Giriş
Dairemiz kiradaydı. Kiracı birkaç ay kira bedelini ödemedi. Hatta elektrik su parasını da ödememiş ve bir gün çıkmış gitmiş. Şimdi bu paraları almak için bize nasıl bir yol önerirsiniz? E.T.
Sevgili E.T’nin problemini bilmiyorum daha kaç kişi daha yaşıyordur. Kiracı kiraları ödemez ödemez, sonuçta bir akşam üstü alır malını mülkünü kayıplara karışır gider. Ondan sonra şu koskoca ülkede bulabilirsen bul. Şimdilerde bir adres kayıt sistemi var ama bu dahi henüz tam yerleşmedi. Şimdi nüfus kayıtlarında vatandaşın adresini de bulabiliyorsunuz. Ancak çok yakın zamana kadar böyle bir şey yoktu. Kaçan vatandaşın izini bulabilene aşk olsun. Deyin ki buldunuz. Adamın cebinde parası veya elinde malı olacak ki paranızı alasınız. Yani ikinci bir problem. Moralinizi bozmayayım siz önce bir icra takibi başlatın, sonra adresini bulmaya çalışın, sonra da malını mülkünü bulun o zaman paranızı alırsınız. Yani üç bilinmeyenli denklem.
Siz isteseniz de bugün pay alamaz
Babamı 1999 yılında kaybettim. Biz yedi kardeşiz annemiz sağ. Babamızdan bize üç daire miras kaldı. Şimdi kardeşlerimden biri dairelerden hakkını istiyor, ben ise vermiyorum. Benim verasetim olmadan bunu alabilir mi? M.K.
Önce kalan mirasın mülkiyeti konusunda kısa bir açıklama yapayım. Miras bırakan öldüğünde, malvarlığı, mirasçılara iştirak halinde (elbirliği mülkiyeti) şeklinde kalır. Bu ortak bir mülkiyettir ve ortakların yani mirasçıların bu mallar üzerinde payları belirli değildir. Akla “Miras payları ne olacak?” diye bir soru gelebilir. Evet mirasçıların mirastaki hisseleri bellidir ama miras kalan mallar üzerinde hisseler belirlenmemiş hali ile tapuya tescil olunur. Hisselerin belirlenmesi için tapuya gidilip payların tescil edilmesi yani iştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete yani paylı mülkiyete çevrilmesi gerekir. Sizde henüz bu safhaya geçilmemiş. Dolayısı ile sizler iştirak halinde maliksiniz ve ortakların payları belli değildir. Yani hiç kimse “Ben payımı istiyorum” diyemez. Sizin de bu yönde arzunuz olsa bile hukuki durum itibarıyla kardeşinize çıkarıp bir pay veremezsiniz. Bu ancak müşterek mülkiyete geçişle olur. Dolayısı ile “Benim verasetim olmadan pay alamaz” cümlesi pek bir mana ifade etmez. Sekiz kişi üç daireyi makul ve mantıklı bölüşemeyeceği için de sonuçta satılıp parası bölüştürülebilir.
