz.
Arsa sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanmaz
Soru: Emekli veya emekli kocasından dul maaşı alan, 200 metrekare arsanın yarısına sahip bir kişinin Emlak Vergisi ödemeyeceğini belirtmiştiniz. Arsamız eski bağ yeri, geliri yok. Belediye, Emlak Vergisi ödeyeceğimizi söylemektedir. Doğru olan hangisi? Mehmet DİNÇ/İzmir Cevap: Ortada bir yanlış anlama olmalı. Arsa için Emlak Vergisi ödenmeyeceğini yazmadık. Aksine arsaların Emlak Vergisi oranı Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirilmediğinden, emeklilerin arsa vergisi ödemesi gerektiğini yazdık. Bu hususlar gazete arşivlerinde mevcut. Dolayısıyla belediye haklı. Arsa sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulamasından yararlanmadığından, vergisinin ödenmesi gerekir.
Askerlik borçlanması ile bir yıl erken emekli olursunuz
Soru: 10 Mart 1965 doğumluyum. 24 Ocak 1979- 1 Ocak 1990 arasında SSK’lı olarak 1399 gün çalıştım. Emekli Sandığı’na saydırıldı. 1 Ocak 1985 ile 31 Mayıs 1985 arasında vekil öğretmenlik yaptım. Emekli Sandığı’na saydırıldı. 2 Ocak 1990’dan beri 657 sayılı kanuna tabi olarak çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? 2 Eylül 1985 ile 20 Mayıs 1986 arasında 7 ay 4 günlük askerlik hizmetim bulunuyor. Ne zaman emekli olabilirim? Metin ALACA/Bursa Cevap: Verdiğiniz bilgilere göre; 14 yaşınızdan itibaren sigortanız başlıyor. Sigortalı sürelerinizin Emekli Sandığı’na sayılan 1399 günü de dikkate alarak 23 Mayıs 2002 itibarıyla 16 yıl 8 ay 19 gün hizmetiniz var. Buna göre; 25 hizmet yılınızı tamamlamanız halinde, 10 Mart 2014’te emekli olabilirsiniz. 7 ay 4 gün askerliğinizi borçlanırsanız, emeklilik yaşınız 48 olacak ve yine 25 yılınızı tamamlayıp 10 Mart 2013’te emekli olabilirsiniz.
Doğum borçlanmasıyla 1440 gün kazanmanız mümkün
Soru: 15 Nisan 1965 doğumluyum. 1 Ocak 1978’den başlayarak ödenen 105 gün primim var. 26 Ocak 2009’a kadar prim yatırılmadı. 26 Ocak 2009’dan beri SSK’lı olarak çalışıyorum. 2 çocuğum var. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim? Aradaki ödenmemiş primlerimi dışarıdan ödeyebilir miyim? Şadiye TUĞRA Cevap: Geçmişteki primi ödenen boş günleri borçlanarak kazanmanız mümkün değil. Doğumlarınız 1 Ocak 1978’den sonraysa ve iki doğumunuz arasında en az iki yıl süre varsa, iki doğumu da borçlanarak 1440 gün kazanabilirsiniz. 105 gün prim ödemeniz doğumuzdan sonrasındaki 2 yıllık süre içindeyse, 105 gün az, yani 1335 gün borçlanma yapabilirsiniz. 8 Eylül 1999 itibarıyla 18 yıldan fazla sigorta süreniz olduğundan, eski yasaya tabisiniz. Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 50 yaş şartlarınız bulunuyor. Doğum borçlanması yaptıktan sonra 1383 gün daha prim ödeyerek, toplam ödemenizi 3600 güne tamamlaman
