Giriş
Soru: 8 Nisan 1972 doğumluyum. 4 Ekim 1994 tarihinde Emekli Sandığı’nda ilk göreve başladım. 16 Ocak 2009 tarihinde istifa ettim. 1 Şubat 2009’da tekrar sigortalı olarak bir işe başladım. Emekli olmak için, kaç gün daha sigorta pirimim ödenmesi gerekir? Kaç yaşında emekli olabilirim? Emekli Sandığı’nda çalıştığım süre olan 1994 yılı ile 2009 tarihleri arasındaki birikmiş kıdem tazminatımı alabilir miyim? Nereye başvurmam gerekir? Abdullah ÇÖMEZ Cevap: 1 Şubat 2009 tarihinden itibaren başladığınız sigortalı çalışmanızda en az 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, 4/a sigortasında (eski adıyla SSK’da) emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. 4/a sigortasına 1260 gün prim ödedikten sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız 8 Nisan 2027 tarihinde emekli olabilirsiniz. Sizin durumunuzdaki gibi en son çalıştığı kurum Emekli Sandığı’na tabi olmadığından dolayı memuriyetlerine ilişkin hizmet sürelerinin emekli ikramiyesi alamamalarına yol açan 2829 sayılı Kanun’un 12’nci maddesini Anayasa Mahkemesi iptal etti. Ancak, hukuki boşluk doğmaması için idareye yeni bir düzenleme yapması için bir yıl süre verildiğinden, iptal kararı 5 Haziran 2010’da yürürlüğe girecek. Bu tarihe kadar idarenin iptal kararı gerekçeleri doğrultusunda yeni bir yasa çıkartması bekleniyor. Emekli ikramiyenizin durumunu bu yasa belirleyecek. Emekli olacağınız tarihte ikramiye alıp alamayacağınız netleşmiş olacaktır.
Yedek subaylık dönemi SSK süreleriyle birleşir
Soru: 6 Ağustos 1966 doğumluyum. 1 Temmuz 1994 tarihinde topluluk sigortası kapsamında SSK’lı oldum. 30 Eylül 2008 tarihinde bu sigortanın iptalinden sonra 16 Aralık 2008 tarihinde isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı oldum. İsteğe bağlı Bağ-Kur’dan 5 Ocak 2010 itibarıyla ayrıldım. 12 aylık yedek subaylık dönemimin 4 aylık öğrencilik dönemini borçlanarak ödedim. Askerlik başlangıç tarihim 1 Aralık 1991, bitiş tarihi ise 31 Mart 1992’dir. SSK’ya toplam 4896 gün (askerlik borçlanması dâhil), Bağ-Kur‘a da 1 yıl 19 gün prim ödedim. 1) SSK’dan emekli olabilir miyim? 2) Kaç yaşında kaç prim günü ile emekli olabilirim? 3) Daha kaç iş günü prim ödemem gerekir? 4) Yedek subaylık dönemimde Emekli Sandığı’na kesilen prim olmuş mudur? Eğer olmuş ise bu prim günleri emeklilik için sayılıyor mu? Fuat GÜMÜŞLÜOL Cevap: 1) İsteğe bağlıya 41 aydan (1230 gün) fazla prim ödemediğiniz sürece, emekli olmak için SSK şartlarına tabisiniz. 2) SSK’da emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 54 yaşınızı dolduracağınız 6 Ağustos 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz. 3) Askerlik sürenizle birlikte prim ödeme şartını sağladığınızdan, prim eksiğiniz yok. 4) Yedek subaylık döneminde Emekli Sandığı’na kesenek ödediğiniz 360 gün, bu süreye ilişkin 90 gün fiili hizmet süresi zammı ve yedek subay okul döneminize ilişkin olup borçlandığınız 120 günle birlikte toplam 570 gün askerlikten dolayı süre kazanıyorsunuz. Bu süre ile birlikte prim şartını sağlıyorsunuz. Ancak, emekli olmadan önce yedek subaylık dönemindeki hizmet sürenizin birleştirilmesini talep etmeniz gerekiyor.
Konut kira sözleşmeleri Damga Vergisi’ne tabi değil
Soru: Dairemi, iki yıllık kirasını peşin alarak kiraya vereceğim. Toplam kiralama süresi 5 yıldır. Kira kontratı için ödenecek Damga Vergisi’ni bir yıllık kira tutarı üstünden mi, yoksa peşin aldığımız iki yıllık kira tutarı üstünden mi ödememiz gerekiyor? Sulhi BAŞER Cevap: Rahat olun dairenizi konut olarak kiraya vermeniz nedeniyle düzenleyeceğiniz kira sözleşmesi nedeniyle Damga Vergisi ödemeyeceksiniz. Çünkü iktisadi işletmelere dâhil olmayan konutların gerçek kişilerce mesken olarak kullanılmak üzere kiralanmasına ilişkin kira sözleşmeleri Damga Vergisi’nden müstesna tutulmuştur.
Mirasçılar arasındaki taksim binde 19.8 oranında Tapu Harcı’na ödenir
Soru: Miras kalan gayrimenkullerin mirasçılar arasında taksiminde ödenecek olan Tapu Harcı’nın oranı binde 9 mu, binde 18 midir? Zübeyde IŞIL Cevap: Bakanlar Kurulu 2010’da ödenecek nispi ve maktu oranlı harçları yüzde 10 oranında artırdı. Mirasçılar arasında yapılacak taksim sırasında ödenecek olan Tapu Harcı da yüzde 10 oranında artmış oldu. 2009’da mirasçılar arasında taksimde binde 18 oranında alınan Tapu Harcı, yüzde 10 artırılarak 2010 için ‘binde 19.8’e yükseltildi. 2010 yılında miras kalan gayrimenkuller, kanuni ve atanmış mirasçılar arasında aynen veya ifrazen yapılacak taksiminde emlak vergi değeri üstünden binde 19.8 oranında Tapu Harcı’na tabi tutulacak.
5 Ağustos 2010’da emekli olabilirsiniz
Soru: 5 Ağustos 1962 doğumluyum. 18 ay askerlik yaptım. Askerlik dönüşünde esnaflığa başladım. 1 Ekim 1985 tarihinde Bağ-Kur yatırmaya başladım. 24 yıl 6 ay Bağ-Kur primi yatırdım. Fevzi SARIBAŞ Cevap: Emekli olmak için 25 tam yıl (9000 gün) prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. 25 tam yıl prim ödeme sürenizi dolduracağınız 5 Ağustos 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz.
İsteğe bağlının Bağ-Kur’a sayılmasından babanız olumsuz etkilenmiyor
Soru: Babam 16 Eylül 1939 doğumlu. 5 Temmuz 1962’de karayollarında işe girmiş, 1962-63 yıllarında toplam 269 gün çalışmış ve ayrılmış. 1 Mayıs 2003 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigorta ödemekteyiz. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren de isteğe bağlı ödemeye devam etmekteyiz. 5510 sayılı yasa bizi etkiler mi? İsteğe bağlı olanların bu tarihten itibaren Bağ-Kur’a geçtikleri söylenmekte. Ayrıca askerliğini yatırdık (24 ay). 2008 yılı Kasım ve Aralık aylarının primini yatıramadık. Babam ne zaman emekli olabilir? Zafer AKYÜZ/ANKARA Cevap: Babanız 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla 23 yıldan fazla süredir sigortalı olduğundan eski kanun hükümlerine göre emekli olacak. Eski kanuna göre yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi. 181 gün daha prim ödeyerek 3419 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kur’a sayılıyor. Ancak, babanız emekli olana kadar 1260 günden az prim ödeyeceğinden, bu durumdan olumsuz etkilenmiyor. Babanız 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur’a isteğe bağlı olarak 721 gün prim ödese de SSK’dan emekli olacak.
