En güzeli anlaşmak

Annemiz ve biz sekiz kardeşe babamızdan miras kaldı. Altı kardeş ve annemiz birlikte bu miras konusunda anlaşabiliyoruz ama iki kardeş bizimle anlaşmıyor, bize vekaletname vermiyor. Bu nedenle müteahhide veremiyoruz. Bunu nasıl sağlarız? E.A.

Babanızdan kalan miras siz kardeşler ve anne arasında elbirliği mülkiyeti şeklinde kalmıştır. Elbirliği mülkiyetinde ortakların payları belirlenmemiştir. (Miras payları bellidir ama miras payı ayrı düşünülür, ölenin malvarlığı içindeki paylar ayrı düşünülür) Elbirliği mülkiyetinde ortakların tamamının muvaffakati olmadan o mallar üzerinde hiçbir işlem yapılamaz. Hatta hisse satışı dahi mümkün değildir.

Bu nedenle babanızdan kalan mallar için hep birlikte davranmanız gerekir. Elbirliği mülkiyeti paylı mülkiyete dönüştürülebilir. Bu durumda yukarıda parantez içinde açıkladığım husus netlik kazanır ve paylı mülkiyette artık ortakların payları belirlenmiştir ki miras paylarına eşittir. Ancak bu mülkiyet türünde de kat karşılığı inşaat gibi hukuki işlemlerin kat maliklerinin iştiraki ile yapılması gerekir.

Satışa gelince, bu mülkiyet türünde hisse satışı mümkündür, hissedarlardan biri kendi hissesini satabilir. Ancak bu dudumda da diğer hissedarların öncelikli alım hakkı bulunduğu için dışarıdan biri bu hisseyi almakta çekingen davranır. Netice olarak bu kadar kalabalık bir ortaklar gurubu içinde anlaşarak iş yapmak zordur. Böyle bir duruma hakimin müdahalesi iki şekilde olabilir. Birincisi, mirasın tasfiyesi ya da paylaştırılması talebi ile tüm terekenin paylaştırılması yoluna gidilmesi; diğeri belli mallar için ortaklığın giderilmesi davası açılarak ortaklığın giderilmesinin sağlanmasıdır. İki yoldan birine gidilmediği sürece ortaklıktan kaynaklanan problemler sürecek veya ortaklar anlaşarak problemleri kendi aralarında halledeceklerdir. Gerçek şu dur ki anlaşmazlık sürdüğü müddetçe hep birlikte zarara uğrayacaksınız.