Giriş
Bir bankada 16 Aralık 2010’da işe girdim. Nisan 2010’da bir hırsızlık olayı nedeni ile gözaltına alındım ve tutuklandım. Yargılama sonucu Ekim 2010’da beraat ettim. Karar temyiz olunmayarak kesinleşti. Ancak işyeri işime son verdi, son ay maaşımı ödemedi. Haksız yere 50 gün cezaevinde yattım, hâlâ işsizim. Ne haklarım var? E.D.
Önce bir yazım hatasını düzelteyim. Okuyucum işe başlama tarihini 16 Aralık 2010 diye yazmış, bunun 2009 olması gerektiğini düşündüğüm için, ben onun sorusunu aynen aldım ama yanıtım Aralık 2009’da işe girmiş gibi olacak. Bir işçinin işine haklı nedenlerle son verme hakkı belirli nedenlere bağlıdır. Bunların arasında işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın (İş Kanunu) 17’nci maddedeki bildirim süresini aşması hükmü vardır. Siz Nisan 2010’da tutuklanıp 50 gün cezaevinde kalmışsınız.
[[HAFTAYA]]
Peki sizin için 17’nci maddedeki bildirim süresi nedir, iki hafta yani 15 gündür. Buna göre 50 gün tutuklu kalan birinin iş aktine son verilebilir. Peki haklı nedenlerle iş akdine son verilen birine ücreti ödenmez mi? Ödenir. Hakedilen her şey ödenir. Bunun için tavsiyem önce ihtarname ile bu parayı talep edin gerekirse sonra dava açarsınız. Geleyim 50 gün haksız cezaevinde yatmanıza. Bunun için farklı bir şey söyleyeceğim. Böyle haksız gözaltına alınan veya tutuklanan kimseler devletten tazminat isteyebilir. Bunun için ağır ceza mahkemesinde devlet aleyhine tazminat davası açması gerekir. Bu davada maddi ve manevi tazminat istenilir. Maddi tazminat, elli gün içinde alamadığınız ücretiniz kadardır. İşinin ne olduğu belli olmayan, belli olsa bile aldığı ücreti belgeleyemeyenler için bu asgari ücret seviyesindedir. Manevi tazminat ise her halin icabına göre hakim tarafından takdir edilen bir rakamdır. Bir insanın haksız yere bir gün dahi gözaltında kalması veya tutuklanması bence çok ama çok büyük manevi tazminatı gerektirir. Elli gün ise çok önemli bir süredir. Bir insanın özgürlüğü demokratik ülkelerde çok önemlidir, buna çok ama pek çok özen gösterilmelidir. Haksız tutuklananlara verilen önem o ülkede insan haklarına verilen önemi gösterir. İşte siz bu bilgiler ışığında durumunuzu değerlendirin. Ben pek ümitli değilim, suçunun ne olduğunu bilmeden yatan bazı kimseler var da.
Altı ay uzun zaman
Çocuğumun okula yazdırılması için okula başvurdum, adresimin tutmadığını söylediler, ben de adres değişikliği yaptım. Bu adresteki okul benden bilgisayar istedi alamadım, tekrar eski adresime dönüş yaptım. Bunların sonunda bana 660 TL para cezası verdiler. Birinci taksidi ödedim ikinciyi ödeyemedim. Bu para cezasına itiraz hakkı yok mudur? D.K.
Anlattığınız olaydan benim izlenimim size idari para cezası verilmiş. Bu kabahatler kanunundan gelen bir husus. Bunun itirazı mümkün ama süresi var. İtiraz 15 gün içinde sulh ceza mahkemesine yapılıyor. Sizin bahsettiğiniz olayda belli bir tarih belirtilmemiş ama okul kayıtlarından söz ettiğinize göre bu dönem yaz ayları. Dolayısı ile bırakın 15 günü beş altı ay geçmiş. Bu nedenle itiraz hakkınız kalmamış.
