Siz noterde yapın

Evlilik sözleşmesi tarafların kendi arasında yapılabilir mi? Yapılamazsa şekli nedir? C. B.

Evlilik sözleşmesi, 2002’de yürürlüğe giren yeni Medeni Kanun’un mal rejimi sözleşmesi adı altında getirdiği bir yeniliktir. Ama hâlâ toplumca kabul göremedi. Ancak yasada mevcuttur ve yasa mal rejimi sözleşmesinin noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılacağını söylemektedir. Yasada ‘onaylama şeklinde’ sözü biraz eksik bırakılmış, bunun imza onaylaması şeklinde olması gerekir. Bu kural iken kanun bir cümle daha eklemiş ve “Ancak taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler” demiş.

[[HAFTAYA]]

Bu iki cümle peş peşe yazılmış. Acaba ‘sözleşme evlenme başvurusu sırasında da yapılır’ mı denilmiş, yoksa ‘evlenme başvurusu sırasında sadece kalıp halinde mal rejimi seçimi yapılır’ mı demiş, biraz karışık. Ben her zaman derim ki yeni yapılan yasaları anlamak pek kolay olmuyor. Bu da öyle işte. Zira ‘istenilen maddeleri koyarak sözleşme yapmak istiyorsan notere git’ ya da ‘kalıp halinde bir sistemi seçiyorsan (ki hükümleri kanunda yazılıdır) o halde evlilik muamelesi sırasında seçimini yap’ denilmek isteniyorsa, bunların ya ayrı maddelerde düzenlenmesi gerekirdi veya açıklama yapılmalıydı. Birbiri ile bağlantılı cümle halinde yer alması kafaları karıştırmaktadır. Ama siz bana kalırsa bu işi noterde yapın (tabii eşiniz, “Ne oluyor daha ilk günden mal derdine mi düştük?” demiyecekse).

Seçin, uygulayın

Babamız yıllar önce vefat etti ve miras olarak bir daire bıraktı, bu dairede annem oturuyor. Biz evlatlar olarak bu yeri annemizin üstüne yapmak istiyoruz. Bu mümkün mü? E.E.

Elbette mümkün. Ancak önce veraset ilamı alınacak (bunu almışsınız) sonra Veraset Vergi Dairesi’ne beyanname verilecek ve beyannamede bu ev değeri ile birlikte gösterilecek. Beyanname Veraset Vergi Dairesi’ne verildiğinde ölüm yılı itibarıyla istisnalar çıkarıldıktan sonra varsa vergisi hesaplanacak. (İstisna dediğim şey, mirasçıların vergiden muaf olduğu bölüm. Mirasçılar belli rakama kadar olan değerlerde vergiden muaftır). Bu vergi ya peşin ödenecek borç bitecek veya üç yıl, altı takside başlanacak. İşte bu işlemlerden sonra Veraset Vergi Dairesi halk arasında temiz kağıdı denilen tescile izin veren kağıdı size verecek ve gidip tapu dairesinde tescili yaptıracaksınız. Tescil sırasında dilerseniz hisselerinizin anneniz adına tescilini talep edebileceksiniz. Bu halde yeni bir miktar harç çıkacak. Ancak isterseniz tamamını anneniz adına tescil ettirmeyin, kendi hisselerinizin intifa hakkını annenize devredin, harç daha az hesaplanacak. İsterseniz tamamen mirasçıların tümü adına tescili yaptırın, annenizin istifadesine kendiniz sunun bu halde hiç vergi veya harç ödemeyeceksiniz. Takdir sizin.