Giriş
Soru: 17 Temmuz 1986 ve 14 Mart 1996 doğumlu iki çocuk annesiyim. 1 Ağustos 1968 doğumluyum. 2 Mart 1981’de SSK’lı oldum. 3706 gün primim var. Doğum borçlanması ile prim eksiğimi tamamlayabilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim? Hatice TOSUN Cevap: Her iki doğumunuzdan sonra iki yıl süresince sigortalı olarak çalışmamışsanız, iki doğum için de borçlanma yaparak 1440 gün kazanmanız mümkün. Ancak, doğum sonrasında sigortalı olarak çalışmışsanız, yani doğumdan sonraki iki yıllık süre içinde borçlanılacak gün yoksa borçlanma yapamazsınız.
[[HAFTAYA]]
İki yıl içinde prim ödenmeyen kaç gün varsa o günleri borçlanabilirsiniz. Örneğin, 17 Temmuz 1986’daki doğumunuzdan itibaren iki yıllık sürenin son günü olan 17 Temmuz 1988’e kadar 300 gün prim ödemeniz varsa, 420 gün de sigortalı çalışmadığınız (prim ödemediğiniz) gün var demektir. Bu durumda 420 gün doğum borçlanması yapabilirsiniz. 8 Eylül 1999 itibarıyla 18 yıldan fazla süre sigorta süreniz olduğundan, emekli olmak için eski yasa şartlarına tabisiniz. Eski yasaya göre; emekli olmak için yaş şartı aranmadan, 20 yıl sigorta süresini doldurup 5000 gün prim ödemeniz gerekiyor. Şayet belirttiğimiz gibi iki doğumunuz için 1294 gün borçlanma yapabilirseniz, 3706 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayarak emekli olabilirsiniz.
Her yıl vergi kaydını açıp kapatmanın pek çok külfeti olur
Soru: SSK emeklisiyim. 10 odalı bir pansiyonum var. Sezondan dolayı yaklaşık iki ay çalıştırdığım 10 odalı pansiyon nedeniyle, Sosyal Güvenlik Kurumu bir tam yıl emekli aylığımdan destekleme primi kesiyor. 1 tam yıl boş yere destekleme primi ödememek için, her yıl sonu vergi kaydımı kapatıp, her sezon başı yeniden açabilir miyim? Bu şekilde kapanış, açılış yapmamın bir mahsuru var mı? TARIK Cevap: Her sezon başı işyerini açıp, her sezon sonu kapanış yapabilirsiniz. Buna engel bir düzenleme bulunmuyor. Ancak, vergi kaydını her yıl açıp kapamanın pek çok formalitesi var. Bu açıdan iyi düşünmek gerek. Çünkü, her yıl yazarkasa, devreden KDV, işletmenin aktifinde bulunan demirbaş ve diğer varlıklar, vergi levhası, eldeki faturalar için yapılması gereken çok sayıda iş ve işlem bulunuyor. Ayrıca her yıl kapanış ve tekrar açılışınıza Sosyal Güvenlik Kurumu’nun aynı hızda ayak uyduracağı da şüpheli. Muhtemelen, kapanışınızı verdiğinizde, açılışınıza kadar destek primi kesilmeye devam edecek. Destek primi kesintisine son verdiklerinde tekrar açılış vermeniz kendinden menkul sorunlar doğuracaktır. Sonuç olarak, her yıl açılış ve kapanış yapabilirsiniz. Ancak yaşayacağınız sorunlar, başınızı ağrıtacak ve yaptığınız işten kısa süre sonra vazgeçeceksiniz.
Prim yeterli 2014'te emekli olabilirisiniz
Soru: 1956 doğumluyum. Tarım sigorta başlangıcım 1990. Altı aylık tarım sigortası, 15 Mayıs 1995’ten bugüne dek de Bağ-Kur’um var. 20 ay askerlik borçlanmamı ödedim. Ne zaman emekli olurum? Eren ÇAĞLAR Cevap: Bağ-Kur’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 2014’te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Doğumlardan sonra en fazla iki yıla kadar olan çalışılmayan süre borçlanılabiliyor
Soru: 18 Ağustos 1970 doğumluyum. Eylül 1992’de Emekli Sandığı’na bağlı olarak 2-3 ay kadar vekil öğretmenlik yaptım. 14 Kasım 1995’te SSK’lı oldum. 1998 ve 2007 doğumlu iki çocuğum var. 2967 gün prim ödedim. En erken ne zaman ve hangi şartlarla emekli olabilirim? Feride EFE Cevap: Her iki doğumunuzdan sonra iki yıl süresince sigortalı olarak çalışmamışsanız, iki doğum için de borçlanma yaparak 1440 gün kazanmanız mümkün. 20 yıl sigorta, 5600 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. İki doğum için borçlanma yaparak, 1440 gün kazandığınızı varsayarsak, doğum borçlanmasından sonra yaklaşık 1133 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 5600 güne tamamlamanız şartıyla, 18 Ağustos 2019’da emekli olabilirsiniz.
Anonim şirket yönetim kurulu üyesi olan emeklinin aylığından destek primi kesilir
Soru: SSK’dan emekli aylığı alan bir kişinin, bir anonim şirket yönetim kurulu üyesi olduğu takdirde, herhangi bir ücret almadığı halde destek primi ödemesi gerekir mi? Alp TİRYAKİOĞLU Cevap: Anonim şirket yönetim kurulu üyesi olan SSK emeklisinin emekli aylığından, 2010 sonuna kadar emekli aylığının yüzde 14’ü, 1 Ocak 2011’den itibaren de yüzde 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. Emeklinin anonim şirketten ücret alıp almamasının destek primi açısından bir önemi bulunmuyor. Anonim şirket yönetim kurulu üyesi olması destek primi kesilmesini gerektiriyor.
1 Ekim 2008’den önce üç ay prim ödenmediğinde dosya kapatılıyordu
Soru: Babam 1 Temmuz 1945 doğumlu. 10 Şubat 1989’dan 31 Ağustos 1990’a kadar isteğe bağlı Bağ-Kur’lu. 1 yıl 6 ay 21 gün prim ödemiş. Sonrasında bazı nedenlerden dolayı ödeme yapılmamış. Ama kendisi isteğe bağlıdan isteyerek çıkmamış. Terk ettirilmiş. Tekrarından 1 Temmuz 1998’de yeni kayıt açtırmış. Halen prim ödemeye devam ediyor. Aftan yararlanmamış ama hesaplatmış fakat taahhüt vermemiş. Ne zaman ve nasıl emekli olur? Davut ÖZÇELİK Cevap: Belirttiğiniz dönemde isteğe bağlıya üç ay prim ödenmediği zaman, sigorta sonlandırılarak dosya kapatılıyordu. Babanızın dosyası prim borcundan dolayı kapatılmıştır. Daha sonra çıkarılan af kanunundan da yararlanmamış. Bugün için yapılacak bir işlem yok. Babanız Bağ-Kur’da yaş haddinden emekli olmak için 15 tam yıl prim ve 58 yaş şartlarına tabi. Ara vermeden prim ödeyerek, toplam ödemesini 15 tam yıla tamamlayacağı 10 Aralık 2011’de emekli olabilir.
