Eşiniz engelli hakkıyla 2017'de emekli olabilir

Soru: Eşim 1999’da sigortalı işe girdi. 5000 gün prim ödemesi var. Ayrıca yüzde 45 vergi indirimi bulunuyor. Eşim ne zaman emekli olur? REŞİT Cevap: Eşiniz, 6 Ağustos 2003 itibarıyla 3 yıldan fazla 6 yıldan az süredir sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış üçüncü derece engelli olarak, 18 yıl sigorta ve 4080 gün prim şartına tabi. Primi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de 2017’de 18 yıllık sigorta süresini dolduracağı tarihte emekli olabilir.

[[HAFTAYA]]

Emekli olana kadar tavandan prim ödemelisiniz

Soru: 15 Şubat 1979 doğumluyum. 15 Ocak 1994’te sigortalı oldum. 5832 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Erken emekli olmak ve yüksek maaş için yapabileceğim bir şey var mı? Taner POLAT Cevap: 25 yıl sigorta, 5675 gün prim ve 54 yaş şartına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 15 Şubat 2033’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, askerliğinizin 14 ayını borçlanmanız halinde, 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. Yüksek emekli aylığı için, emekli olacağınız tarihe kadar prime esas kazancın üst sınırından (bugün için 7.809.90 lira) veya üst sınıra yakın, örneğin 5-6 bin lira üstünden prim ödemeniz gerekir.

Kendi isteğinizle ayrıldığınızdan kıdem tazminatı hakkınız yok

Soru: 1 Haziran 2003’te işe başladım. 2 Temmuz 2014’te ise bir kızgınlık sonucu istifa ettim ve “Çalışmakta olduğum şirketten şu tarihte kendi rızamla ayrılmış bulunmaktayım” diye bir kağıt imzaladım. Patronum bana “Sen kendin ayrılıyorsun, buna rağmen ben sana tazminatını 6 aylık süre zarfında peyderpey vereceğim” dedi ve ayrıldım. Bu tarihe kadar da bir şey vermedi. Yasal haklarım var mı? Kadir KARA Cevap: Haklı bir neden yokken kendi isteğiyle iş akdini feshederek ayrılan çalışan, kıdem tazminatı alamaz. İşinizden kendi isteğinizle ayrıldığınızdan, işveren ödemediği sürece maalesef kıdem tazminatı alamazsınız.

Destek primi kaldırılmadı oranı düşürüldü

Soru: Destek priminin torba kanunla kaldırılacağı açıklanmıştı. Destek primi kaldırıldı mı? Emekli maaşımdan destek primi kesilmemesi için ne yapmam gerekiyor? H.BERK Cevap: Destek primi kaldırılmadı. Ancak oranı düşürüldü. 23 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6645 sayılı yasa ile sosyal güvenlik destek primi oranı ‘yüzde 15’ten ‘yüzde 10’a düşürüldü. Emekli aylığınızdan artık yüzde 15 yerine yüzde 10 destek primi kesilecek.

5750 gün primle 1 Nisan 2023’ü bekleyin

Soru: 1 Nisan 1968 doğumluyum. 1 Temmuz 1996’da sigortalı oldum. 4750 gün primim var. Sigorta başlangıcımdan önce 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanırsam, ne zaman emekli olabilirim? Ercan DÖVEN/MERSİN Cevap: Askerlik sürenizin 220 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 220 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5750 gün prim ve 55 yaş şartına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 780 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Nisan 2023’te emekli olabilirsiniz.

En az yüzde 40 işgücü kaybı gerekiyor

Soru: 24 Mart 1972 doğumluyum. 1 Ekim 1991’de sigortalı oldum. 5611 gün primim var. Ağustos 2008’de iş kazası geçirdim. Her iki ayak bileğimde toplam 9 vida var. Emekli olmak için ne yapabilirim? RIDVAN Cevap: Geçirdiğiniz iş kazasında yüzde 10’un üzerinde işgücü kaybına uğramışsanız sürekli iş görmezlik geliri bağlanmış olmalı. Ancak yüzde 10’un altında işgücü kaybınız varsa, sürekli iş görmezlik geliri bağlanmamıştır. Şayet yüzde 40 ve üzerinde işgücü kaybınız varsa, vergi indirim hakkı alarak emekli de olabilirsiniz. Ancak işgücü kayıp oranınız yüzde 40’ın altındaysa, engelli hakkıyla emekli olamazsınız. Bu takdirde 5600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 53 yaşı dolduracağınız 24 Mart 2025’te emekli olabilirsiniz.