Giriş
Soru: 15 Ocak 1997’den itibaren SSK’lı olarak çalışmaktayım. Şu anda 4537 gün prim ödemem var. 2004’te epilepsi rahatsızlığımdan dolayı yüzde 40 engelli olarak çalışmaktayım. Vergi indiriminden faydalanıyorum. Rahatsızlığım 1990’dan beri devam etmekte. Ne zaman emekli olurum? Yeşim ASLAN
Cevap: 6 Ağustos 2003 itibarıyla sizin gibi 6 yıldan fazla, 9 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelliler, emekli olmak için, 17 yıl sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 17 yıllık sigortalık sürenizi dolduracağınız 15 Ocak 2014’te emekli olabilirsiniz.
Babanız Emekli Sandığı’na tabi olsaydı çalışırken de emekli olunca da aylık alabilirdiniz
Soru: Memur olarak görev yapmaktayım. Bekarım. SSK emeklisi olan babam vefat etti. Çalıştığım için babamın maaşını alamayacağımı biliyorum. Acaba emekli olduğumda babamdan maaş bağlatabilir miyim? Aynur ARSLAN
Cevap: SSK, sigortalı çalışan veya kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı alan kız çocuklarına, ana ve babalarından dolayı yetim aylığı bağlamadığından, emekli olduğunuzda da babanızdan dolayı yetim aylığı alamazsınız. Ancak tersi olsaydı, yani babanız Emekli Sandığı emeklisi, siz SSK’lı olsaydınız, çalışırken de emekli olduğunuzda da Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilirdiniz. Bu durum yasaların farklı olmasından kaynaklanıyor. Çevrenizde bu durumda olanlar sizi yanıltmasın.
Erkeğe de eşinden dolayı dul aylığı bağlanabilirSoru: Vefat eden SSK’lı eşten maaş bağlanması konusunda genellikle vefat edenin erkek, maaş bağlananın da kadın olduğu anlaşılıyor. Tersi mümkün mü? SSK emeklisi bir kadın vefat etse, erkeğe (erkek aktif SSK’lı veya emekli olabilir) maaş bağlanır mı? Birgül GÜNGÖR/İSTANBUL
Cevap: Vefat eden kadın sigortalıdan dul eşine ölüm (dul) aylığı bağlanır. Hayattaki eşin çalışıp çalışmaması sadece aylık oranını etkiler. Aylık bağlamayı etkilemez.
Bağ-Kur’da 5400 gün prim 58 yaşa tabisiniz
Soru: Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) yollarını aşındırdım. Dilekçeler yazıldı. Ama 5 aydır bir şey çıkmadı. Ben emekli olabilir miyim? Ya da nasıl emekli olabilirim? Bilgilerim şöyle: 1955 doğumluyum. 1970’te sigortalı olarak çalışmaya başladım. 30 Eylül 2008’e kadar SSK’ya 2116 gün prim ödemem var. 21 Eylül 1989 ile 14 Haziran 1994 arasında 1703 gün Bağ-Kur’a, 1 Ekim 2008’den beri de Bağ-Kur’a isteğe bağlı prim ödüyorum. Askerliğimi de henüz borçlanmadım. Mustafa ARSLAN/ SAKARYA
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen kurum şartlarıyla emekli olunuyor. Primi ödenen son yedi yılda, Bağ-Kur’a fazla prim ödemeniz olduğundan, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olacaksınız. Bağ-Kur’da en erken 15 tam yıl (5400 gün) prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla emekli olabilirsiniz. 1145 gün daha prim ödeyerek, 4255 gün olan prim ödemenizi (134 gün çakışan gününüz dikkate alınmamıştır) 5400 güne tamamlayacağınız tarihte, 58 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olursunuz. Doldurmuyorsanız, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sosyal güvenlik planlaması yapmış olsaydınız, son yedi yılda, Bağ-Kur yerine SSK’ya fazla prim öder ve 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte (2010 içinde) SSK’dan emekli olabilirdiniz. Ayrıca Bağ-Kur sigortanızı kapatıp sigortalı bir işte çalışarak 1122 gün prim ödeyerek, son yedi yılda SSK’ya daha fazla prim ödemiş olma durumuna geçip, SSK’dan emekli olmanız da mümkün.
Basit usulde vergilendirilmek için yıllık işyeri kirasının 4300 TL’yi aşmaması gerekiyor
Soru: Emekli oldum. Küçük bir dükkan kiralayarak elektrikçi dükkanı açmak istiyorum. Basit usulde vergilendirilmek için ne yapmam lazım. Hayri BOZER
Cevap: Basit usulde vergilendirmenin şartları, Gelir Vergisi Kanunu’nda genel ve özel şartlar olarak iki grup altında toplanmıştır. Genel şartlar: 1- İşinde bilfiil çalışmak, 2- İş yerinin yıllık kirasının büyükşehir belediye sınırları içinde 4300 TL’yi, diğer yerlerde 3000 TL’yi aşmaması, 3- Ticari, zirai ve mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde Gelir Vergisi mükellefi olmamak. Özel şartlar: 1- Yıllık mal alışlarının 60 bin TL, satışlarının 90 bin TL’yi aşmaması, 2- Alım-satım dışındaki işlerde yıllık gayrisafi iş hasılatının 30.000 TL’yi aşmaması, 3- Mal alım-satım ve hizmet işlerinin birlikte yapılması halinde, yıllık satış ve iş hasılatı toplamının 60 bin TL’yi aşmaması gerekiyor. Yeni bir işe başladığınızdan genel şartları taşıyorsanız basit usulde vergilendirilebilirsiniz. Yapmanız gereken şartları taşıdığınızdan bahisle, vergi dairesinde basit usulde vergilendirmeyi talep etmektir.
Emekli aylığı alan baba çocuğundan dolayı ölüm aylığı alamaz
Soru: Kardeşim 1961 doğumluydu. 1985’te Bağ-Kur sigortalısı oldu. 20 yıl prim ödedikten sonra 18 Mart 2010 tarihinde vefat etti. Bağ-Kur’a 6 bin TL prim borcu görünüyor. Kardeşim bekardı. Babam Bağ-Kur emeklisi, annem de ev hanımı. Kardeşimden dolayı anne ve babama aylık bağlatabilir miyiz? Orhan ERCAN
Cevap: Vefat eden Bağ-Kur sigortalısının en az 1800 gün prim ödemiş olması şartıyla, sigortalının hak sahibi eş ve çocukların olmaması veya hak sahiplerinden artan hisse bulunması halinde, her türlü kazanç ve irattan elde ettiği kazanç tutarı asgari ücretin net tutarından az olan ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve aylık bağlanmamış olan anne ve babaya çocuğundan dolayı ölüm aylığı bağlanır. Babanız emekli aylığı aldığından, kardeşinizden dolayı ölüm aylığı alamaz. Annenizin her türlü kazanç ve irattan elde ettiği kazanç tutarı, aylık asgari ücretin net tutarı olan 521.89 TL’den az ise kardeşinizin prim borcunu ödemeniz şartıyla, annenize kardeşinizden dolayı ölüm aylığı bağlanır.
